Yunanistan Notları IV: Kendi Toprağına Bağlı Kalmayan Bir Ekonomi
Başlık:
Yunanistan Notları IV: Kendi Toprağına Bağlı Kalmayan Bir Ekonomi
Kaynak:
Ulus, "Günaydın" ss. 1, 2
Tarih:
1960-11-02
Lokasyon:
Rahşan Ecevit Arşivi
Metin:
GÜNAYDIN
BÜLENT ECEVİT
Yunanistan notları : IV [x]
Kendi toprağına bağlı kalmayan bir ekonomi
Yunan ekonomisinin başlıca özelliği, bu ekonominın kendi torağına çok az bağlı bulunuşu olsa gerektir. Yunan halkı çalışkan ve girişken bir halk... «Benim toprağım bu kadar verır» deyip yetinmiyor. İşlenebilir topraklar Yunanistan yüzeyinin yüzde 27 sini aşmadığı, Yunan endüstrisi de henüz gelişmemiş olduğu, ve gelişme hızı, son yıllardaki çabalara, plânlı çalışmalara reğmen, henüz yeteri kadar yükselmediği halde, bu çalışkan ve girişken halk, her imkânı zorlıyarak, gelirini arttırma, geçimini sağlama yollarını buluyor
Bu yolların birçoğu, Yunanlıları Yunanistan dışına götürüyor.
Kendi karasularının balıkları ile yetinemeyince, Yunanlı balıkçı, Akdeniz boydan boya taramağa koyulmuştur; son yıllarda Atlas Okyanusuna bile çıkmıştır. En ileri usullerle, modern araçlarla, radarlarla, Yunanlılar, kendi karasuları dışındaki balıkçılıklarını hızla geliştiriyorlar. Şimdi Yunanistan, adam başına yılda 9 kilo balık tutarak balıkçılıkta, Akdeniz ülkelerinin en önüne geçmiştir.
Toprağın yetersizliği karşısında denizlere açılan Yunanlılar bütün dünyaya yayılan ticaret filoları ile de büyük gelir sağlıyorlar. İkinci Dünya Harbinde hemen bütünüyle yok olan Yunan ticaret filosu, kısa zamanda yeniden kurulmuş ve şimdi dünyanın sayılı ticaret tiloları arasına girmiştir.
Yunanistan'ın yurt dışındaki bir başka gelir kaynağı da, Yunanistan'da geçim yolu bulamadıkları veya zengin olamadıkları için başka ülkelerde, hele Amerika'da yerleşip servet yapan Yunanlılardır. Aralarında büyük armatörler, fabrikatörler, bankacılar vardır. Yunanisda yerleşip zengin olan Yunantan'ın bu yönden talihi dışarlıların anayurtlarını unutmayışı, ona daima geniş ölçüde yardım edişi, kazançlarının bir kısmını daima Yunanistan'a yatırışıdır.
Hele son yıllarda, gerek parasının siyasal en sağlam ekonomik bakımdan Yunanistan'ın istikrara kavuşmuş, Yunan parasının en sağlam paralar arasına girmiş olması, dışarıdan gelen sermaye akımını büsbütün arttırmıştır.
Yunanistan'ın bir başka büyük gelir kaynağı da bir bakıma yurt dışına bağlıdır: Turizm endüstrisini plânlı bir şekilde geliştirerek, tarihi eserlerini, tabiat güzelliklerini gereği gibi değerlendirerek, Yunanistan, yabancı turistlerden elde ettiği geliri gitgide çoğaltmaktadır. 10 yıl önce turizmden yılda 3 milyon dolar kazanırken şimdi 45 milyon dolar kazanmaktadır. 5 yıllık kalkınma programı içinde yapacağı yatırımlarla bu geliri, 1964de 8O milyon dolara çıkaracağını ummaktadır.
Bugün Yunanistan, ithalâtının ancak yüzde 50'sini ihracatıyla karşılayabiliyor. Dış ödeme açığını ihracatıyla kapatması imkansız olan, daha uzun bir süre de ihracatını bu açığı kapayacak seviyeye ulaştırmayı umamıyan Yunanistan, dışardaki Yunanlıların yardım ve yatırımları gibi, ticaret filosunun ve yabancı turistlerin bıraktığı gelir gibi dış kaynaklardan yararlanarak bu açığı kolaylıkla kapayabilmektedir.
*
Ekonomisi birkaç yıldır sağlam temeller üzerinde gelişen; bütçesini yıllardır büyük bir fazlalıkla kapayarak bu bütçe fazlasını yatırıma yöneltebilen; maliyesi istikrara kavuşmuş, parası en sağlam paralar arasına girmiş olan; millî geliri devamlı yükselen (son 4 yılda ortalama yüzde 6.1 yükseliş) Yunanistan, bütün bu iyi belirtilere, kalkınan şehirlerine, camekânlarında, ithalâtın yıllardır tamamen serbest bırakılmış olmasının sağladığı mal bolluğuna, halkının giyim kuşamının düzgünlüğüne rağmen Avrupa ölçüleriyle kalkınmış bir ülke sayılamaz.
Hayat çok pahalı, ücretlerse oldukça düşük... Gelir dağılışında daha âdil bir düzen kurma ihtiyacı göze çarpıyor. Fakat gerek bu adaleti sağlıyacak bir sosyal politika izleyebilmek, gerek kalkınma hamlelerinde Devletin gerektiği kadar düzenleyici bir rol oynıyabilmek imkânlarının da sınırlı olduğu seziliyor.
Çünkü, yukarıda da belirttiğimiz gibi, yurt dışında servet yapan Yunanlı zenginlerin gönüllü yardımları, bu memleket ekonomisinin vaz geçilmez büyük gelir ve yatırım kaynaklarından biri... Ekonomik hayatta devlet müdahalesi, devletin düzenleyici faaliyeti bir ölçüyü aşarsa, yurt dışındaki zengin Yunanlıların memleketlerine yardım hevesini yitirmelerinden, böylece bu büyük gelir ve yatırım kaynağının kurumasından korkulabilir.
*
Sanırım Yunanistan'ın başlıca sosyal ve siyasal problemi de bundan doğuyor. İktisadî hayatın süratle gelişmesine, sağlam bir idare cihazına, NATO üyeliğine ve yakın geçmişte Komünistlerin sebep olduğu acı ve yıkıcı bir iç harbe rağmen, Yunanistan'da Komünistler oldukça büyük bir kuvvet. Gerçi Yunanistan'da Komünist partileri yasak edilmiştir. Fakat büyük bir nisbetini Komünistlerin teşkil ettiği solcu cephe, 1958 seçimlerinde oyların yüzde 24'ünü almış ve 78 milletvekili seçtirebilmiştir. Başbakan Karamanlis'in önderliğindeki iktidar partisinin (Millî Radikal Birlik Partisi) milletvekili sayısı bundan ancak 100 fazladır.
Komünistlerin büyük bir yer tuttuğu solcu cephe dışında ciddî bir muhalefet bulunmayışı, Karamanlis'in başlıca kaygısıdır. Bizimle konuşmasında, Karamanlis, Komünizmden önce doğmuş olan demokrasinin, Komünizme karşı mücehhez olmadığını, yani, iktidara geldiği takdirde demokrasiyi öldürecek bir kuvvete karşı demokrasinin savunmasız bulunduğunu belirtti; bu durumda demokrasiyi, Komünizme kendini savunabilir bir sistem haline getirmek lüzumu üzerinde durdu.
Fakat herhalde demokrasinin komünizme karşı başlıca silâhı, sosyal adaleti geliştirmek, gelir dağılışındaki farklılıkları tahammül edilir bir ölçüye indirmektir.
Yunanistan bunun çaresini bulabildiği; ekonomisinin geniş ölçüde dış kaynaklara bağlı bulunuşunun bu bakımdan yarattığı engeli aşabildiği ölçüde, komünizm tehlikesinin kendiliğinden azalacağına şüphe yoktur.
(*) — Araya üniversite olayı girdiği için, Yunanistan notlarını yarıda kesmiştik. Dışişleri Bakanı Selim Sarper'in Yunanistan'ı ziyareti münasebetiyle yapılan geziye ait bu yazıların ilk üçü, 26, 27 ve 28 tarihli ULUS'da çıkmıştı.
BÜLENT ECEVİT
Yunanistan notları : IV [x]
Kendi toprağına bağlı kalmayan bir ekonomi
Yunan ekonomisinin başlıca özelliği, bu ekonominın kendi torağına çok az bağlı bulunuşu olsa gerektir. Yunan halkı çalışkan ve girişken bir halk... «Benim toprağım bu kadar verır» deyip yetinmiyor. İşlenebilir topraklar Yunanistan yüzeyinin yüzde 27 sini aşmadığı, Yunan endüstrisi de henüz gelişmemiş olduğu, ve gelişme hızı, son yıllardaki çabalara, plânlı çalışmalara reğmen, henüz yeteri kadar yükselmediği halde, bu çalışkan ve girişken halk, her imkânı zorlıyarak, gelirini arttırma, geçimini sağlama yollarını buluyor
Bu yolların birçoğu, Yunanlıları Yunanistan dışına götürüyor.
Kendi karasularının balıkları ile yetinemeyince, Yunanlı balıkçı, Akdeniz boydan boya taramağa koyulmuştur; son yıllarda Atlas Okyanusuna bile çıkmıştır. En ileri usullerle, modern araçlarla, radarlarla, Yunanlılar, kendi karasuları dışındaki balıkçılıklarını hızla geliştiriyorlar. Şimdi Yunanistan, adam başına yılda 9 kilo balık tutarak balıkçılıkta, Akdeniz ülkelerinin en önüne geçmiştir.
Toprağın yetersizliği karşısında denizlere açılan Yunanlılar bütün dünyaya yayılan ticaret filoları ile de büyük gelir sağlıyorlar. İkinci Dünya Harbinde hemen bütünüyle yok olan Yunan ticaret filosu, kısa zamanda yeniden kurulmuş ve şimdi dünyanın sayılı ticaret tiloları arasına girmiştir.
Yunanistan'ın yurt dışındaki bir başka gelir kaynağı da, Yunanistan'da geçim yolu bulamadıkları veya zengin olamadıkları için başka ülkelerde, hele Amerika'da yerleşip servet yapan Yunanlılardır. Aralarında büyük armatörler, fabrikatörler, bankacılar vardır. Yunanisda yerleşip zengin olan Yunantan'ın bu yönden talihi dışarlıların anayurtlarını unutmayışı, ona daima geniş ölçüde yardım edişi, kazançlarının bir kısmını daima Yunanistan'a yatırışıdır.
Hele son yıllarda, gerek parasının siyasal en sağlam ekonomik bakımdan Yunanistan'ın istikrara kavuşmuş, Yunan parasının en sağlam paralar arasına girmiş olması, dışarıdan gelen sermaye akımını büsbütün arttırmıştır.
Yunanistan'ın bir başka büyük gelir kaynağı da bir bakıma yurt dışına bağlıdır: Turizm endüstrisini plânlı bir şekilde geliştirerek, tarihi eserlerini, tabiat güzelliklerini gereği gibi değerlendirerek, Yunanistan, yabancı turistlerden elde ettiği geliri gitgide çoğaltmaktadır. 10 yıl önce turizmden yılda 3 milyon dolar kazanırken şimdi 45 milyon dolar kazanmaktadır. 5 yıllık kalkınma programı içinde yapacağı yatırımlarla bu geliri, 1964de 8O milyon dolara çıkaracağını ummaktadır.
Bugün Yunanistan, ithalâtının ancak yüzde 50'sini ihracatıyla karşılayabiliyor. Dış ödeme açığını ihracatıyla kapatması imkansız olan, daha uzun bir süre de ihracatını bu açığı kapayacak seviyeye ulaştırmayı umamıyan Yunanistan, dışardaki Yunanlıların yardım ve yatırımları gibi, ticaret filosunun ve yabancı turistlerin bıraktığı gelir gibi dış kaynaklardan yararlanarak bu açığı kolaylıkla kapayabilmektedir.
*
Ekonomisi birkaç yıldır sağlam temeller üzerinde gelişen; bütçesini yıllardır büyük bir fazlalıkla kapayarak bu bütçe fazlasını yatırıma yöneltebilen; maliyesi istikrara kavuşmuş, parası en sağlam paralar arasına girmiş olan; millî geliri devamlı yükselen (son 4 yılda ortalama yüzde 6.1 yükseliş) Yunanistan, bütün bu iyi belirtilere, kalkınan şehirlerine, camekânlarında, ithalâtın yıllardır tamamen serbest bırakılmış olmasının sağladığı mal bolluğuna, halkının giyim kuşamının düzgünlüğüne rağmen Avrupa ölçüleriyle kalkınmış bir ülke sayılamaz.
Hayat çok pahalı, ücretlerse oldukça düşük... Gelir dağılışında daha âdil bir düzen kurma ihtiyacı göze çarpıyor. Fakat gerek bu adaleti sağlıyacak bir sosyal politika izleyebilmek, gerek kalkınma hamlelerinde Devletin gerektiği kadar düzenleyici bir rol oynıyabilmek imkânlarının da sınırlı olduğu seziliyor.
Çünkü, yukarıda da belirttiğimiz gibi, yurt dışında servet yapan Yunanlı zenginlerin gönüllü yardımları, bu memleket ekonomisinin vaz geçilmez büyük gelir ve yatırım kaynaklarından biri... Ekonomik hayatta devlet müdahalesi, devletin düzenleyici faaliyeti bir ölçüyü aşarsa, yurt dışındaki zengin Yunanlıların memleketlerine yardım hevesini yitirmelerinden, böylece bu büyük gelir ve yatırım kaynağının kurumasından korkulabilir.
*
Sanırım Yunanistan'ın başlıca sosyal ve siyasal problemi de bundan doğuyor. İktisadî hayatın süratle gelişmesine, sağlam bir idare cihazına, NATO üyeliğine ve yakın geçmişte Komünistlerin sebep olduğu acı ve yıkıcı bir iç harbe rağmen, Yunanistan'da Komünistler oldukça büyük bir kuvvet. Gerçi Yunanistan'da Komünist partileri yasak edilmiştir. Fakat büyük bir nisbetini Komünistlerin teşkil ettiği solcu cephe, 1958 seçimlerinde oyların yüzde 24'ünü almış ve 78 milletvekili seçtirebilmiştir. Başbakan Karamanlis'in önderliğindeki iktidar partisinin (Millî Radikal Birlik Partisi) milletvekili sayısı bundan ancak 100 fazladır.
Komünistlerin büyük bir yer tuttuğu solcu cephe dışında ciddî bir muhalefet bulunmayışı, Karamanlis'in başlıca kaygısıdır. Bizimle konuşmasında, Karamanlis, Komünizmden önce doğmuş olan demokrasinin, Komünizme karşı mücehhez olmadığını, yani, iktidara geldiği takdirde demokrasiyi öldürecek bir kuvvete karşı demokrasinin savunmasız bulunduğunu belirtti; bu durumda demokrasiyi, Komünizme kendini savunabilir bir sistem haline getirmek lüzumu üzerinde durdu.
Fakat herhalde demokrasinin komünizme karşı başlıca silâhı, sosyal adaleti geliştirmek, gelir dağılışındaki farklılıkları tahammül edilir bir ölçüye indirmektir.
Yunanistan bunun çaresini bulabildiği; ekonomisinin geniş ölçüde dış kaynaklara bağlı bulunuşunun bu bakımdan yarattığı engeli aşabildiği ölçüde, komünizm tehlikesinin kendiliğinden azalacağına şüphe yoktur.
(*) — Araya üniversite olayı girdiği için, Yunanistan notlarını yarıda kesmiştik. Dışişleri Bakanı Selim Sarper'in Yunanistan'ı ziyareti münasebetiyle yapılan geziye ait bu yazıların ilk üçü, 26, 27 ve 28 tarihli ULUS'da çıkmıştı.
Dosyalar
Koleksiyon
Alıntı
“Yunanistan Notları IV: Kendi Toprağına Bağlı Kalmayan Bir Ekonomi,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 30 Aralık 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/1269 ulaşıldı.
