Plânlama Teşkilâtı Gecikmemelidir!
Title:
Plânlama Teşkilâtı Gecikmemelidir!
Source:
Ulus, "Günaydın" ss. 1, 5
Date:
1960-09-21
Location:
Rahşan Ecevit Arşivi
Text:
GÜNAYDIN
BÜLENT ECEVİT
Plânlama teşkilâtı gecikmemelidir!
MİLLİ Birlik İdaresinin başta gelen ödevi, Demokrat Parti iktidarının yıktığı demokratik düzeni, daha sağlam temeller üzerinde ve koruyucu kurumlarıyla beraber, yeniden kurmak, bunun için bir Anayasa hazırlamak, ve ulus iradesinin en iyi belirmesini sağlayacak bir Seçim Kanunu ile seçimleri yapmaktır.
Bu ödevle bağlantılı olarak, Millî Birlik İdaresi, antidemokratik kanunların kaldırılmasını, Atatürk devrimlerinin teminata kavuşturulmasını, verimli ve dürüst bir yönetim cihazına kavuşabilmek için Devlet teşkilâtında gerekli değişikliklerin yapılmasını da üzerine almıştır.
Ayrıca, eski iktidarın suçlarından sorumlu görülenlerin yargılanması da, Millî Birlik İdaresi sırasında yapılacaktır.
Millî Birlik İdaresinin bunlardan başka herhangi bir ödev yüklenmesini, demokrasiye inanmış hiç bir yurttaş bekleyemez.
Nitekim, Millî Birlik Komitesi de, yukarıda sıraladığımız rejimle ilgili meseleler dışında, ancak, «günümüzün kısa vadeli meselelerini» halle çalışacağını, «uzun vadeli meselelerin» ise «esaslarını tesbit» le be «imkân nisbetinde tatbikatına girişmek» le yetineceğini, Hükümete verdiği «Direktif» de belirtmiştir.
Normal demokratik idareye geçmek için daha bir yıl kadar beklemek gerekeceğine göre, Milli Bîrlik İdaresinin, günlük meseleleri bir yıl için bir kenara itmesi, bazısı âcil sayılabilecek uzun vadeli meselelerimizin de bir yıl hiç el sürülmeden, üzerlerinde düşünülmeden, bir kenarda bekletilmesi elbette mümkün olmazdı.
Ancak burada bir tehlike ortaya çıkıyordu: Millî Birlik İdaresi, asıl ödevleri dışında bulunmakla beraber ister istemez el atmak zorunda kalabileceği bu kısa veya uzun vadeli meselelere kendini bir ölçüden fazla verdiği, bunlara bir ölçüden fazla angaje olduğu takdirde, kendi kendine tesbit ettiği süre sona erdiği zaman Devlet idaresini başka ellere bırakmakta tereddüde düşebilirdi. Gelecek idarenin bunları bırakılan noktadan alıp yürüteceğinden haklı veya haksız şüphe ederek, belirsiz bir süre için iktidarını uzatmayı düşünebilirdi. Bu da demokrasi için büyük bir tehlike olurdu.
Böyle bir tehlikeyi önlemenin belki en iyi çaresini gene Millî Birlik İdaresi düşünmüş, ve bir plânlama teşkilâtı kurmayı tasarlamıştır. Umulduğu şekilde kurulur ve işlerse, bu teşkilât sayesinde, bazı önemli ve uzun vadeli memleket meselelerinin, şimdiden, bir geçici idare altında ele alınmasındaki sakınca ve tehlikeler çok azalmış olacağı gibi, gelecek iktidarların da işi kolaylaşacaktır. Bu teşkilât, uzun vadeli bazı sosyal ve ekonomik meselelerin çözümü için yapılacak hamlelere süreklilik sağlayacak, iktidar değişikliklerinin bu hamleleri aksatmasını önleyecektir. Üstelik ekonomik kalkınmamızın ve sosyal gelişmemizin bir bütün olarak ve âhenk içinde ele alınmasını mümkün kılacaktır.
Bu teşkilâtın bir an önce kurularak çalışmaya başlamasında büyük faydalar vardır. Sağlayacağı âcil faydalardan biri, Demokrat Parti iktidarınca plânsız, programsız ve verimsiz bir şekilde, hattâ memlekete kârdan çok zarar getirebilecek bir şekilde yürütüldüğü için, Devrimden sonra haklı olarak geniş ölçüde durdurulmuş bulunan yatırım faaliyetinin yeniden düzenlenerek başlatılması alacaktır. Memleketteki iktisadî durgunluğun ve işsizliğin, tehlikeli bir buhran haline gelmeden giderilebilmesi için, yatırım faaliyetini bir an önce başlatmak, iktisadî düzenin çarklarını normal işler hale getirmek şarttır. Geçici bir idarenin, yatırım faaliyetini, kendi başına düzenlemesi yerine, ileriki iktidarlara devredilecek kalıcı bir teşkilât vasıtasiyle düzenlenmesini sağlaması, iktisadî hayatımızı, muhtaç bulunduğu, istikrar ve güvenliğe de geniş ölçüde kavuşturacaktır.
Onun için, rejim meseleleri dışında kalan kısa veya uzun vadeli herhangi bir memleket meselesine el atılmadan önce, tasarlanan plânlama teşkilâtı kurulmalı ve çalışmağa başlamalıdır.
Bildiğimiz kadar, plânlama teşkilâtı ile ilgili kanun tasarısı, bütün hazırlıkları tamamlanarak Hükümetten geçmiş, ve Eylül başlarında Millî Birlik Komitesine verilmiştir. M .B. K. üyelerinin yurt gezileri başlamadan önce bu tasarının kanunlaşması çok iyi olurdu. Hiç değilse, gezi sona erer ermez, ilk iş olarak ele alınacağını umarız.
Teşkilât kurulurken dikkat edilecek hir husus, teşkilâtın başına, kamu oyunda en küçük bir kaygı, bir tereddüt uyandırmayacak bir kimsenin getirilmesi olmalıdır!.
Plânlama teşkilâtı tasarısının müzakeresi sırasında, Millî Birlik Komitesinin, gizlilik kuralı dışına çıkması da temenni edilmeğe değer. Kalıcı, ekonomik ve sosyal kalkınmamızın düzenlenmesinde mümkün olduğu kadar süreklilik sağlayıcı hir unsur olması istenen bu teşkilât, Millî Birlik Komitesinde açık tartışılırsa, sıhhatli bir şekilde doğmasına ve uzun ömürlü olmasına yardım edilmiş olur.
BÜLENT ECEVİT
Plânlama teşkilâtı gecikmemelidir!
MİLLİ Birlik İdaresinin başta gelen ödevi, Demokrat Parti iktidarının yıktığı demokratik düzeni, daha sağlam temeller üzerinde ve koruyucu kurumlarıyla beraber, yeniden kurmak, bunun için bir Anayasa hazırlamak, ve ulus iradesinin en iyi belirmesini sağlayacak bir Seçim Kanunu ile seçimleri yapmaktır.
Bu ödevle bağlantılı olarak, Millî Birlik İdaresi, antidemokratik kanunların kaldırılmasını, Atatürk devrimlerinin teminata kavuşturulmasını, verimli ve dürüst bir yönetim cihazına kavuşabilmek için Devlet teşkilâtında gerekli değişikliklerin yapılmasını da üzerine almıştır.
Ayrıca, eski iktidarın suçlarından sorumlu görülenlerin yargılanması da, Millî Birlik İdaresi sırasında yapılacaktır.
Millî Birlik İdaresinin bunlardan başka herhangi bir ödev yüklenmesini, demokrasiye inanmış hiç bir yurttaş bekleyemez.
Nitekim, Millî Birlik Komitesi de, yukarıda sıraladığımız rejimle ilgili meseleler dışında, ancak, «günümüzün kısa vadeli meselelerini» halle çalışacağını, «uzun vadeli meselelerin» ise «esaslarını tesbit» le be «imkân nisbetinde tatbikatına girişmek» le yetineceğini, Hükümete verdiği «Direktif» de belirtmiştir.
Normal demokratik idareye geçmek için daha bir yıl kadar beklemek gerekeceğine göre, Milli Bîrlik İdaresinin, günlük meseleleri bir yıl için bir kenara itmesi, bazısı âcil sayılabilecek uzun vadeli meselelerimizin de bir yıl hiç el sürülmeden, üzerlerinde düşünülmeden, bir kenarda bekletilmesi elbette mümkün olmazdı.
Ancak burada bir tehlike ortaya çıkıyordu: Millî Birlik İdaresi, asıl ödevleri dışında bulunmakla beraber ister istemez el atmak zorunda kalabileceği bu kısa veya uzun vadeli meselelere kendini bir ölçüden fazla verdiği, bunlara bir ölçüden fazla angaje olduğu takdirde, kendi kendine tesbit ettiği süre sona erdiği zaman Devlet idaresini başka ellere bırakmakta tereddüde düşebilirdi. Gelecek idarenin bunları bırakılan noktadan alıp yürüteceğinden haklı veya haksız şüphe ederek, belirsiz bir süre için iktidarını uzatmayı düşünebilirdi. Bu da demokrasi için büyük bir tehlike olurdu.
Böyle bir tehlikeyi önlemenin belki en iyi çaresini gene Millî Birlik İdaresi düşünmüş, ve bir plânlama teşkilâtı kurmayı tasarlamıştır. Umulduğu şekilde kurulur ve işlerse, bu teşkilât sayesinde, bazı önemli ve uzun vadeli memleket meselelerinin, şimdiden, bir geçici idare altında ele alınmasındaki sakınca ve tehlikeler çok azalmış olacağı gibi, gelecek iktidarların da işi kolaylaşacaktır. Bu teşkilât, uzun vadeli bazı sosyal ve ekonomik meselelerin çözümü için yapılacak hamlelere süreklilik sağlayacak, iktidar değişikliklerinin bu hamleleri aksatmasını önleyecektir. Üstelik ekonomik kalkınmamızın ve sosyal gelişmemizin bir bütün olarak ve âhenk içinde ele alınmasını mümkün kılacaktır.
Bu teşkilâtın bir an önce kurularak çalışmaya başlamasında büyük faydalar vardır. Sağlayacağı âcil faydalardan biri, Demokrat Parti iktidarınca plânsız, programsız ve verimsiz bir şekilde, hattâ memlekete kârdan çok zarar getirebilecek bir şekilde yürütüldüğü için, Devrimden sonra haklı olarak geniş ölçüde durdurulmuş bulunan yatırım faaliyetinin yeniden düzenlenerek başlatılması alacaktır. Memleketteki iktisadî durgunluğun ve işsizliğin, tehlikeli bir buhran haline gelmeden giderilebilmesi için, yatırım faaliyetini bir an önce başlatmak, iktisadî düzenin çarklarını normal işler hale getirmek şarttır. Geçici bir idarenin, yatırım faaliyetini, kendi başına düzenlemesi yerine, ileriki iktidarlara devredilecek kalıcı bir teşkilât vasıtasiyle düzenlenmesini sağlaması, iktisadî hayatımızı, muhtaç bulunduğu, istikrar ve güvenliğe de geniş ölçüde kavuşturacaktır.
Onun için, rejim meseleleri dışında kalan kısa veya uzun vadeli herhangi bir memleket meselesine el atılmadan önce, tasarlanan plânlama teşkilâtı kurulmalı ve çalışmağa başlamalıdır.
Bildiğimiz kadar, plânlama teşkilâtı ile ilgili kanun tasarısı, bütün hazırlıkları tamamlanarak Hükümetten geçmiş, ve Eylül başlarında Millî Birlik Komitesine verilmiştir. M .B. K. üyelerinin yurt gezileri başlamadan önce bu tasarının kanunlaşması çok iyi olurdu. Hiç değilse, gezi sona erer ermez, ilk iş olarak ele alınacağını umarız.
Teşkilât kurulurken dikkat edilecek hir husus, teşkilâtın başına, kamu oyunda en küçük bir kaygı, bir tereddüt uyandırmayacak bir kimsenin getirilmesi olmalıdır!.
Plânlama teşkilâtı tasarısının müzakeresi sırasında, Millî Birlik Komitesinin, gizlilik kuralı dışına çıkması da temenni edilmeğe değer. Kalıcı, ekonomik ve sosyal kalkınmamızın düzenlenmesinde mümkün olduğu kadar süreklilik sağlayıcı hir unsur olması istenen bu teşkilât, Millî Birlik Komitesinde açık tartışılırsa, sıhhatli bir şekilde doğmasına ve uzun ömürlü olmasına yardım edilmiş olur.
Files
Collection
Citation
“Plânlama Teşkilâtı Gecikmemelidir!,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, accessed November 22, 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/1244.
