İrtica Karşısında CMP'nin Tutumu
Title:
İrtica Karşısında CMP'nin Tutumu
Source:
Ulus, "Günün Işığında", Sayı: 11697, s. 1
Date:
1955-07-14
Location:
Atatürk Kitaplığı, 152/29
Text:
GÜNÜN Işığında
İrtica karşısında C.M.P. nin tutumu
Devrimlere bağlı aydınlar, Cumhuriyetçi Millet Partisinin tutumunu, uzunca bir zaman şüphe ile gözlediler. Önce Millet Partisini, sonra bu Partiyi destekliyen zümrelerde kuvvetli bir irtica eğiliminin bulunduğundan korkuluyordu. Millet Partisi zamanında bu korkuları destekliyen çeşitli belirtilere de rastlanılmıştı.
İsteseler de istemeseler de Millet Partisinin vârisleri durumunda olan C. M. P. kurucuları, bu korkuları bildikleri için, devrimlere bağlı aydın zümrelerin yeni partiye karşı takındıkları çekingen tavra sabırla katlandılar. Kendilerini gözliyen bakışlardan şüphenin silinmesini zamana bıraktılar ve bu zamanın uzamaması için, söz ve hareketlerine büyük itina gösterdiler.
Gösterdikleri bu sabır ve itinanın verimini şimdi şimdi almıya başlamışlardır.
Bildiğimiz kadar, C. M. P. de irtica eğiliminin, devrim ve bilhassa lâiklik aleyhdarlığının yaşadığı sanısını destekliyecek hiçbir olay, bu konuda çok uyanık olan basınımıza aksetmemiştir.
M P. den C.M.P. ye bazı irtica eğilimleri geçmiş bile olsa, yeni partinin liderleri, bu eğilimleri, bu eğilimleri ortadan kaldırmak için övülmeye değer bir gayret göstermişlerdir.
Bunun son bir örneği, C. M. P. nin yeni Genel Başkanı Sayın Osman Bölükbaşı tarafından parti teşkilâtına gönderilen bir genelgedir.
Genelgede şu söz vardır:
«Siyasî toplantılarda yapılacak konuşmalarda, sohbetlerde ve yazılarda, kanunun menettiği din, dinî his, dince tanınan mukaddes eşya, din kitapları âlet olarak kullanılmıyacaktır.
«Bunun aksine hareket eden partili haber alınır alınmaz, hakkında tahkikat yapılacak, tahkikat evrakının bir sureti Genel Merkeze gönderilecek ve keyfiyet suçun işlenmesi üzerine derhal telgrafla bildirilecektir.
«Bir taraftan bu muamele cereyan ederken, diğer taraftan keyfiyet mahalli Müddeiumumiliğe ihbar edilecek ve bu partili hakkında Ana Nizamnamenin 23, 26 ncı maddelerine tevfikan parti ile muvakkaten alâkalarının kesilmesine dair ittihaz edilecek olan karar kendisine tebliğ edilecektir.»
Yakın zamana kadar dini siyasete âlet etmekle suçlandırılmış bir siyasî topluluk içinde bugün böyle bir genelge yayınlanabilmesinden, yalnız bu partinin uyanık liderlerine değil, devrimleri benimsemiş bütün Türk aydınlarına ve birkaç istisna ile devrimleri devamlı olarak savunmuş belli başlı Türk gazetelerine de bir gurur payı düşse gerektir.
Devrimlerden tavizler verilmesi karşısında aydınların ve basının gösterdiği tepki, irtica silâhını siyaset alanında iş işten geçmeden çürüğe çıkartabilecek kadar kuvvetli olmuştur.
C.M.P. nin irtica karşısındaki yeni tutumu bu genelge ile bir kere daha belirttikten sonra, Demokrat Parti, dini siyasete âlet etmekte rakipsiz kalmışa benzemektedir.
Gönül ister C.M.P., yalnız irtica karşısında bugünkü gibi menfî bir tavır almakla da yetinmeyip, çok geçmeden, devrimler karşısında Cumhuriyet Halk Partisi kadar müsbet bir tavır alsın!..
Demokrat Parti, dini siyasete âlet etmekte rakipsiz kalmaktan ne kadar sevinç doyarsa C. H. P. de, devrimlerin bekçiliğinde kendisine yeni rakipler çıkmasına o kadar sevinecektir.
Bülend ECEVİT
İrtica karşısında C.M.P. nin tutumu
Devrimlere bağlı aydınlar, Cumhuriyetçi Millet Partisinin tutumunu, uzunca bir zaman şüphe ile gözlediler. Önce Millet Partisini, sonra bu Partiyi destekliyen zümrelerde kuvvetli bir irtica eğiliminin bulunduğundan korkuluyordu. Millet Partisi zamanında bu korkuları destekliyen çeşitli belirtilere de rastlanılmıştı.
İsteseler de istemeseler de Millet Partisinin vârisleri durumunda olan C. M. P. kurucuları, bu korkuları bildikleri için, devrimlere bağlı aydın zümrelerin yeni partiye karşı takındıkları çekingen tavra sabırla katlandılar. Kendilerini gözliyen bakışlardan şüphenin silinmesini zamana bıraktılar ve bu zamanın uzamaması için, söz ve hareketlerine büyük itina gösterdiler.
Gösterdikleri bu sabır ve itinanın verimini şimdi şimdi almıya başlamışlardır.
Bildiğimiz kadar, C. M. P. de irtica eğiliminin, devrim ve bilhassa lâiklik aleyhdarlığının yaşadığı sanısını destekliyecek hiçbir olay, bu konuda çok uyanık olan basınımıza aksetmemiştir.
M P. den C.M.P. ye bazı irtica eğilimleri geçmiş bile olsa, yeni partinin liderleri, bu eğilimleri, bu eğilimleri ortadan kaldırmak için övülmeye değer bir gayret göstermişlerdir.
Bunun son bir örneği, C. M. P. nin yeni Genel Başkanı Sayın Osman Bölükbaşı tarafından parti teşkilâtına gönderilen bir genelgedir.
Genelgede şu söz vardır:
«Siyasî toplantılarda yapılacak konuşmalarda, sohbetlerde ve yazılarda, kanunun menettiği din, dinî his, dince tanınan mukaddes eşya, din kitapları âlet olarak kullanılmıyacaktır.
«Bunun aksine hareket eden partili haber alınır alınmaz, hakkında tahkikat yapılacak, tahkikat evrakının bir sureti Genel Merkeze gönderilecek ve keyfiyet suçun işlenmesi üzerine derhal telgrafla bildirilecektir.
«Bir taraftan bu muamele cereyan ederken, diğer taraftan keyfiyet mahalli Müddeiumumiliğe ihbar edilecek ve bu partili hakkında Ana Nizamnamenin 23, 26 ncı maddelerine tevfikan parti ile muvakkaten alâkalarının kesilmesine dair ittihaz edilecek olan karar kendisine tebliğ edilecektir.»
Yakın zamana kadar dini siyasete âlet etmekle suçlandırılmış bir siyasî topluluk içinde bugün böyle bir genelge yayınlanabilmesinden, yalnız bu partinin uyanık liderlerine değil, devrimleri benimsemiş bütün Türk aydınlarına ve birkaç istisna ile devrimleri devamlı olarak savunmuş belli başlı Türk gazetelerine de bir gurur payı düşse gerektir.
Devrimlerden tavizler verilmesi karşısında aydınların ve basının gösterdiği tepki, irtica silâhını siyaset alanında iş işten geçmeden çürüğe çıkartabilecek kadar kuvvetli olmuştur.
C.M.P. nin irtica karşısındaki yeni tutumu bu genelge ile bir kere daha belirttikten sonra, Demokrat Parti, dini siyasete âlet etmekte rakipsiz kalmışa benzemektedir.
Gönül ister C.M.P., yalnız irtica karşısında bugünkü gibi menfî bir tavır almakla da yetinmeyip, çok geçmeden, devrimler karşısında Cumhuriyet Halk Partisi kadar müsbet bir tavır alsın!..
Demokrat Parti, dini siyasete âlet etmekte rakipsiz kalmaktan ne kadar sevinç doyarsa C. H. P. de, devrimlerin bekçiliğinde kendisine yeni rakipler çıkmasına o kadar sevinecektir.
Bülend ECEVİT
Files
Collection
Citation
“İrtica Karşısında CMP'nin Tutumu,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, accessed November 22, 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/416.
