İnönü Armağanına Talihin Armağanı
Başlık:
İnönü Armağanına Talihin Armağanı
Kaynak:
Ulus, "Günaydın" s. 1
Tarih:
1961-01-04
Lokasyon:
Rahşan Ecevit Arşivi, "Günaydın Yazı Dizisi 1960-61"
Metin:
BULENT ECEVİT
GÜNAYDIN
İnönü Armağanına talihin armağanı
Yılbaşı günü gazetelerin en güzel haberlerinden biri, bir bankanın ikramiye ilânı içine gizli idi: Bir Bankanın yıl sonu çekilişinde 50.000 lira kazananlar arasında «İnönü Armağanı kaynak akçesi» de vardı.
İsmet İnönü'nün adı verilmiş değil, İsmet İnönü'ye adı verilmiş savaşların bile anılmaz olduğu, anılsa da sanki komutansız kazanılmış savaşlar gibi anlatıldığı; İnönü adını taşıyan, İsmet İnönü ile yakından uzaktan ilgili her ne varsa unutulması için elden gelenin yapıldığı bir devirde, elbette İnönü Armağanı yaşatılacak değil, «İnönü Armağanı» adı ile sanatçıya, bilgine mükâfat dağıtılacak değildi.
Gerçi bu armağana «İnönü» adı, İsmet İnönü'nün Cumhurbaşkanlığından ötürü değil, devlet adamı olarak sanata ve bilime verdiği önemden, gösterdiği anlayışlı ilgiden ötürü yaraşıyordu. Fakat 1950 Mayısında Devlet başına geçenlerin zihniyeti böyle bir ilgiyi takdir edebilecek seviyede değildi.
Demokrat Parti iktidarı süresince, bu armağan, bütçenin fasılları arasında, yılda 1 (bir) lira ödenek konulan bir hatıra olarak kalmıştı.
Demokrat Parti iktidarının sanat alanındaki, bilim alanındaki yaratıcı çalışmaları takdir ölçüsü bu idi.
Öyle olmasa idi, bu Armağanın Demokrat Parti iktidarı sırasında da yaşatılmasına tek engel adı olsa idi, bu ad kolayca değiştirilebilirdi. Devlet, başka bir ad altında da, sanatçıya, bilgine armağan verebilirdi.
Ama sanat ne, bilim ne idi?
Neden teşvike, armağana değerdi?.. Demokrat Parti iktidarı bunlardan habersizdi! Çok daha kültürlü ve ileri ülkelerde bile, sanat ve bilim alanındaki yaratıcı çalışmaları devletin desteklemesine, mükâfatlandırılmasına ihtiyaç duyulurken, Demokrat Parti iktidarı Türkiye için böyle bir ihtiyacı duymuyordu. Nasıl Halkevlerini, Halk Oadlarını kapattıktan sonra onların yerini boş bırakmışsa, İnönü Armağanını bütçede bir liraya indirdikten sonra, yerine başka bir armağan da koymamıştı.
Bu iktidar, 10 yılda sanatçılara ancak bir defa yardıma kalkışacak olmuş, onu da yüzüne gözüne bulastırmıştı. Yeni Meclis yapısı için resimler yaptırılmak üzere, D. P. iktidarı sırasında Devlet, ressamları yurda dağıtmıştı. Aralarında pek değerlileri de bulunan yüzlerce eser hazırlanmıştı.
Fakat sonunda, Refik Koraltan'la Burhanettin Onat'ın yüksek sanat zevklerini okşamadığı için, bu eserler bir depoya atılıp unutuldu.
Şimdi, 10 yıllık bir bedbaht devre sona erip te büyük umutlarla dolu yeni bir yıla girilirken, «İnönü Armağanı kaynak akçesi»ne 50.000 bin lira ikramiye çıkışı, ne kadar mutlu ve ne kadar zamanında bir hatırlatıştır. İnönü Armağanı için bu ikramiye diriltici bir soluk yerine geçebilir.
Bu ikramiye, Türk sanatçısına, bilgisine çıkmıştır. Bu ikramiye, Tür sanatçısının, bilgininin 10 yıllık bir karanlıktan, unutuluştan sonra, bahtının yeniden açılışının müjdesidir.
GÜNAYDIN
İnönü Armağanına talihin armağanı
Yılbaşı günü gazetelerin en güzel haberlerinden biri, bir bankanın ikramiye ilânı içine gizli idi: Bir Bankanın yıl sonu çekilişinde 50.000 lira kazananlar arasında «İnönü Armağanı kaynak akçesi» de vardı.
İsmet İnönü'nün adı verilmiş değil, İsmet İnönü'ye adı verilmiş savaşların bile anılmaz olduğu, anılsa da sanki komutansız kazanılmış savaşlar gibi anlatıldığı; İnönü adını taşıyan, İsmet İnönü ile yakından uzaktan ilgili her ne varsa unutulması için elden gelenin yapıldığı bir devirde, elbette İnönü Armağanı yaşatılacak değil, «İnönü Armağanı» adı ile sanatçıya, bilgine mükâfat dağıtılacak değildi.
Gerçi bu armağana «İnönü» adı, İsmet İnönü'nün Cumhurbaşkanlığından ötürü değil, devlet adamı olarak sanata ve bilime verdiği önemden, gösterdiği anlayışlı ilgiden ötürü yaraşıyordu. Fakat 1950 Mayısında Devlet başına geçenlerin zihniyeti böyle bir ilgiyi takdir edebilecek seviyede değildi.
Demokrat Parti iktidarı süresince, bu armağan, bütçenin fasılları arasında, yılda 1 (bir) lira ödenek konulan bir hatıra olarak kalmıştı.
Demokrat Parti iktidarının sanat alanındaki, bilim alanındaki yaratıcı çalışmaları takdir ölçüsü bu idi.
Öyle olmasa idi, bu Armağanın Demokrat Parti iktidarı sırasında da yaşatılmasına tek engel adı olsa idi, bu ad kolayca değiştirilebilirdi. Devlet, başka bir ad altında da, sanatçıya, bilgine armağan verebilirdi.
Ama sanat ne, bilim ne idi?
Neden teşvike, armağana değerdi?.. Demokrat Parti iktidarı bunlardan habersizdi! Çok daha kültürlü ve ileri ülkelerde bile, sanat ve bilim alanındaki yaratıcı çalışmaları devletin desteklemesine, mükâfatlandırılmasına ihtiyaç duyulurken, Demokrat Parti iktidarı Türkiye için böyle bir ihtiyacı duymuyordu. Nasıl Halkevlerini, Halk Oadlarını kapattıktan sonra onların yerini boş bırakmışsa, İnönü Armağanını bütçede bir liraya indirdikten sonra, yerine başka bir armağan da koymamıştı.
Bu iktidar, 10 yılda sanatçılara ancak bir defa yardıma kalkışacak olmuş, onu da yüzüne gözüne bulastırmıştı. Yeni Meclis yapısı için resimler yaptırılmak üzere, D. P. iktidarı sırasında Devlet, ressamları yurda dağıtmıştı. Aralarında pek değerlileri de bulunan yüzlerce eser hazırlanmıştı.
Fakat sonunda, Refik Koraltan'la Burhanettin Onat'ın yüksek sanat zevklerini okşamadığı için, bu eserler bir depoya atılıp unutuldu.
Şimdi, 10 yıllık bir bedbaht devre sona erip te büyük umutlarla dolu yeni bir yıla girilirken, «İnönü Armağanı kaynak akçesi»ne 50.000 bin lira ikramiye çıkışı, ne kadar mutlu ve ne kadar zamanında bir hatırlatıştır. İnönü Armağanı için bu ikramiye diriltici bir soluk yerine geçebilir.
Bu ikramiye, Türk sanatçısına, bilgisine çıkmıştır. Bu ikramiye, Tür sanatçısının, bilgininin 10 yıllık bir karanlıktan, unutuluştan sonra, bahtının yeniden açılışının müjdesidir.
Dosyalar
Koleksiyon
Alıntı
“İnönü Armağanına Talihin Armağanı,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 3 Aralık 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/1309 ulaşıldı.
