Forum'a Bir Cevap

Başlık: 
Forum'a Bir Cevap 
Kaynak: 
Ulus, "Uzaktan" s. 3 
Tarih: 
1957-06-07 
Lokasyon: 
Atatürk Kitaplığı, 152/35 
Metin: 
UZAKTAN

FORUM'a bir cevap

ÇOK partili hayata geçtiğimizden beri Cumhuriyet Halk Partisi olur olmaz birçok ithamlarla karşılaşmıştır. Ama şimdiye kadar hiç kimse, Cumhuriyet Halk Partisini «muhafazakâr» ların partisi olarak göstermeğe kalkışmamış, bu partiyi destekliyenlerin «siyasi davranışında itiyat ve göreneklerine esir muhafazakâr bir seçmen kütlesi» olduğunu ileri sürmemiş, bu partiye oy vermeyi «muhafazakâr bir davranış» belirtisi olarak yorumlamamıştı.

Böyle bir iddiayı ilk defa, Forum'un burada yeni elime geçen bir sayısında (1) okuyunca çok şaşırdım.

Forum'un bir kurucusundan, Forum çevresinin mütevazî bir üyesi olmayı şeref sayan bir yazardan, belki, Forum'da çıkan bir yazıyı Forum sayfalarında cevaplandırması beklenirdi. Ama bu cevap yazısını, bir «Forumcu» olarak değil, bir partili, bir Cumhuriyet Halk Partili olarak, bundan önceki seçimlerde olduğu gibi önümüzdeki seçimde de oyunu C.H.P. ye vermeğe kararlı, oyunu C.H.P. ye vermeyi bir «ekip» e değil, Türk Devrimine bağlılığın, — o devrimi C.H.P. den daha kuvvetli savunan bir başka parti çıkmadıkça — kaçınılmaz bir şartı sayan bir seçmen olarak, yazmak zorundayım. Böyle açıktan açığa partizan bir yazı içinse tarafsız Forum sayfalarında yer istemeğe kendimde hak göremezdim. Forum'daki arkadaşlarımın, bu yüzden cevap yazımı Ulus'taki köşemde yayınlayışımı anlayışla karşılayıp beni hoş görmelerini dilerim.

Bu cevap yazısını bir C.H.P. li olarak yazmak zorundayım, çünkü Forum'un yazısı, C.H.P. ye oy verecek seçmenleri itham altında bulunduruyor; onların «davranış» ını yorumlayarak, bir kesin yargıya varıyor. Ben de C.H.P. ye oy verecek bir seçmen olduğumdan elbette bu yargının kapsamı içine girerim. Onun için, Forum'daki «Seçim Sathı Maili» başlıklı yazı karşısındaki tepkim, ister istemez, bir C.H.P. linin tepkisi olacaktır.

Ben «muhafazakâr davranışlı» olduğum için değil, tersine, muhafazakâr davranışlı olmadığını için C.H.P. liyim. Benim gibi. C.H.P. nin ilkelerini, «hedef» lerini, yönünü ve yolunu bildikleri, beğenip benimsedikleri için ona oy verecek vatandaşlar da, aynı şekilde, «muhafazakâr davranışlı» olmayan vatandaşlardır. Bu ilkeleri benimsemedikleri veya pek fazla desteklemedikleri hâlde önümüzdeki seçimlerde türlü sebeplerle C.H.P. ye oy verecek vatandaşlardan bir çoğu ise, «muhafazakâr davranışlı» oldukları için değil, tersine, «muhafazakâr davranışlı» olmalarına rağmen öyle yapacaklardır.

Çünkü Cumhuriyet Halk Partisi, «muhafazakâr davranışlı» olmayanların partisidir. Cumhuriyet Halk Partisi, çağımızın, hattâ bütün tarihin, en köklü sosyal ve kültürel devrimlerinden birini yapmış bir siyasal kurumdur. Yurdumuzda çok partili düzeni kurduktan sonra da, «itiyat ve göreneklerine esir muhafazakâr» bazı seçmenlerin oylarını kaçıracağını bile bile, devrimcilik ilkesine bağlı kalmıştır.

Forum, sütunlarında rastlamağa alışık olmadığımız kapalı bir üslûp ve umumi lâflarla, D.P. ile C.H.P. nin yolları dışında yeni bir «üçüncü yol» dan söz ediyor. Forum'a göre,

«Üçüncü yolu savunan diğer parti, kendilerinin 1946 da başlıyan yeni bir siyasi hareketin devamı olduğunu, aynı idealizmi temsil ettiklerini, son 8 yıldır alınan dersler ve geçirilen tecrübeler muvacehesinde, içtimaî hayatımıza temelli bazı fikirler getirdiklerini, arzulanıp da kavuşulamıyan hedefleri, ancak kendilerinin tahakkuk ettirebileceğini anlatmağa çalışacaklardır».

Forum'daki «Seçim Sathı Maili» başlıklı notun yazarınca başka yollara tercih edildiği pek saklanmayan «üçüncü yol» nedir? Şimdiye kadar Türk seçmenlerinin bunu anlıyabilmiş olduklarını sanmıyoruz. Hattâ Türkiye'de, Cumhuriyet Halk Partisinden başka, «yol» u ve «hedef» leri belli bir parti gösterilebileceğini sanmıyoruz. Hele, sözü geçen «üçüncü yol» un, C.H.P. yolunda yürüyenleri «muhafazakâr davranışlı» saydıracak kadar devrimci bir yol olduğuna dair ortada en küçük bir belirti görmüyoruz.

Nitekim, bu «üçüncü yol» partisinin kurucularından hiç biri, eski partileri olan D.P. yi, «itiyat ve göreneklerine esir muhafazakâr» zümrelere verdiği sayısız tavizler yüzünden bırakmayı akıllarına getirmemişlerdir. Tersine, bu tavizlerin, Türk Devrim hareketinde Demokrat Partinin sebep olduğu bütün duraklama ve gerilemelerin, sorumluluğunu paylaşmışlardır.

Forum yazarının, C.H.P. hedeflerinden ayrı olarak «arzulanıp da kavuşulamıyan» hangi «hedefler» e yöneldiği, içtimai hayatımıza hangi yeni «temelli fikirler»i getirdiğini açıklamadığı bu «üçüncü yolu savunan diğer parti» ye, «1946 da başlıyan yeni siyasî hareketin bir devamı» olma imtiyazını tanımasına da şaşmamak elimizden gelmiyor. 1946 da, daha doğrusu 1945 te başlayan, «yeni siyasi hareket» le çok partili demokratik rejim kastediliyorsa, bu hareketi başlatan C.H.P. dir, yok Demokrat Parti kastediliyorsa, C.H.P. karşısında D.P. nin «itiyat ve göreneklerine esir muhafazakâr» zümreden kuvvet almağa çalışan bir parti olduğu, herhalde kimsenin inkâr edemiyeceği bir gerçektir.

Forum yazarının «muhafazakâr» sözünü, sırf, eskiden iktidarda bulunan bir partiye güven ve bağlılık anlamında kullandığını düşünebilmek isterdik. Ama buna da imkân göremiyoruz, çünkü yazar, israrla, bir «davranış» olarak muhafazakârlıktan söz etmekte, bu deyimi, «itiyat ve göreneklerine esir» lik anlamında kullandığını belirtmektedir.

Türk demokrasisinin düştüğü çıkmazdan kurtarılabilmesi için muhalefet partileri arasında kurulması özlenen işbirliğini sağlamada gösterebileceği yararlığa binlerce aydının büyük umutlar bağlamış olduğu Forum'dan, «tarafsız» lığı, hiçbir partiye yermemek, hiçbir partiyi övmemek tarzında anlamasını bekliyor değiliz. Ama yererken de överken de kullanacağı ölçülerde daha objektif, kullanacağı deyimlerde daha titiz olması, bu derginin, demokrasi mücadelesinde yüklendiği ödevi yerine getirebilmesi için şart olsa gerektir.

Cambridge, MASS.

Bülent ECEVİT

----------

(1) — 1 Mayıs 1957 tarihli Forum'da, «Onbeş Günün Notları» bölümünde çıkan «Seçim Sathı Maili» başlıklı yazı. 

Dosyalar

1957.06.07.jpg
1957.06.07_B.jpg
1957.06.07_B.txt

Koleksiyon

Alıntı

“Forum'a Bir Cevap,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 22 Kasım 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/834 ulaşıldı.