Neden Hâlâ Bay Menderes
Başlık:
Neden Hâlâ Bay Menderes
Kaynak:
Ulus, "Günün Işığında", s. 3
Tarih:
1955-12-06
Lokasyon:
Atatürk Kitaplığı, 152/29
Metin:
Günün IŞIĞINDA
Neden hâlâ Bay Menderes
İktidar Lideri Bay Menderes ispat hakkına aleyhtardı. Başında bulunduğu idarenin, böyle bir hak tanınmasına ihtiyaç bırakmıyacak kadar kusursuz ve gölgesiz olduğunu iddia ederdi. İspat hakkında ısrar ettiler diye partisinin en değerli milletvekillerinden bazısını partiden çıkarttığı gibi, milletvekilliğinden bile çıkarılmakla tehdit etti.
Derken ne olduysa oldu, kabine içindeki en yakın arkadaşlarından bazısının bakanlıklarını ilgilendiren yolsuzluk iddiaları karşısında, Bay Menderes, bütün kabine arkadaşlarını istifaya zorladı. Bununla da kalmayıp, ispat hakkı isteyen milletvekillerini hizipçilikle suçlandıranların başında geldiği bilinen bir eski kabine üyesinin, parti içinde hizipçilik yaptığı iddiasile, Haysiyet Divanına verilmesine razı oldu.
Gene iktidar lideri Bay Menderes, şimdiye kadar en büyük öğünme vesilesi olan «iktisadi kalkınma» hamlelerinin, iktisadi durumu kolay kolay düzeltilemiyecek hale getirmiş bazı yanlışlık ve başarısızlıklardan ibaret olduğunu, zımnen de olsa, kabul eder duruma düşüp bunların sorumluluğunu kabine arkadaşlarına yükledi. Şimdi o arkadaşları hakkında Meclis tahkikatı açılacağından bile bahsediliyor.
Bay Menderes, «demokrasi iklimi» nden, «mutedil demokrasi» ve «makûl demokrasi» den bahsede ede, Türkiye'de, birçok samimî D.P. lilere bile 1950 den çok önceleri aratacak bir durum yarattı. Demokrasi prensiplerinden bu tavizlerin «iktisadi kalkınma» uğrunda verildiğini ileri sürüyordu. Fakat sonunda, yalnız «iktisadi kalkınma» iddialarının asılsızlığı anlaşılmakla kalmadı, memleketin içine düşmüş olduğu iktisadi çıkmazda, demokratik denetlemenin işlemeyişinin başlıca rolü oynadığı da meydana çıktı.
Bu durumda, yeni kabineyi kurmakla da Bay Menderes'in görevlendirilmesi, olsa olsa, Bay Menderes'in yalnız bugüne kadar süregelmiş tutumunu değil, kendi şahsiyetini de baştan aşağı değiştirmesi ihtimaline güvenilerek verilmiş bir karar olabilir.
Fakat memleket, hem siyasi, hem iktisadi hem de ruhî bakımdan, bu türlü zayıf ihtimallere güvenerek alınacak tedbirlerin gideremiyeceği bir sarsıntı içindedir. Bay Menderes'in tutumunda ve şahsiyetinde mucizevî bir değişikliğe ümit bağlıyacak yerde, daha güvenilir bir yol seçip, doğrudan doğruya Bay Menderes'i değiştirmek, Başbakanlığı başka birine vermek, memleketin daha hayrına bir karar olmaz mı idi?
Bu yolun seçilmeyişinde âmil olan açıklanmamış bazı âmiller vardı ise, bunların milletçe öğrenilmesi, yüreklere biraz su serpilmesi bakımından, pek faydalı olacaktır. Çünkü artık hiç bir salim düşünceli vatandaşın bu âmilleri kendiliğinden bulup çıkarması beklenemez.
Bülent ECEVİT
Neden hâlâ Bay Menderes
İktidar Lideri Bay Menderes ispat hakkına aleyhtardı. Başında bulunduğu idarenin, böyle bir hak tanınmasına ihtiyaç bırakmıyacak kadar kusursuz ve gölgesiz olduğunu iddia ederdi. İspat hakkında ısrar ettiler diye partisinin en değerli milletvekillerinden bazısını partiden çıkarttığı gibi, milletvekilliğinden bile çıkarılmakla tehdit etti.
Derken ne olduysa oldu, kabine içindeki en yakın arkadaşlarından bazısının bakanlıklarını ilgilendiren yolsuzluk iddiaları karşısında, Bay Menderes, bütün kabine arkadaşlarını istifaya zorladı. Bununla da kalmayıp, ispat hakkı isteyen milletvekillerini hizipçilikle suçlandıranların başında geldiği bilinen bir eski kabine üyesinin, parti içinde hizipçilik yaptığı iddiasile, Haysiyet Divanına verilmesine razı oldu.
Gene iktidar lideri Bay Menderes, şimdiye kadar en büyük öğünme vesilesi olan «iktisadi kalkınma» hamlelerinin, iktisadi durumu kolay kolay düzeltilemiyecek hale getirmiş bazı yanlışlık ve başarısızlıklardan ibaret olduğunu, zımnen de olsa, kabul eder duruma düşüp bunların sorumluluğunu kabine arkadaşlarına yükledi. Şimdi o arkadaşları hakkında Meclis tahkikatı açılacağından bile bahsediliyor.
Bay Menderes, «demokrasi iklimi» nden, «mutedil demokrasi» ve «makûl demokrasi» den bahsede ede, Türkiye'de, birçok samimî D.P. lilere bile 1950 den çok önceleri aratacak bir durum yarattı. Demokrasi prensiplerinden bu tavizlerin «iktisadi kalkınma» uğrunda verildiğini ileri sürüyordu. Fakat sonunda, yalnız «iktisadi kalkınma» iddialarının asılsızlığı anlaşılmakla kalmadı, memleketin içine düşmüş olduğu iktisadi çıkmazda, demokratik denetlemenin işlemeyişinin başlıca rolü oynadığı da meydana çıktı.
Bu durumda, yeni kabineyi kurmakla da Bay Menderes'in görevlendirilmesi, olsa olsa, Bay Menderes'in yalnız bugüne kadar süregelmiş tutumunu değil, kendi şahsiyetini de baştan aşağı değiştirmesi ihtimaline güvenilerek verilmiş bir karar olabilir.
Fakat memleket, hem siyasi, hem iktisadi hem de ruhî bakımdan, bu türlü zayıf ihtimallere güvenerek alınacak tedbirlerin gideremiyeceği bir sarsıntı içindedir. Bay Menderes'in tutumunda ve şahsiyetinde mucizevî bir değişikliğe ümit bağlıyacak yerde, daha güvenilir bir yol seçip, doğrudan doğruya Bay Menderes'i değiştirmek, Başbakanlığı başka birine vermek, memleketin daha hayrına bir karar olmaz mı idi?
Bu yolun seçilmeyişinde âmil olan açıklanmamış bazı âmiller vardı ise, bunların milletçe öğrenilmesi, yüreklere biraz su serpilmesi bakımından, pek faydalı olacaktır. Çünkü artık hiç bir salim düşünceli vatandaşın bu âmilleri kendiliğinden bulup çıkarması beklenemez.
Bülent ECEVİT
Koleksiyon
Alıntı
“Neden Hâlâ Bay Menderes,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 21 Kasım 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/517 ulaşıldı.