Anlaşılmaz Bir Davranış

Anlaşılmaz Bir Davranış 

Ulus, "Günün Işığında" s. 3 

1956-12-22 

Atatürk Kitaplığı, 152/33 

GÜNÜN IŞIĞINDA

Anlaşılmaz bir davranış

Komünistlerin Macaristan'daki cinayetleri karşısında en çok üzülen miletlerden biri herhalde Türk milleti olmuştur.. Çünkü Türkler, Macar halkının bağımsızlık savaşını çok iyi değerlendirebilecek bir durumda olmaları bir yana, öteden beri Macarlara karşı, başka pek az millete gösterdikleri bir yakınlık duygusu beslerler. Kaynağı Orta Asya'da olan bu yakınlık, sonraları Orta Avrupa'da yeniden buluşmamızla tazelenmiştir.

Buna rağmen, Macar halkının uğradığı felâket karşısında Türkiye'nin bir devlet olarak gösterdiği tepki pek hafif kalmıştır. Türkiyenin resmen gösterdiği tepki ile Türk halkının duyguları arasında büyük bir nispetsizlik vardır. Bu nispetsizliğin derecesi anlaşıldıkça izahı güçleşmektedir.

Macaristan hâdiseleri karşısında Türkiye'nin resmen gösterdiği tepkideki hafifliği, önceleri aşırı bir kayıtsızlığa yoruyorduk.

Sonra, bazı demokratik memleketlerin Macaristan hâdiseleri yüzünden Sovyetler Birliğini Birleşmiş Milletlerden attırmayı veya Sovyetlerle diplomatik münasebetlerini kesmeyi bile düşündükleri bir sırada, Türkiye Cumhuriyeti adına Sovyet millî bayramının tebrik edildiğini öğrenince, bunu da aşırı bir protokolcülüğe yorduk.

Fakat, Macaristan hâdiseleri karşısında devlet olarak davranışımız gitgide bir kayıtsızlık hâlinden çıkıp, halkın bu hâdiselerle ilgilenmesini bile hoş görmeyen bir davranış haline geldikçe, yorum imkânlarımız daralmağa, merakımız artmağa başladı.

Meselâ, Türk gençliğinin Macaristan hâdiseleri karşısındaki duygularını açığa vurmak üzere herhangi bir teşebbüste bulunmayışına üzülürken, Türk gençliğinin bu yolda teşebbüse geçmiş olduğunu, ancak resmî makamların bu teşebbüsü büyük bir telâşla önlediklerini, örtbas ettiklerini öğrendik.

Öğrendik ama, [...] inanmakta da güçlük çektik. Çünkü resmî makamların böyle bir teşebbüste nasıl bir sakınca görmüş olabileceklerini kendi kendimize izah edemiyorduk.

Fakat gazetelerde okuduğumuz bir haber, resmî makamların bu anlaşılmaz davranışını bütün acılığıyla doğruladı. Haberde okuduğumuza göre, Millî Türk Talebe Birliği Hukuk Derneğinin yıllık kongresinde üyeler, Macar gençliğine bir sempati mesajı göndermek istemişler, fakat hazır bulunan emniyet memuru buna bile engel olmuştu.

Oysa, Nehru'nun son zamanlardaki kaypak siyasetine rağmen Hind gençliği bile, kendileri de bir diktatörlük rejiminde yaşamalarına rağmen İspanyol gençliği bile, Macar halkının, o arada bilhassa Macar gençleriyle işçilerinin uğradığı felâketi te'lin edip giriştiği hürriyet savaşını desteklemeğe imkân bulabilmişlerdi.

Böyle bir imkândan Türk gençliğinin niçin bu kadar ısrarla yoksun bırakıldığını anlamak çok zordur.

Resmi makamların Macaristan hâdiseleri karşısındaki davranışı, iktidar sözcüsü gazetede açığa vurulan bazı garip kuruntularla büsbütün izaha muhtaç hâle gelmektedir. Meselâ bu gazete, demirperde gerisinde üniversite öğrencilerinin düşünce hürriyeti için giriştikleri mücadeleden Türk gazetelerinde büyük başlıklarla bahsedilmesine bile tahammül edememekte, Türkiye'de derin bir ilgi ve sevinç uyandırması pek tabiî sayılmak gereken bu haberlerin yayınlanmasında ille bir «maksad-ı mahsus» aramaktadır.

Macaristan hâdiseleri karşısındaki resmî Türk davranışının, izahı bu derece güç bir yola dökülmesindeki etkenler acaba nelerdir? Bu etkenler, dış siyasetimizde bilmediğimiz, bazı yeni gelişmelerden mi, son zamanlarda ticari münasebetler alanı gitgide demirperde gerisine doğru çekilen memleketimizin karşılaştığı bazı dış ticaret zaruretlerinden mi, yoksa iç siyasetle ilgili bazı mülâhazalardan mı doğmaktadır?

Herhalde Türk halkı bu konuda biran önce aydınlatılmalı, bu kara günlerinde Macar halkına beslediği duyguları açığa vurmaktan niçin böyle ısrarla alıkonulduğunu öğrenmelidir! Milletvekilleri Mecliste yetkililerden bu konuda izahat istemeli, hiç değilse meselâ, Türk gençlerinin Macaristan hâdiseleri üzerine yapmak istedikleri bir toplantıya izin verilmediği yolundaki haberlerin doğru olup olmadığı, doğru ise niçin izin verilmediği, M. T. T. B. Hukuk Derneği üyelerinin Macar gençliğine bir sempati mesajı göndermelerine niçin engel olunduğu yolunda bir soru önergesi vermelidirler.

Bülent ECEVİT