Bağımsız Kıbrıs
Başlık:
Bağımsız Kıbrıs
Kaynak:
Ulus, "Günaydın" ss. 1, 5
Tarih:
1960-08-17
Lokasyon:
Rahşan Ecevit Arşivi
Metin:
GÜNAYDIN
BÜLENT ECEVİT
Bağımsız Kıbrıs
Kıbrıs için bağımsızlık, çelişen istekleri uzlaştırıcı bir formül olarak ortaya çıkmıştır. Her uzlaşma, ancak tarafların isteklerinden karşılıklı fedakârlığa razı olmalarıyla sağlanabilir. Kıbrıs’ta da öyle olmuştur. Şimdi Kıbrıs’ın istikrar, huzur ve güvenliği, bir uzlaşmayı mümkün kılan karşılıklı fedakârlıklar arasındaki nazik dengenin bozulmamasına bağlıdır.
Bu dengenin kökleşip sağlamlaşabilmesi, bağımsızlığın ada halkınca benimsenip sürekli hale gelebilmesi için, taraflar, bir fedakârlık yapmış oldukları duygusundan, fedakârlığın ruhlarda bırakmış olacağı tatminsizlik duygusundan zamanla kurtulabilmelidirler! Ancak, eski hayallerini ilerde gerçekleştirmeyi ummaktan vaz geçebildikleri ölçüde, Kıbrıslılar, Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyetini başarılı bir eser olarak yaşatabilir, Cumhuriyet idaresi altında, kardeşçe, huzur ve güvenlik içinde, hür yaşama imkânını bulabilirler.
Kıbrıs’ın bağımsızlığı, şüphesiz, bazı özellikleri olan bir bağımsızlıktır. Bir kere, Kıbrıs nüfusunun büyük çoğunluğunu meydana getiren iki ayrı topluluk, Türk ve Rum toplulukları, müşterek bir Cumhuriyet kurmakla, bu Cumhuriyeti yaşatma sorumluluğunu paylaşmakla beraber, kendi kendini yöneten ayrı birer topluluk durumunu da muhafaza edeceklerdir. İkincisi, dışardan iki devletin, Türk ve Yunan devletlerinin, adada silâhlı kuvvet bulundurmaları, Kıbrıs bağımsızlığının ayrılmaz unsurları arasındadır. Üçüncüsü, İngiltere’ye bırakılan üslerle, iki gün önceye kadar adanın hâkimi olan yabancı devletin ada ile askerî bağlantısı devam ettirilmiş olmaktadır.
Bu durumda, Kıbrıs için bulunan uzlaştırıcı formülün işleyebilmesi, yani bağımsız Kıbrıs Cumhuriyetinin sürekliliği ve huzur ve güvenliği, Türk ve Rum topluluklarının iyice anlaşarak geçinebilmelerine olduğu kadar, Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin dost kalmalarına da bağlıdır.
Üç devletin kendi aralarında dost kalmalarının bir dördüncü devletin varlığı ve bağımsızlığı için mutlak şart olusu tarihte bir yenilik olsa gerektir.
Bu üç devletin menfaatleri arasında bir çatışma olmaması, tersine, dost kalmaları için her sebebin bulunması, Kıbrıs Cumhuriyetinin bağımsızlığı icin, bağımsız Kıbrıs Cumhuriyetinin yaşaması için bir teminat, Kıbrıs’ın bağımsızlığı da bu üc devletin dostluk ve işbirliğinde yeni ve sıkı bir düğüm teşkil etmektedir.
Osmanlı idaresi, Kıbrıs’ta, iki topluluğun ayrı fakat yanyana, ahenkli bir şekilde yaşıyabildikleri başarılı bir düzen sağlamıştı. İngiliz idaresi sırasında gitgide bozulan o düzen şimdi değişik bir plânda yeniden kurulma imkânına kavuşmuştur. Bugün Osmanlı Devleti yerine Türk ve Yunan Devletleri vardır. müstemlekeci İngiltere'nin yerini müttefik İngiltere almıştır ve bu üç devletin koruyucu dostluğunun çerçevesinde, bir zamanların ili, son zamanların müstemlekesi Kıbrıs, bağımsız olmaktadır.
Kıbrıslı Türklerle Rumların kader birliğinde bu, ileri bir merhaledir. Bağımsızlık, iki topluluk arasındaki kader birliğinin şuurlu hale gelmesini sağlıyabilir ve ancak bunu sağlıyabilirse sürekli ve köklü olabilir.
BÜLENT ECEVİT
Bağımsız Kıbrıs
Kıbrıs için bağımsızlık, çelişen istekleri uzlaştırıcı bir formül olarak ortaya çıkmıştır. Her uzlaşma, ancak tarafların isteklerinden karşılıklı fedakârlığa razı olmalarıyla sağlanabilir. Kıbrıs’ta da öyle olmuştur. Şimdi Kıbrıs’ın istikrar, huzur ve güvenliği, bir uzlaşmayı mümkün kılan karşılıklı fedakârlıklar arasındaki nazik dengenin bozulmamasına bağlıdır.
Bu dengenin kökleşip sağlamlaşabilmesi, bağımsızlığın ada halkınca benimsenip sürekli hale gelebilmesi için, taraflar, bir fedakârlık yapmış oldukları duygusundan, fedakârlığın ruhlarda bırakmış olacağı tatminsizlik duygusundan zamanla kurtulabilmelidirler! Ancak, eski hayallerini ilerde gerçekleştirmeyi ummaktan vaz geçebildikleri ölçüde, Kıbrıslılar, Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyetini başarılı bir eser olarak yaşatabilir, Cumhuriyet idaresi altında, kardeşçe, huzur ve güvenlik içinde, hür yaşama imkânını bulabilirler.
Kıbrıs’ın bağımsızlığı, şüphesiz, bazı özellikleri olan bir bağımsızlıktır. Bir kere, Kıbrıs nüfusunun büyük çoğunluğunu meydana getiren iki ayrı topluluk, Türk ve Rum toplulukları, müşterek bir Cumhuriyet kurmakla, bu Cumhuriyeti yaşatma sorumluluğunu paylaşmakla beraber, kendi kendini yöneten ayrı birer topluluk durumunu da muhafaza edeceklerdir. İkincisi, dışardan iki devletin, Türk ve Yunan devletlerinin, adada silâhlı kuvvet bulundurmaları, Kıbrıs bağımsızlığının ayrılmaz unsurları arasındadır. Üçüncüsü, İngiltere’ye bırakılan üslerle, iki gün önceye kadar adanın hâkimi olan yabancı devletin ada ile askerî bağlantısı devam ettirilmiş olmaktadır.
Bu durumda, Kıbrıs için bulunan uzlaştırıcı formülün işleyebilmesi, yani bağımsız Kıbrıs Cumhuriyetinin sürekliliği ve huzur ve güvenliği, Türk ve Rum topluluklarının iyice anlaşarak geçinebilmelerine olduğu kadar, Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin dost kalmalarına da bağlıdır.
Üç devletin kendi aralarında dost kalmalarının bir dördüncü devletin varlığı ve bağımsızlığı için mutlak şart olusu tarihte bir yenilik olsa gerektir.
Bu üç devletin menfaatleri arasında bir çatışma olmaması, tersine, dost kalmaları için her sebebin bulunması, Kıbrıs Cumhuriyetinin bağımsızlığı icin, bağımsız Kıbrıs Cumhuriyetinin yaşaması için bir teminat, Kıbrıs’ın bağımsızlığı da bu üc devletin dostluk ve işbirliğinde yeni ve sıkı bir düğüm teşkil etmektedir.
Osmanlı idaresi, Kıbrıs’ta, iki topluluğun ayrı fakat yanyana, ahenkli bir şekilde yaşıyabildikleri başarılı bir düzen sağlamıştı. İngiliz idaresi sırasında gitgide bozulan o düzen şimdi değişik bir plânda yeniden kurulma imkânına kavuşmuştur. Bugün Osmanlı Devleti yerine Türk ve Yunan Devletleri vardır. müstemlekeci İngiltere'nin yerini müttefik İngiltere almıştır ve bu üç devletin koruyucu dostluğunun çerçevesinde, bir zamanların ili, son zamanların müstemlekesi Kıbrıs, bağımsız olmaktadır.
Kıbrıslı Türklerle Rumların kader birliğinde bu, ileri bir merhaledir. Bağımsızlık, iki topluluk arasındaki kader birliğinin şuurlu hale gelmesini sağlıyabilir ve ancak bunu sağlıyabilirse sürekli ve köklü olabilir.
Dosyalar
Koleksiyon
Alıntı
“Bağımsız Kıbrıs,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 21 Aralık 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/1305 ulaşıldı.
