Hilesiz Seçim
Başlık:
Hilesiz Seçim
Kaynak:
Ulus, "Günaydın" ss. 1, 2
Tarih:
1961-02-03
Lokasyon:
Rahşan Ecevit Arşivi, "Günaydın Yazı Dizisi 1960-61"
Metin:
GÜNAYDIN
BÜLENT ECEVİT
Hilesiz seçim
Demokrat Parti iktidarının yöneticileri, demokrasi görünümü altında bir diktatörlük kurabilmek, halkın güven ve desteğini yitirdikten sonra da iktidarda kalabilmek için, zekâlarını adetâ usta gangsterler gibi işletmiş, Anayasanın ve kanunların iğne deliği kadar boşluklarından develer geçirecek hile yolları bulmuşlardı.
Şimdi, Türkiye'de sağlam bir demokrasi düzeni kurmağa çalışılırken, bu hileler bir bakıma çok yararlı oluyor. Örneğin, yeni Seçim Kanunu hazırlıklarına, D.P. iktidarı tarafından başarı ile uygulanmış seçim hilelerinin geniş ölçüde ışık tuttuğu görülüyor.
Seçim Kanununu hile işlemez duruma getirebilmek için, seçimlerde ne gibi hileler yapılabileceğini düşünüp hesaplıyabilmek gerekir. Temsilciler Meclisinin Seçim Kanunu Komisyonu Üyeleri ise, bütün zekâ ve bilgilerine rağmen, bu hile imkân ve ihtimallerinin hepsini kendiliklerinden düşünüp bulamazlardı. İyi niyetlilikleri, zekâlarını o kadar şeytanca kullanmalarını güçleştirebilirdi. Fakat D.P. iktidarının başvurduğu şeytanca hileleri göz önünde tutmaları, kendi zekâ ve iyiniyetleriyle birleştirince yeni Seçim Kanununu hile işlemez bir şekilde hazırlamalarına herhalde yetecektir.
Seçim Kanunu Komisyonu Başkanı Savın Şefik İnan'ın, Komisyon çalışmaları hakkında önceki gün Temsilciler Meclisine verdiği izahat bu bakımdan çok umut verici idi. D.P. iktidarı tecrübesi gözleri öylesine korkutmuştu ki, Komisyonun. seçim güvenliği için alınacak tedbirleri, adetâ iktidarda her vakit kurnaz bir gangster grupu bulunabileceği ihtimali üzerine kurduğu görülüyordu. Zarf hilelerini önlemek için düşünülen, aşırı sayılabilecek kadar kilit üstüne kilitli tedbirler buna bir örnektir.
Fakat, yakın geçmişteki acı tecrübelerden sonra, seçimlerde hile imkân ve ihtimallerini önlemek için düşünülecek hiç bir tedbiri aşırı saymağa hakkımız yoktur. 1957 seçimlerinden önce, muhalefetin, iktidar tarafından baş vurulabilecek hileleri keşfetmek, bunla önleyici tedbirler bulabilmek için nasıl çırpındığı, ne kadar enerji sarfettiği, bütün bu çabalara rağmen iktidarın, tasarladığı şaytanca hileleri ne kadar geniş ölçüde yürütebildiği, ve hileli bir seçim sonucunun memlekette nasıl bir huzursuzluk, güvensizlik, istikrarsızlık devresi açtığı hatırlardadır. Öyle günlerin ve devrelerin bir daha gelmemesini teminat altına alacak bir Seçim Kanunu hazırlayabilmek için, Seçim Kanunu Komisyonu, ne kadar titizlik gösterse yeridir.
Seçimlerin güvenlik içinde yapılacağına, seçimlerde hile yürümeyeceğine, yurttaşın kesin olarak inanabilmesi, demokrasimiz için en büyük güvenlik ve huzur unsuru olacaktır. Yurttaşda, seçimlere karşı bu inancın yerleşmesi seçim sisteminden de, hattâ Anayasa'nın yeterli olup olmamasından da önemlidir. Demokrasinin hiç Anayasasız bile yürüdüğü görülmüştür; ama hileli seçimle yürüdüğü görülmemiştir.
BÜLENT ECEVİT
Hilesiz seçim
Demokrat Parti iktidarının yöneticileri, demokrasi görünümü altında bir diktatörlük kurabilmek, halkın güven ve desteğini yitirdikten sonra da iktidarda kalabilmek için, zekâlarını adetâ usta gangsterler gibi işletmiş, Anayasanın ve kanunların iğne deliği kadar boşluklarından develer geçirecek hile yolları bulmuşlardı.
Şimdi, Türkiye'de sağlam bir demokrasi düzeni kurmağa çalışılırken, bu hileler bir bakıma çok yararlı oluyor. Örneğin, yeni Seçim Kanunu hazırlıklarına, D.P. iktidarı tarafından başarı ile uygulanmış seçim hilelerinin geniş ölçüde ışık tuttuğu görülüyor.
Seçim Kanununu hile işlemez duruma getirebilmek için, seçimlerde ne gibi hileler yapılabileceğini düşünüp hesaplıyabilmek gerekir. Temsilciler Meclisinin Seçim Kanunu Komisyonu Üyeleri ise, bütün zekâ ve bilgilerine rağmen, bu hile imkân ve ihtimallerinin hepsini kendiliklerinden düşünüp bulamazlardı. İyi niyetlilikleri, zekâlarını o kadar şeytanca kullanmalarını güçleştirebilirdi. Fakat D.P. iktidarının başvurduğu şeytanca hileleri göz önünde tutmaları, kendi zekâ ve iyiniyetleriyle birleştirince yeni Seçim Kanununu hile işlemez bir şekilde hazırlamalarına herhalde yetecektir.
Seçim Kanunu Komisyonu Başkanı Savın Şefik İnan'ın, Komisyon çalışmaları hakkında önceki gün Temsilciler Meclisine verdiği izahat bu bakımdan çok umut verici idi. D.P. iktidarı tecrübesi gözleri öylesine korkutmuştu ki, Komisyonun. seçim güvenliği için alınacak tedbirleri, adetâ iktidarda her vakit kurnaz bir gangster grupu bulunabileceği ihtimali üzerine kurduğu görülüyordu. Zarf hilelerini önlemek için düşünülen, aşırı sayılabilecek kadar kilit üstüne kilitli tedbirler buna bir örnektir.
Fakat, yakın geçmişteki acı tecrübelerden sonra, seçimlerde hile imkân ve ihtimallerini önlemek için düşünülecek hiç bir tedbiri aşırı saymağa hakkımız yoktur. 1957 seçimlerinden önce, muhalefetin, iktidar tarafından baş vurulabilecek hileleri keşfetmek, bunla önleyici tedbirler bulabilmek için nasıl çırpındığı, ne kadar enerji sarfettiği, bütün bu çabalara rağmen iktidarın, tasarladığı şaytanca hileleri ne kadar geniş ölçüde yürütebildiği, ve hileli bir seçim sonucunun memlekette nasıl bir huzursuzluk, güvensizlik, istikrarsızlık devresi açtığı hatırlardadır. Öyle günlerin ve devrelerin bir daha gelmemesini teminat altına alacak bir Seçim Kanunu hazırlayabilmek için, Seçim Kanunu Komisyonu, ne kadar titizlik gösterse yeridir.
Seçimlerin güvenlik içinde yapılacağına, seçimlerde hile yürümeyeceğine, yurttaşın kesin olarak inanabilmesi, demokrasimiz için en büyük güvenlik ve huzur unsuru olacaktır. Yurttaşda, seçimlere karşı bu inancın yerleşmesi seçim sisteminden de, hattâ Anayasa'nın yeterli olup olmamasından da önemlidir. Demokrasinin hiç Anayasasız bile yürüdüğü görülmüştür; ama hileli seçimle yürüdüğü görülmemiştir.
Dosyalar
Koleksiyon
Alıntı
“Hilesiz Seçim,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 3 Aralık 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/1332 ulaşıldı.
