Menderes İdaresi ve DP Meclis Grubu
Başlık:
Menderes İdaresi ve DP Meclis Grubu
Kaynak:
Ulus, "Günün Işığında", s. 3
Tarih:
1957-11-30
Lokasyon:
Atatürk Kitaplığı, 152/36
Metin:
GÜNÜN IŞIĞINDA
Menderes idaresi ve D.P. Meclis Grupu
Bülent Ecevit
İKTİDAR partisi Genel Başkanının yeni hükümeti kurmayı neden bir aya yakın bir zaman geciktirdiğini bilmiyoruz. Ortada türlü yorumlar dolaşıyor. Bu yorumlardan birine göre, Demokrat Partinin yeni Meclis Grupu, Bay Menderes'in kabinesine almakta ısrar ettiği bazı eski iş arkadaşlarını beğenmemiş, daha güven verici kimseler seçmesini istemişlerdir. Bir başka yoruma göre de, D.P. Meclis Grupu, yeni kurulacak hükümetin programında baskı ve şiddet tedbirleri bulunmasına taraftar değildir. Böylece beliren görüş ayrılıkları da kabinenin kuruluşunu geciktirmiştir.
Eğer bu türlü yorumlar gerçeğe uygunsa, bir bakıma sevinmek; D.P. Meclis Grupunun, şimdiye kadar atılan yanlış ve tehlikeli adımlardan geri dönülmesi lüzumunu artık kavradığına inanmak uygun olabilirdi.
Ancak, usta bir taktikçi olan Bay Menderes, partisinin Meclis Grupu içinde karşılaştığı söylenen bu sıhhatli sayılabilecek mukavemeti bile kendi lehine kullanmak, kendi diktatörlüğü için ne zamandır hazırladığı zemine âdeta harç yapmak yolunu bulmuş, daha doğrusu Grupun kendisine bu yolda sağladığı fırsattan geniş ölçüde faydalanmasını bilmiştir.
Demokrat Parti Meclis Grupu, Bay Adnan Menderes'e bu fırsatı, hükümet kurma ödevini 25 gün geciktirmesine, bu 25 gün boyunca Büyük Millet Meclisini çalışamaz durumda bırakmasına ve sanki Meclisçe onanmış bir hükümetin başındaymış gibi, türlü alanlarda, memleket kaderine tesir edecek kadar önemli kararlar almasına göz yummakla sağlamıştır.
Gerek Büyük Millet Meclisine, gerek doğrudan doğruya millete karşı yüklendiği ödev ve sorumlulukları bu denli hiçe sayması, hafiften alması hoşgörüyle karşılanan bir başbakan, eğer kendinde, ancak parlâmentosu ve Anayasası bulunmayan memleketler sultanlarının edinebilecekleri kadar geniş yetkiler olduğuna, gücü günden güne artan bir mutlak hükümdar durumuna gelmekte zorluk çekmiyeceğine inanırsa hiç de şaşmamak gerekir.
Nitekim, yeni kabinesini kurmaksızın hükümet başkanlığı yaptığı 25 gün içinde, Bay Menderes, bir çok baskı tedbirlerini Meclise sunmadan almağa, D.P. Meclis Grupunun reddettiği şiddet tedbirlerini bizzat Grupa mal ederek gerçekleştirmek için zemin hazırlayan bir takriri Gruptan geçirmeye, sonunda da, Grunup kabineye alınmamasında en çok ısrar ettiği anlaşılan kimselere baş köşelerinde yer verilmiş bir kabine kurmağa muvafık olmuştur.
Böylece, Bay Adnan Menderes, bütünüyle Büyük Millet Meclisine olduğu gibi, partisinin kendisini denetlemeğe cüret eden Meclis Grupuna da hiç bir değer, hiçbir önem vermediğini, şüpheye yer bırakmıyacak bir açıklıkla belirtmiş bulunmaktadır.
Demokrat Parti yeni Meclis Grupu üyeleri, Bay Menderes'e gösterdikleri hoşgörünün sebep olduğu, mümkün kıldığı bu durum karşısında, kendilerini hâlâ Menderes idaresine hâkim olabilecek, bu idareyi bir Menderes idaresi, bir kişi idaresi hâlinden kurtarıp Demokrat Parti idaresi hâline getirebilecek mevkide sanıyorlarsa, çok aldanıyorlar.
Milletin umudu artık, iktidar partisinin yeni Meclis Grupundan büsbütün uzaklaşıp, gene sadece muhalefet üzerinde toplanacaktır.
Menderes idaresi ve D.P. Meclis Grupu
Bülent Ecevit
İKTİDAR partisi Genel Başkanının yeni hükümeti kurmayı neden bir aya yakın bir zaman geciktirdiğini bilmiyoruz. Ortada türlü yorumlar dolaşıyor. Bu yorumlardan birine göre, Demokrat Partinin yeni Meclis Grupu, Bay Menderes'in kabinesine almakta ısrar ettiği bazı eski iş arkadaşlarını beğenmemiş, daha güven verici kimseler seçmesini istemişlerdir. Bir başka yoruma göre de, D.P. Meclis Grupu, yeni kurulacak hükümetin programında baskı ve şiddet tedbirleri bulunmasına taraftar değildir. Böylece beliren görüş ayrılıkları da kabinenin kuruluşunu geciktirmiştir.
Eğer bu türlü yorumlar gerçeğe uygunsa, bir bakıma sevinmek; D.P. Meclis Grupunun, şimdiye kadar atılan yanlış ve tehlikeli adımlardan geri dönülmesi lüzumunu artık kavradığına inanmak uygun olabilirdi.
Ancak, usta bir taktikçi olan Bay Menderes, partisinin Meclis Grupu içinde karşılaştığı söylenen bu sıhhatli sayılabilecek mukavemeti bile kendi lehine kullanmak, kendi diktatörlüğü için ne zamandır hazırladığı zemine âdeta harç yapmak yolunu bulmuş, daha doğrusu Grupun kendisine bu yolda sağladığı fırsattan geniş ölçüde faydalanmasını bilmiştir.
Demokrat Parti Meclis Grupu, Bay Adnan Menderes'e bu fırsatı, hükümet kurma ödevini 25 gün geciktirmesine, bu 25 gün boyunca Büyük Millet Meclisini çalışamaz durumda bırakmasına ve sanki Meclisçe onanmış bir hükümetin başındaymış gibi, türlü alanlarda, memleket kaderine tesir edecek kadar önemli kararlar almasına göz yummakla sağlamıştır.
Gerek Büyük Millet Meclisine, gerek doğrudan doğruya millete karşı yüklendiği ödev ve sorumlulukları bu denli hiçe sayması, hafiften alması hoşgörüyle karşılanan bir başbakan, eğer kendinde, ancak parlâmentosu ve Anayasası bulunmayan memleketler sultanlarının edinebilecekleri kadar geniş yetkiler olduğuna, gücü günden güne artan bir mutlak hükümdar durumuna gelmekte zorluk çekmiyeceğine inanırsa hiç de şaşmamak gerekir.
Nitekim, yeni kabinesini kurmaksızın hükümet başkanlığı yaptığı 25 gün içinde, Bay Menderes, bir çok baskı tedbirlerini Meclise sunmadan almağa, D.P. Meclis Grupunun reddettiği şiddet tedbirlerini bizzat Grupa mal ederek gerçekleştirmek için zemin hazırlayan bir takriri Gruptan geçirmeye, sonunda da, Grunup kabineye alınmamasında en çok ısrar ettiği anlaşılan kimselere baş köşelerinde yer verilmiş bir kabine kurmağa muvafık olmuştur.
Böylece, Bay Adnan Menderes, bütünüyle Büyük Millet Meclisine olduğu gibi, partisinin kendisini denetlemeğe cüret eden Meclis Grupuna da hiç bir değer, hiçbir önem vermediğini, şüpheye yer bırakmıyacak bir açıklıkla belirtmiş bulunmaktadır.
Demokrat Parti yeni Meclis Grupu üyeleri, Bay Menderes'e gösterdikleri hoşgörünün sebep olduğu, mümkün kıldığı bu durum karşısında, kendilerini hâlâ Menderes idaresine hâkim olabilecek, bu idareyi bir Menderes idaresi, bir kişi idaresi hâlinden kurtarıp Demokrat Parti idaresi hâline getirebilecek mevkide sanıyorlarsa, çok aldanıyorlar.
Milletin umudu artık, iktidar partisinin yeni Meclis Grupundan büsbütün uzaklaşıp, gene sadece muhalefet üzerinde toplanacaktır.
Koleksiyon
Alıntı
“Menderes İdaresi ve DP Meclis Grubu,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 3 Aralık 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/921 ulaşıldı.