Lüks Yapı ve Gecekondu Yerine Sanayi ve Adalet
Başlık:
Lüks Yapı ve Gecekondu Yerine Sanayi ve Adalet
Kaynak:
Ulus, "Günaydın" ss. 1, 2
Tarih:
1961-05-17
Lokasyon:
Rahşan Ecevit Arşivi, "Günaydın Yazı Dizisi 1960-61"
Metin:
GÜNAYDIN
BÜLENT ECEVİT
Lüks yapı ve gecekondu yerine sanayi ve adalet
Gecekondu yıkımının haksızlığını, durması gerektirini belirten dünkü yazımızda, konut yapımının bugünedek sosyal adalete uygun bir programa bağlanamamış olmasından yakınmıştık.
Bu yönde bizden çok daha varlıklı nice ülkelerin çok gerisindeyiz. Konut yapımını toplum ihtiyaçlarına ve sosyal adalet ilkelerine göre bir düzene bağlayan ülkelerde, devletin ve bankaların bu iş için sağladığı imkânlardan yararlanma hakkı, âdil bir sıraya konmuştur. Kimin eve daha çok ihtiyacı varsa ve kimin bu ihtiyacı karşılama imkânı daha azsa o, sıranın başında yer alır. Bir kimse ne kadar varlıklı ise, bir kimsenin kendi konut ihtiyacını karşılama imkânı ne kadar genişse, onun da sıradaki yeri o kadar geriye düşer. Devletin ve bankaların gerek kredi bakımından gerek yapı malzemesi bakımından sağlamayı üzerlerine aldıkları kolaylıklar, bu sıraya göre ve ancak belirli tiplerde ekonomik yapılar için kullanılmak üzere dağıtılır. Sıradaki yerlerini beklemeksizin saray gibi evler, apartmanlar yaptırmak istiyenler, gerekli malzemeyi, varsa, serbest piyasadan almak, yapı giderini de peşin olarak ceplerinden ödemek zorundadırlar.
Harbden sonra Avrupa'nın çoğu ileri ülkelerinde halkın konut ihtiyacı bu yoldan giderilerek kısa zamanda karşılanabilmistir.
Bizde ise bankaların kredi imkânlarından herkes parasının çokluğu oranında yararlanabilir. Apartman üstüne apartman, han üstüne han kurabilir. Türkiye'de sanki yapı malzemesi pek bolmuş gibi, herkes dilediği malzemeden dilediği kadar kullanabilir.
Sanki devletin ve bankaların konut yapımını teşvik edici kolaylıkları, ön plânda, bol gelirli yabancı kiracılarla varlıklı iş adamlarının rahatına ve keyfine ayrılmıştır. O yüzden Türkiye'de bugün, birçok kalkınmış Avrupa ülkelerinde kolay rastlanmıyacak kadar lüks apartmanlar birbiri ardından kolaylıkla yükselebilmekte, ve büyük kentlerimizde varlıklı bölgelerle gecekondu bölgeleri arasındaki uçurum açıldıkça açılmaktadır.
Gecekondu yıkımına girişmekten önce, bu ters gidişe, bu adaletsizliğe, bu düzensizliğe son verilmelidir! Bu gidişe son verilir, ihtiyacı en çok olanları en başa alacak bir konutlandırma programı hazırlanıp uygulanmağa başlarsa, gecekondu sorunu da, bir ucundan olsun, hali ile çözülmeye başlayacaktır.
Devlet ve Hükümet Başkanı Sayın Cemal Gürsel, haklı olarak, sınaileşmeyi hızlandırmanın Türkiye için ölüm-kalım ölçüsünde önem taşıdığını belirtiyor. Konut yapımının sosyal adalete uygun bir programa bağlanması, sınaileşme hızını arttırabilmek, özel sermayeyi sanayiye yöneltebilmek için de şarttır. Bugün parası olan için, parasını en kolay arttırabilme yolu, türlü yollardan kredi sağlayarak han apartman yaptırmaktır. Bu yol tıkanırsa, özel sermaye daha verimli ve yararlı, istihsali ve ulusal geliri daha çok arttırıcı alanlara, özellikle sanayiye yönelmek zorunda kalacaktır.
Bu toprakların kaldıramıyacağı kadar lüks, pahalı konutlarda, yapılarda dondurulan özel sermayeyi ve banka kredilerini sanayiye yöneltmek zorunda bırakacak böyle bir konutlandırma siyaseti benimsenmekle, yalnız gecekondu sorunu bir ucundan olsun çözülmeye başlamış olmayacak, köylerden kentlere göç etmeğe mecbur kalan ve bugün gecekondulardan iyisinde oturmağa güçleri yetmeyen milyonlarca yurttaş için, daha verimli, daha kazançlı iş alanları da açılmış olacaktır.
Varlıkla yoksulluk, lüksle sefalet arasındaki tezadın sınaileşme ve kalkınma sırasında kaçınılmaz sayıldığı çağ kapamıstır. Biz, sınaileşme imkânlarının sosyal adalet zemini üzerinde aranmasını gerekli kılan bir çağda ve rejimde yaşıyoruz. Onun için, lüks yapıları gökleri delmeğe başlayan mahallelerle gecekondu mahalleleri arasındaki tezadı bir an önce gidermek, lüks yapılara akan kredileri ve yapı malzemesini adaletli bir konutlandırma siyasetine, böyle yapılarda dondurulan özel sermayeyi de sanayiye yöneltmek zorundayız.
BÜLENT ECEVİT
Lüks yapı ve gecekondu yerine sanayi ve adalet
Gecekondu yıkımının haksızlığını, durması gerektirini belirten dünkü yazımızda, konut yapımının bugünedek sosyal adalete uygun bir programa bağlanamamış olmasından yakınmıştık.
Bu yönde bizden çok daha varlıklı nice ülkelerin çok gerisindeyiz. Konut yapımını toplum ihtiyaçlarına ve sosyal adalet ilkelerine göre bir düzene bağlayan ülkelerde, devletin ve bankaların bu iş için sağladığı imkânlardan yararlanma hakkı, âdil bir sıraya konmuştur. Kimin eve daha çok ihtiyacı varsa ve kimin bu ihtiyacı karşılama imkânı daha azsa o, sıranın başında yer alır. Bir kimse ne kadar varlıklı ise, bir kimsenin kendi konut ihtiyacını karşılama imkânı ne kadar genişse, onun da sıradaki yeri o kadar geriye düşer. Devletin ve bankaların gerek kredi bakımından gerek yapı malzemesi bakımından sağlamayı üzerlerine aldıkları kolaylıklar, bu sıraya göre ve ancak belirli tiplerde ekonomik yapılar için kullanılmak üzere dağıtılır. Sıradaki yerlerini beklemeksizin saray gibi evler, apartmanlar yaptırmak istiyenler, gerekli malzemeyi, varsa, serbest piyasadan almak, yapı giderini de peşin olarak ceplerinden ödemek zorundadırlar.
Harbden sonra Avrupa'nın çoğu ileri ülkelerinde halkın konut ihtiyacı bu yoldan giderilerek kısa zamanda karşılanabilmistir.
Bizde ise bankaların kredi imkânlarından herkes parasının çokluğu oranında yararlanabilir. Apartman üstüne apartman, han üstüne han kurabilir. Türkiye'de sanki yapı malzemesi pek bolmuş gibi, herkes dilediği malzemeden dilediği kadar kullanabilir.
Sanki devletin ve bankaların konut yapımını teşvik edici kolaylıkları, ön plânda, bol gelirli yabancı kiracılarla varlıklı iş adamlarının rahatına ve keyfine ayrılmıştır. O yüzden Türkiye'de bugün, birçok kalkınmış Avrupa ülkelerinde kolay rastlanmıyacak kadar lüks apartmanlar birbiri ardından kolaylıkla yükselebilmekte, ve büyük kentlerimizde varlıklı bölgelerle gecekondu bölgeleri arasındaki uçurum açıldıkça açılmaktadır.
Gecekondu yıkımına girişmekten önce, bu ters gidişe, bu adaletsizliğe, bu düzensizliğe son verilmelidir! Bu gidişe son verilir, ihtiyacı en çok olanları en başa alacak bir konutlandırma programı hazırlanıp uygulanmağa başlarsa, gecekondu sorunu da, bir ucundan olsun, hali ile çözülmeye başlayacaktır.
Devlet ve Hükümet Başkanı Sayın Cemal Gürsel, haklı olarak, sınaileşmeyi hızlandırmanın Türkiye için ölüm-kalım ölçüsünde önem taşıdığını belirtiyor. Konut yapımının sosyal adalete uygun bir programa bağlanması, sınaileşme hızını arttırabilmek, özel sermayeyi sanayiye yöneltebilmek için de şarttır. Bugün parası olan için, parasını en kolay arttırabilme yolu, türlü yollardan kredi sağlayarak han apartman yaptırmaktır. Bu yol tıkanırsa, özel sermaye daha verimli ve yararlı, istihsali ve ulusal geliri daha çok arttırıcı alanlara, özellikle sanayiye yönelmek zorunda kalacaktır.
Bu toprakların kaldıramıyacağı kadar lüks, pahalı konutlarda, yapılarda dondurulan özel sermayeyi ve banka kredilerini sanayiye yöneltmek zorunda bırakacak böyle bir konutlandırma siyaseti benimsenmekle, yalnız gecekondu sorunu bir ucundan olsun çözülmeye başlamış olmayacak, köylerden kentlere göç etmeğe mecbur kalan ve bugün gecekondulardan iyisinde oturmağa güçleri yetmeyen milyonlarca yurttaş için, daha verimli, daha kazançlı iş alanları da açılmış olacaktır.
Varlıkla yoksulluk, lüksle sefalet arasındaki tezadın sınaileşme ve kalkınma sırasında kaçınılmaz sayıldığı çağ kapamıstır. Biz, sınaileşme imkânlarının sosyal adalet zemini üzerinde aranmasını gerekli kılan bir çağda ve rejimde yaşıyoruz. Onun için, lüks yapıları gökleri delmeğe başlayan mahallelerle gecekondu mahalleleri arasındaki tezadı bir an önce gidermek, lüks yapılara akan kredileri ve yapı malzemesini adaletli bir konutlandırma siyasetine, böyle yapılarda dondurulan özel sermayeyi de sanayiye yöneltmek zorundayız.
Dosyalar
Koleksiyon
Alıntı
“Lüks Yapı ve Gecekondu Yerine Sanayi ve Adalet,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 22 Aralık 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/1377 ulaşıldı.
