Mr. Con Smit'in Demokrat Köpeği
Başlık:
Mr. Con Smit'in Demokrat Köpeği
Kaynak:
Halkçı (Yeni Ulus), "Amerika'dan Mektup" s. 4 [Yazının devamı gazetede bulunamadı.]
Tarih:
1954-11-27
Lokasyon:
Milli Kütüphane
Metin:
Amerikadan mektup:
Mr. CON SMIT'IN DEMOKRAT KÖPEĞİ
"Cumhuriyetçi mi olmak istersin, köpek ölüsü mü?" - Sazlı cazlı, sığır çevirmeli bir seçim kampanyasında gördüklerim.
Yazan: Bülend ECEVİT
SEÇİMLERDEN birkaç gün önceydi. Akşam üstü muhabirlerden birine,
- Yemeğe çıkacak mısın? diyecek oldum.
- Aman iyi aklıma, getirdin, dedi. 40 kilometre ötedeki bir kasabada Demokratların siyasi toplantısı var, ben oraya gidiyorum, gel seni de götüreyim.
- Peki, yemek yiyelim de gidelim, dedim.
Şaşkın şaşkın yüzüme baktı:
- Siyasi toplantıya giderken yemek yenilir mi? dedi.
Bir pot kırmamış olmak için,
- Sahi, sahi, dedim. Pekiyi, bu toplantı kaça kadar sürer?
- 10 a, 11 e kadar sürer.
Siyasi nutuk dinlemenin akşam yemeği yemeye niçin engel olduğunu anlıyamamıştım. ama, çaresiz, aç karınla muhabirin otomobiline bindim.
Fakat toplantının yapılacağı okula vardığımızda sır söçüldü. Otomobilden inince yemekhaneye gidip uzun bir kuyruğa girdik. Meğer Amerika'da siyasi toplantılar yemekli olurmuş. Sığır yahut domuz çevirmesi yapılır sofra partinin bütün taraftarlarına açılırmış. Amerika'ya geldiğimden beri yediğim en güzel ve bol yemeği orada yedim. Yüzlerce insan, bazan ikişer defa mutfağa gittiği halde çevirmenin sonu gelmiyordu. O gece toplantıda konuşacak Demokrat Saylav da arkadaşlariyle beraber bizim masaya oturdu. Kendisi Türkiye'ye birkaç kere gelmiş olduğu için yemek boyunca Türkiye'den konuştuk.
Bir-bir buçuk saat sonra mutfağın önündeki kuyruk küçülmüş, sofralar boşalmıya başlamıştı.
Yemekhaneden çıkıp, okulun birkaç bin kişi alabilecek büyük salonuna geçtik.
Bir zaman da oradan bekledikten sonra sahneye, başlarında kovboy şapkalariyle 8 kişilik bir halk türküleri ekibi çıktı. Her birinin elinde bir çalgı vardı. Bir saat, Güney eyaletlerinin hepsi birbirine benziyen halk türkülerini çalıp söylediler.
Halk türküleri ekibi çekildikten sonra sahnenin gerisine 20 iskemle dizildi. Bu 20 iskemleye 20 politikacı oturdu. İçlerinde seçim konuşmasını yapacak Demokrat Saylav da vardı.
Artık siyasi toplantı başlıyor diye düşünürken, dışarıdan bir piyano getirdiler. Ön sırada oturanlar omuz verip piyanoyu sahneye çıkardılar. Bundan sonra uzun pembe ceketler giymiş, boyunlarına da siyah papyon boyunbağları takmış, uzun boylu, soluk benizli, 3 sıska genç sahneye çıkıp yarım saat kadar süren bir caz konseri verdiler.
Caz konseri de sona erince, toplantıyı idare eden Demokrat parti Gençlik Teşkilâtı Başkanı kürsüye gelip şu konuşmayı yaptı:
- Bayanlar baylar, biliyor musunuz ki bizim kasabamızdan bugüne kadar tek bir Cumhuriyetçi seçilmemiştir. Son seçimlerde hemşehrilerimizden dörtte 3 ü oylarını Demokratlara vermişti. 2 kasımda bu nisbet daha da yükselecektir. Bizim kasabamız, Cumhuriyetçilerin 2 yıllık iktidar devresini gördükten sonra baştan aşağı Demokrat olmuştur. Artık bizim kasabamızın yalnız insanları değil, köpekleri bile Demokrattır (Kahkahalar)... Gülmeyiniz, Bayanlar Baylar, ciddi söylüyorum: Bizim kasabamızda artık köpekler bile Cumhuriyetçilerin ne mal olduğunu anlamış ve Demokratları desteklemiye başlamışlardır. Bize bu akşam müjdeyi, değeri hemşerimiz Mr. Con Smit getirdi. Şimdi, Sayın Bayanlar, Baylar, size değerli hemşerimiz Con Smit'le Demokrat köpeğini takdim ediyorum: Mr. Con Smit ve Demokrat Köpeği!.
*
DİNLEYİCİLERİN coşkun alkışları arasında değerli hemşehri Con Smit'le Demokrat köpeki sahneye çıktılar. Köpek, iri yarı bir kurt köpeği idi.
Orta yaşlı, spor esvaplı, güler yüzlü Con Smit, mikrofon başına geçti:
- Bayanlar baylar dedi, köpek deyip geçmeyin! Bu köpek siyasi olayları çok yakından takibeder. Kendisinin kesin siyasi kanaatleri vardır. Şimdi size, Cumhuriyetçilerin 2 yıllık iktidar devresinden sonra bu parti hakkında edindiği kanaati veciz bir şekilde ifade edecek.
Bu sözleri söyledikten sonra, Con Smit, köpeği sahnenin bir ucuna götürüp yere oturttu, Gençlik Kolu Başkanını da ayağa kaldırıp sahnenin öbür ucuna götürdükten sonra köpeğe seslendi:
- Bu adamı görüyorsun ya, bu adam Cumhuriyetçidir!
Ondan sonra, Demokrat Parti Gençlik Kolu Başkanına,
- Haydi bakalım, çağır köpeği, dedi.
Başkan köpeği ne kadar çağırdıysa da, dört ayaklı politikacı yerinden bile kıpırdamadı.
Bunun üstüne Con Smit, Başkanı göstererek köpeğe tekrar seslendi!
- Şimdi bu adam Demokrat [...] kuçu [...] demeye kalmadan köpek ok gibi yerinden fırlayıp Başkanın önüne gitti, susta durup elini uzattı.
İkinci numara, köpeğin siyasi kanaati hakkında en ufak bir şüpheye yer bırakmıyordu. Con Smit, köpeğin yanına giderek:
- Beni dinle, dedi. Bir Cumhuriyetçi mi olmak istersin yoksa bir köpek ölüsü mü?
Köpek hemen sırtüstü yere yuvarlanıp ayaklarını havaya dikerek kıpırdamadan yattı.
Salon alkıştan çınlıyordu.
*
Con Smit'le Demokrat köpeği de sahneden indikten sonra, iskemle huriyetçilerin siyasi toplantılarında da yalnız Cumhuriyetçiler bulunur, onlar da kendileri söyleyip kendileri alkışlarlarmış.
Velhasılı bu toplantılarda kimin kimi kandırdığını, domuz ve sığır çevirmeleriyle hangi gönüllerin avlandığını anlıyamadım.
- Adaylar neden ortalık bir yerde kürsüye çıkıpta partili partisiz muvafık muhalif herkese birden hitabetmezler? diye soracak oldum.
- O zaman kavga çıkardı, dediler.
- Burada siyasi mücadele böyle kavgasız gürültüsüz mü olur? dedim.
- Sen aday yoklarımında bulun da kavga gürültüyü orada gör, dediler.
Meğer burada bütün siyasi kavgalar, her partinin kendi içinde, kendi adayları seçileceği sırada çıkar, genel seçim kampanyalarıyse, böyle sazlı sözlü ziyafetlerde gönül eğlendirmekle geçermiş.
Bizde de bu mücadele tarzı tutunsa ne iyi olurdu! Siysi hatiplerin küfürleri yerine Safiye Ayla'lar, Zeki Müren'ler dinlenir, 1950 den önce şu kadardı 1950 den sonra bu kadar oldu diye can sıkıcı istatistikler dinlecenecek yerde Zati Sungur'un hokkabazlıkları seyredilir, üstelik de herkesin karnı doyardı! lerde oturan 20 kişinin 19 u sırayla kalkıp birer demeç verdiler. Kendi ocaklarının seçim kampanyasındaki faaliyetini överek, dinleyeciler arasında bulunan ocak üyelerini adlariyle birer birer çağırıp ayağa kaldırdılar. Her ayağa kalkan alkışlandı. Dinleyicilerden çoğu bir Demokrat Parti ocağında üye olduğu için salondakilerin hemen hepsi birbirlerini ayakta görüp alkışlamak fırsatını bulmuş oldular.
Dinleyicilerin dinlenme ve el çırpma takati tükenmek üzereydi ki, Demokrat Saylav kalkıp mikrofan başına geldi. 15 dakika süren kısa bir konuşma yaptı. Toplantı işte bu konuşma için tertiplenmişti.
Bütün dinleyiciler, Demokrat olduğundan, toplantı boyunca kendileri söyleyip kendileri alkışlamışlardı. Cum-
Mr. CON SMIT'IN DEMOKRAT KÖPEĞİ
"Cumhuriyetçi mi olmak istersin, köpek ölüsü mü?" - Sazlı cazlı, sığır çevirmeli bir seçim kampanyasında gördüklerim.
Yazan: Bülend ECEVİT
SEÇİMLERDEN birkaç gün önceydi. Akşam üstü muhabirlerden birine,
- Yemeğe çıkacak mısın? diyecek oldum.
- Aman iyi aklıma, getirdin, dedi. 40 kilometre ötedeki bir kasabada Demokratların siyasi toplantısı var, ben oraya gidiyorum, gel seni de götüreyim.
- Peki, yemek yiyelim de gidelim, dedim.
Şaşkın şaşkın yüzüme baktı:
- Siyasi toplantıya giderken yemek yenilir mi? dedi.
Bir pot kırmamış olmak için,
- Sahi, sahi, dedim. Pekiyi, bu toplantı kaça kadar sürer?
- 10 a, 11 e kadar sürer.
Siyasi nutuk dinlemenin akşam yemeği yemeye niçin engel olduğunu anlıyamamıştım. ama, çaresiz, aç karınla muhabirin otomobiline bindim.
Fakat toplantının yapılacağı okula vardığımızda sır söçüldü. Otomobilden inince yemekhaneye gidip uzun bir kuyruğa girdik. Meğer Amerika'da siyasi toplantılar yemekli olurmuş. Sığır yahut domuz çevirmesi yapılır sofra partinin bütün taraftarlarına açılırmış. Amerika'ya geldiğimden beri yediğim en güzel ve bol yemeği orada yedim. Yüzlerce insan, bazan ikişer defa mutfağa gittiği halde çevirmenin sonu gelmiyordu. O gece toplantıda konuşacak Demokrat Saylav da arkadaşlariyle beraber bizim masaya oturdu. Kendisi Türkiye'ye birkaç kere gelmiş olduğu için yemek boyunca Türkiye'den konuştuk.
Bir-bir buçuk saat sonra mutfağın önündeki kuyruk küçülmüş, sofralar boşalmıya başlamıştı.
Yemekhaneden çıkıp, okulun birkaç bin kişi alabilecek büyük salonuna geçtik.
Bir zaman da oradan bekledikten sonra sahneye, başlarında kovboy şapkalariyle 8 kişilik bir halk türküleri ekibi çıktı. Her birinin elinde bir çalgı vardı. Bir saat, Güney eyaletlerinin hepsi birbirine benziyen halk türkülerini çalıp söylediler.
Halk türküleri ekibi çekildikten sonra sahnenin gerisine 20 iskemle dizildi. Bu 20 iskemleye 20 politikacı oturdu. İçlerinde seçim konuşmasını yapacak Demokrat Saylav da vardı.
Artık siyasi toplantı başlıyor diye düşünürken, dışarıdan bir piyano getirdiler. Ön sırada oturanlar omuz verip piyanoyu sahneye çıkardılar. Bundan sonra uzun pembe ceketler giymiş, boyunlarına da siyah papyon boyunbağları takmış, uzun boylu, soluk benizli, 3 sıska genç sahneye çıkıp yarım saat kadar süren bir caz konseri verdiler.
Caz konseri de sona erince, toplantıyı idare eden Demokrat parti Gençlik Teşkilâtı Başkanı kürsüye gelip şu konuşmayı yaptı:
- Bayanlar baylar, biliyor musunuz ki bizim kasabamızdan bugüne kadar tek bir Cumhuriyetçi seçilmemiştir. Son seçimlerde hemşehrilerimizden dörtte 3 ü oylarını Demokratlara vermişti. 2 kasımda bu nisbet daha da yükselecektir. Bizim kasabamız, Cumhuriyetçilerin 2 yıllık iktidar devresini gördükten sonra baştan aşağı Demokrat olmuştur. Artık bizim kasabamızın yalnız insanları değil, köpekleri bile Demokrattır (Kahkahalar)... Gülmeyiniz, Bayanlar Baylar, ciddi söylüyorum: Bizim kasabamızda artık köpekler bile Cumhuriyetçilerin ne mal olduğunu anlamış ve Demokratları desteklemiye başlamışlardır. Bize bu akşam müjdeyi, değeri hemşerimiz Mr. Con Smit getirdi. Şimdi, Sayın Bayanlar, Baylar, size değerli hemşerimiz Con Smit'le Demokrat köpeğini takdim ediyorum: Mr. Con Smit ve Demokrat Köpeği!.
*
DİNLEYİCİLERİN coşkun alkışları arasında değerli hemşehri Con Smit'le Demokrat köpeki sahneye çıktılar. Köpek, iri yarı bir kurt köpeği idi.
Orta yaşlı, spor esvaplı, güler yüzlü Con Smit, mikrofon başına geçti:
- Bayanlar baylar dedi, köpek deyip geçmeyin! Bu köpek siyasi olayları çok yakından takibeder. Kendisinin kesin siyasi kanaatleri vardır. Şimdi size, Cumhuriyetçilerin 2 yıllık iktidar devresinden sonra bu parti hakkında edindiği kanaati veciz bir şekilde ifade edecek.
Bu sözleri söyledikten sonra, Con Smit, köpeği sahnenin bir ucuna götürüp yere oturttu, Gençlik Kolu Başkanını da ayağa kaldırıp sahnenin öbür ucuna götürdükten sonra köpeğe seslendi:
- Bu adamı görüyorsun ya, bu adam Cumhuriyetçidir!
Ondan sonra, Demokrat Parti Gençlik Kolu Başkanına,
- Haydi bakalım, çağır köpeği, dedi.
Başkan köpeği ne kadar çağırdıysa da, dört ayaklı politikacı yerinden bile kıpırdamadı.
Bunun üstüne Con Smit, Başkanı göstererek köpeğe tekrar seslendi!
- Şimdi bu adam Demokrat [...] kuçu [...] demeye kalmadan köpek ok gibi yerinden fırlayıp Başkanın önüne gitti, susta durup elini uzattı.
İkinci numara, köpeğin siyasi kanaati hakkında en ufak bir şüpheye yer bırakmıyordu. Con Smit, köpeğin yanına giderek:
- Beni dinle, dedi. Bir Cumhuriyetçi mi olmak istersin yoksa bir köpek ölüsü mü?
Köpek hemen sırtüstü yere yuvarlanıp ayaklarını havaya dikerek kıpırdamadan yattı.
Salon alkıştan çınlıyordu.
*
Con Smit'le Demokrat köpeği de sahneden indikten sonra, iskemle huriyetçilerin siyasi toplantılarında da yalnız Cumhuriyetçiler bulunur, onlar da kendileri söyleyip kendileri alkışlarlarmış.
Velhasılı bu toplantılarda kimin kimi kandırdığını, domuz ve sığır çevirmeleriyle hangi gönüllerin avlandığını anlıyamadım.
- Adaylar neden ortalık bir yerde kürsüye çıkıpta partili partisiz muvafık muhalif herkese birden hitabetmezler? diye soracak oldum.
- O zaman kavga çıkardı, dediler.
- Burada siyasi mücadele böyle kavgasız gürültüsüz mü olur? dedim.
- Sen aday yoklarımında bulun da kavga gürültüyü orada gör, dediler.
Meğer burada bütün siyasi kavgalar, her partinin kendi içinde, kendi adayları seçileceği sırada çıkar, genel seçim kampanyalarıyse, böyle sazlı sözlü ziyafetlerde gönül eğlendirmekle geçermiş.
Bizde de bu mücadele tarzı tutunsa ne iyi olurdu! Siysi hatiplerin küfürleri yerine Safiye Ayla'lar, Zeki Müren'ler dinlenir, 1950 den önce şu kadardı 1950 den sonra bu kadar oldu diye can sıkıcı istatistikler dinlecenecek yerde Zati Sungur'un hokkabazlıkları seyredilir, üstelik de herkesin karnı doyardı! lerde oturan 20 kişinin 19 u sırayla kalkıp birer demeç verdiler. Kendi ocaklarının seçim kampanyasındaki faaliyetini överek, dinleyeciler arasında bulunan ocak üyelerini adlariyle birer birer çağırıp ayağa kaldırdılar. Her ayağa kalkan alkışlandı. Dinleyicilerden çoğu bir Demokrat Parti ocağında üye olduğu için salondakilerin hemen hepsi birbirlerini ayakta görüp alkışlamak fırsatını bulmuş oldular.
Dinleyicilerin dinlenme ve el çırpma takati tükenmek üzereydi ki, Demokrat Saylav kalkıp mikrofan başına geldi. 15 dakika süren kısa bir konuşma yaptı. Toplantı işte bu konuşma için tertiplenmişti.
Bütün dinleyiciler, Demokrat olduğundan, toplantı boyunca kendileri söyleyip kendileri alkışlamışlardı. Cum-
Dosyalar
Koleksiyon
Alıntı
“Mr. Con Smit'in Demokrat Köpeği,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 21 Aralık 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/1425 ulaşıldı.
