CHP'nin Taahhüdü

CHP'nin Taahhüdü 

Ulus, "Günün Işığında" s. 3 

1957-10-04 

Atatürk Kitaplığı, 152/36 

GÜNÜN IŞIĞINDA

C.H.P.' NİN TAAHHÜDÜ

Bülent ECEVİT

TÜRK halkını demokratik bir idareye, demokratik bir hayat tarzına lâyık gören yurttaşlar arasında 1957 Ekimindeki siyasal şartları 1950 Mayısındaki şartlarla değişmiyecek bir kimse kalmamış olsa gerektir.

1950 Mayısındaki şartları gerçekleştirmiş olan idare ise Cumhuriyet Halk Partisi idaresidir. Bu durumda, Türk demokrasinin hiç değilse 1950 de erişmiş olduğu seviyeye yeniden ulaştırabilmenin en güvenilir yolu, C.H.P. yi yeniden iktidara getirmektir. Bu yönden düşünülürse, C.H.P. nin «denenmiş» parti olması, bu parti için bir avantajdır.

Bugün bir gazeteci için 1950 Mayısındaki basın hürriyetine, bir yargıç, bir memur, bir üniversite profesörü için 1950 Mayısındaki teminatlı duruma, bir işçi için gene o sıradaki teşkilâtlanma imkânlarına, muhalefet partileri için 1950 den önceki faaliyet serbestliğine, bütün vatandaşlar içinse, o sıradaki huzura ve kişi güvenliğine yeniden kavuşabilmek, hiç şüphesiz, bugün içinde bulundukları durumla mukayese bile edilemiyecek bir ferahlık sağlıyacaktır.

Fakat Cumhuriyet Halk Partisi, demokrasimizi 1950 Mayısındaki seviyeye yeniden eriştirmekle yetinmiyeceğini, daha ileri giderek, o zaman dahi boşluğu duyulan bazı müesseseleri kuracağını, o arada kendi şart ve ihtiyaçlarımıza, uygun bir nispî temsil sisteminin kabul edileceğini, ikinci bir Meclis ve bir Anayasa Mahkemesi teşkili yoluyla, demkratik gelişmemizi köstekleyebileceği görülen kuvvetler birliğine son verileceğini, birçok alanlarda hak ve hürriyetlerin daha sağlam inancalara kavuşturulacağını vaadediyor.

C.H.P. gerek iktidarda gerek muhalefette, içeriye ve dışarıya verdiği her sözü tutmuş bir partidir. Sözüne bağlılık bakımından, C.H.P. nin geçmişi, D. P. ninki ile mukayese edilemiyecek kadar temizdir. Muhalefet yıllarında bile C.H.P., gerçekleştirebileceğinden kesin olarak emin olmadığı herhangi bir vaitte bulunmaktan dikkatle kaçınmıştır.

O bakımdan, C.H.P. nin rejim konusundaki vaitlerini üzerinde düşünülüp taşınılarak verilmiş vaitler saymak gerekir.

Fakat C.H.P. bütün vaitleri arasında, yalnız en geç 6 ay sonra nispî temsil usulüyle seçimleri yenileyeceğine dair taahhüdü ile de, demokratik gelişmemizi içinde bulunduğu çıkmazdan kurtarma yolunu seçmen vatandaşlara açmış bulunmaktadır.

Böylelikle C.H.P., muhalefeti destekliyen, yahut, daha geniş anlamda, bugünkü iktidarın demokrasiyle bağdaşamaz tutumunu beğenmiyen bütün seçmenler için, önümüzdeki seçimlere, iktidar değişikliğinin daha ötesinde değişiklikler sağlıyabilecek bir fırsat mahiyetini kazandırmış olmaktadır. Bu seçimler Türkiye'de doğrudan doğruya, demokrasinin kaderini değiştirebilecektir. 7 yıldır Türklere hergün biraz daha çok kapanan, insanca yaşama, hür yaşama, adalet karşısında eşit olma imkânlarını yeniden açabilecektir.

Bu durumda, kendi insanlık haklarına, kendi insanlık onuruna saygısı olan hiçbir vatandaştan, aşırı bir partizan gibi düşünerek oy kullanması beklenemez.

İktidar sözcülerinin kendilerini kanun-üstü görerek savurdukları tehditler, vatandaşı doğru bildiği yoldan şaşırtmıyacaktır.

İktidardan hoşnutsuzluk vatandaşların her seçim çevresinden en kuvvetli gördükleri partiye oy vermeleri neticesinde, seçmenler asıl iktidarda görmek istediklerinden başka bir partinin kazanmasını sağlasalar bile, bu netice, 6 ay sonra gerçekten demokratik şartlar içinde yapılacak bir seçimde, asıl bağlı bulundukları partiye verecekleri oyların daha iyi değerlenebilmesine yol açacaktır. Çünkü bugünkü seçim sistemi o zaman değişmiş, verilecek her oyun Mecliste gerçek ağırlığını duyurma imkânı sağlanmış olacaktır. Bugün bu imkân olmadığına göre, muhalefete verilen oyların dağılması, D.P. nin, ne kadar küçük bir azınlığı temsil eder duruma düşmüş olsa da, iktidarda kalıp bildiği yolda yürümesine imkân verebilir.

Önümüzdeki seçimleri takip edecek 6 ayın, Türk demokrasisi için bir kurtuluş devresi olması, seçmenlerin elindedir. Seçmen bunu sağlıyabilmek için, oyunu kullanırken, şu veya bu partiyi iktidara getirmeyi değil, Demokrat Partiyi iktidardan uzaklaştırmayı düşünecektir.

C.H.P. nin en geç 6 ay sonra, seçim sistemini değiştirip, hak ve hürriyetlerimizin üstündeki baskıyı kaldırarak yeni seçimlere gitme taahhüdü, Demokrat Partiyi onun için bu kadar telâşa düşürmüştür. Çoğunluğun kendini desteklediğine en küçük bir ihtimal veren bir parti bu derece telâş ve korkuya herhalde kapılamazdı.