Bir Şirket İdaresinde 13,000 Nüfuslu Şehir (No. 11)
Başlık:
Bir Şirket İdaresinde 13,000 Nüfuslu Şehir (No. 11)
Kaynak:
Ulus, "Kanada", ss. 4, 7
Tarih:
1955-09-07
Lokasyon:
Atatürk Kitaplığı, 152/29
Metin:
KANADA
Yazan: Bülent ECEVİT
FOTOĞRAF ALTI: Kızılderililerin «Ölüm Nehri» nde, şimdi bir aliminyum şirketinin kurduğu hidro-elektrik santralleri.
Bir şirket idaresinde 13.000 nüfuslu şehir
Yalnız şirket mensuplarının yaşadığı bu Arvida şehrinde 15 okul var - Kızılderililerin "Ölüm nehri" şimdi Kanada'nın alimünyum endüstrisini besliyor
Tefrika No. 11
Halifax'tan, programda yazılı olduğu gibi sabah 9 da uçabilseydik, 395 mil Batıdaki Bagotvillee'e 11.30 da varabilecektik. Ama, daha önce anlattığım uçak arızasının bize bir plajda verdiği dinlenme fırsatı yüzünden ancak 3 te hareket edebildik,ve Bagotvillee akşam hava kararırken vardık.
Buradan 45 dakikalık bir otobüs yolculuğu ile Arvida'ya gidecektik.
Çıplak bir araziden geçtikten sonra önümüze derin bir vadi çıktı. Kapalı akşam göğünün ve çiseliyen yağmurun altında vadinin kesif yeşilliği ve aşağıda keskin kıvrıntılarla akan gür ve hırçın nehrin suyu koyulaşmıştı.
Bir asfalt yoldan başka medeniyet izine rastlanmıyan çırılçıplak bir araziyi geçip ansızın vardığımız bu ormanlık vâdide, geniş bahçelerle çevrili, değişik, güzel yapılı evler, tertemiz ıssız yollar, nehre doğru iniyordu.
Bütün yol adları ve tabelâlar fransızca idi.
Havada bir ağırlık, esrarlı bir sessizlik vardı. O çıplak araziden sonra bu kuytu vadide ve dili fransızca olan bir şehirde kendimizi bulunca, bir rüyaya rüya içindeki yabancı bir dünyaya girmiş gibi olduk.
Aşağıda akan Saguenay (okunuşu: Segıney) Nehri, içinden geçtiğimiz de Chicoutimi (Çi-kutiml) şehri idi... Kızılderili yerlilerin dilinde Çikutini «Burada su hâlâ derin» demekmiş.
Vaktiyle Kızılderililer bura
larda «Segıney Kırallığu diye bir esrarengiz ülke olduğuna inanır, oraya ancak bu hırçın ne hirden gidilebileceğini söylerlermiş.
Şimdi beyazlar bütün bu bölgeye «Segıney Kırallığı» diyorlar.
Segıney vadisi insanlara artık bütün sırrını açmış ama, burada hâlâ kuytu bir vadiye saklanmış bir esrarengiz ülke hâli, manzarası, evleri ve diliyle, gördüğümüz Kanada'dan ayn bir kıratlık hâli vardı.
Bugün bu «krallık» ta Alcan (Aliminum Company of Canada) adlı bir şirket hüküm sürüyor. Şirketin başkenti, Se
gıney üstünde, Çikutimi'nin az ilersinde, 13.000 nüfuslu bir şehir: Arvida...
Bu şehri Alcan (Kanada Alimiininyum Şirketi) 1926 da kurulmuş.
İçinde yalnız Alcan'da çalışanların yaşadığı bu şehirde herşeyi Alcan idare edermiş. Şehre girerken ziyaretçiyi «Buradan itibaren hususî topraklar üzerindesiniz» diye yazılı bi tabelâ karşılıyor.
Arvida, zamanla 50.000 nüfusu barındırabilecek şekilde plânlanmış. Bütün bu bölge Alcan'a ait olmakla beraber, evlerden yarısı şimdi işçi ve memurların kendi malı...
Şehirde eğlence yerlerinden, spor alanlarından, konser salonundan, her ihtiyacı karşılıyacak bir çarşıyla güzel ve büyük bir otelden başka, değişik mezheplere ait kiliseler ve 15 modern okul var.
BUnlardan 6 sı 11 yahut daha çok sınıflı, geri kalan 9 u da ilkokul...
İçinde birçok fabrikalar, araştırma lâboratuvarları ve hidro - elektrik santralleri bulunan bu bölge, Alcan'ın Kanadadaki tesislerinden ancak bir tanesi ...
Esrarengiz «Segıney Kırallığı» yerinde bugün, özel teşebbüsün kurduğu bir aliminyum kırallığı var.
Kızılderililerin dilinde «Segıney», «ölüm nehri» demekmiş.. Bu «ölüm nehri» şimdi Kanada'nın aliminyum endüstrisine can katıyor.
Yazan: Bülent ECEVİT
FOTOĞRAF ALTI: Kızılderililerin «Ölüm Nehri» nde, şimdi bir aliminyum şirketinin kurduğu hidro-elektrik santralleri.
Bir şirket idaresinde 13.000 nüfuslu şehir
Yalnız şirket mensuplarının yaşadığı bu Arvida şehrinde 15 okul var - Kızılderililerin "Ölüm nehri" şimdi Kanada'nın alimünyum endüstrisini besliyor
Tefrika No. 11
Halifax'tan, programda yazılı olduğu gibi sabah 9 da uçabilseydik, 395 mil Batıdaki Bagotvillee'e 11.30 da varabilecektik. Ama, daha önce anlattığım uçak arızasının bize bir plajda verdiği dinlenme fırsatı yüzünden ancak 3 te hareket edebildik,ve Bagotvillee akşam hava kararırken vardık.
Buradan 45 dakikalık bir otobüs yolculuğu ile Arvida'ya gidecektik.
Çıplak bir araziden geçtikten sonra önümüze derin bir vadi çıktı. Kapalı akşam göğünün ve çiseliyen yağmurun altında vadinin kesif yeşilliği ve aşağıda keskin kıvrıntılarla akan gür ve hırçın nehrin suyu koyulaşmıştı.
Bir asfalt yoldan başka medeniyet izine rastlanmıyan çırılçıplak bir araziyi geçip ansızın vardığımız bu ormanlık vâdide, geniş bahçelerle çevrili, değişik, güzel yapılı evler, tertemiz ıssız yollar, nehre doğru iniyordu.
Bütün yol adları ve tabelâlar fransızca idi.
Havada bir ağırlık, esrarlı bir sessizlik vardı. O çıplak araziden sonra bu kuytu vadide ve dili fransızca olan bir şehirde kendimizi bulunca, bir rüyaya rüya içindeki yabancı bir dünyaya girmiş gibi olduk.
Aşağıda akan Saguenay (okunuşu: Segıney) Nehri, içinden geçtiğimiz de Chicoutimi (Çi-kutiml) şehri idi... Kızılderili yerlilerin dilinde Çikutini «Burada su hâlâ derin» demekmiş.
Vaktiyle Kızılderililer bura
larda «Segıney Kırallığu diye bir esrarengiz ülke olduğuna inanır, oraya ancak bu hırçın ne hirden gidilebileceğini söylerlermiş.
Şimdi beyazlar bütün bu bölgeye «Segıney Kırallığı» diyorlar.
Segıney vadisi insanlara artık bütün sırrını açmış ama, burada hâlâ kuytu bir vadiye saklanmış bir esrarengiz ülke hâli, manzarası, evleri ve diliyle, gördüğümüz Kanada'dan ayn bir kıratlık hâli vardı.
Bugün bu «krallık» ta Alcan (Aliminum Company of Canada) adlı bir şirket hüküm sürüyor. Şirketin başkenti, Se
gıney üstünde, Çikutimi'nin az ilersinde, 13.000 nüfuslu bir şehir: Arvida...
Bu şehri Alcan (Kanada Alimiininyum Şirketi) 1926 da kurulmuş.
İçinde yalnız Alcan'da çalışanların yaşadığı bu şehirde herşeyi Alcan idare edermiş. Şehre girerken ziyaretçiyi «Buradan itibaren hususî topraklar üzerindesiniz» diye yazılı bi tabelâ karşılıyor.
Arvida, zamanla 50.000 nüfusu barındırabilecek şekilde plânlanmış. Bütün bu bölge Alcan'a ait olmakla beraber, evlerden yarısı şimdi işçi ve memurların kendi malı...
Şehirde eğlence yerlerinden, spor alanlarından, konser salonundan, her ihtiyacı karşılıyacak bir çarşıyla güzel ve büyük bir otelden başka, değişik mezheplere ait kiliseler ve 15 modern okul var.
BUnlardan 6 sı 11 yahut daha çok sınıflı, geri kalan 9 u da ilkokul...
İçinde birçok fabrikalar, araştırma lâboratuvarları ve hidro - elektrik santralleri bulunan bu bölge, Alcan'ın Kanadadaki tesislerinden ancak bir tanesi ...
Esrarengiz «Segıney Kırallığı» yerinde bugün, özel teşebbüsün kurduğu bir aliminyum kırallığı var.
Kızılderililerin dilinde «Segıney», «ölüm nehri» demekmiş.. Bu «ölüm nehri» şimdi Kanada'nın aliminyum endüstrisine can katıyor.
Dosyalar
Koleksiyon
Alıntı
“Bir Şirket İdaresinde 13,000 Nüfuslu Şehir (No. 11),” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 24 Aralık 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/478 ulaşıldı.
