Mahalle Kabadayıları
Title:
Mahalle Kabadayıları
Source:
Ulus, "Günün Işığında" No 13171, ss. 1, 5
Date:
1960-04-02
Location:
Atatürk Kitaplığı
Text:
GÜNÜN IŞIĞINDA
Mahalle kabadayıları
Bülent ECEVİT
İktidar liderlerinin ve Devlet Radyosunun vatandaşları iki «cephe» ye ayırma gayreti elbette partizanlar elinde sokağa da düşecekti. Bu gayret sokağa düşünce de şehirler, kasabalar mahalle mahalle bölünecekti.
Adana'dan gelen son haber, böyle bir çığırın açıldığını gösteriyor: Ocaklarda partililerle bayramlaşmağa giden C. H. P. Milletvekillerinden bir grupun yolunu, Demokrat Partililer, bir mahallede, «Burası D. P. bölgesidir» yazılı bir dövizle ve silâh olarak kullanmak üzere hazırladıkları kazma küreklerle kesmek istemişlerdir.
Buna benzer dövizleri daha önce, bir vesile ile, İstanbul surları dışında da görmüştük. Burada da Demokrat Partililer, İnönü'nün karşısına «Bu kapıdan geçemezsin, bu kapıdan ancak Fatihler geçer» yollu dövizlerle çıkmışlardı.
Fatihler, yani İstanbul Fatihi Sultan Mehmet'le «Kıbrıs Fatihi» Adnan Menderes!..
İstanbul'u istilâdan kurtaranların başta gelenlerinden İsmet Paşa, D. P. rozetli sokak serserilerinin tuttuğu Topkapı surlarından İstanbul'a giremiyecekti de, ancak ve ancak, Bayazıt Meydanını birkaç defa harb meydanına çevirmiş ve Kıbrıs'ı «feth» etmiş «Gazi» Menderes girebilecekti!
Aslında Adnan Menderes Kıbrıs'ı fethedebilmiş değildi ama, Türkiye'nin de Kıbrıs gibi mahalle mahalle bölünmesi çığırını açabilmişti. Kıbrıs'daki Rumlarla Türkler gibi, Türkiye'de de sanki Demokrat Partililerle Cumhuriyet Halk Partililer iki ayrı unsur, iki ayrı «millet» tiler! Memleketi yabancı istilâsından kurtaranların kurdukları Cumhuriyet Halk Partisi saflarında toplananlar nedense «hıyanet cephesi» ni, kurtarılmış bir vatanda hazıra konanlar da nedense «vatan cephesi» ini teşkil ediyorlardı!
Hattâ Kıbrıs'daki bölünme bizdekinden daha medenîdir... Çünkü hiç değilse orada, hak ve hürriyetler bakımından, iki ayrı unsur arasında az çok eşitlik vardır... Türkiye'de o da yok. O bakımdan, Türkiye'deki durum, daha çok, birkaç gün önce bir başka yazıda belirttiğimiz gibi, Güney Afrika'daki durumu andırıyor: Yerlilerle sonradan gelenler ikiye bölünmüş; bütün hak ve hürriyetler sonradan gelen azınlığa tanınmış, ve bazı bölgelerde yerli çoğunluğa, sonradan gelenlerin mahallelerine girmeleri bile yasak edilmiş...
Dış dünyadaki bu örnekler bir yana! Adana'daki D.P. partizanlarının, ellerinde kazma küreklerle, «Burası D.P. bölgesidir» yazılı dövizlerle, mahalle başını tutup yol kesmelerinin, eski devir kabadayılarındaki - biraz da asayiş yetersizliğinin doğurduğu - iptidaî mahallecilik anlayışından farkı nedir?
Bir an için, iktidar organlarındaki iddia ve isnatları doğru farz edip, Adana'da D.P. kabadayılarının, C.H.P.'lilerden gelen «tahrik»ler karşısında böyle bir «tedbir» e baş vurduklarına inanalım! Fakat C.H.P.'lilerin gerçekten bir suçu vardı ise, zabıta kuvvetleri ne güne duruyordu? Demokrat Parti, zabıta kuvvetlerine de mi meydan okuyor, onları yetersiz mi buluyor, kendini zabıta kuvvetlerinin üstünde mi tutuyordu?
Ne yönden bakılırsa bakılsın, bu çirkin olay hoş gösterilemez. Gerçek odur ki, iktidar liderlerinin ve Devlet Radyosunun vatandaşlar arasına bile bile ektiği düşmanlık, şimdi sokaklarda biçilmektedir.
Fakat, şimdiden, Adana'da olduğu gibi, yer yer boylarının ölçüsünü alan o kabadayılar, bakalım seçim günü de boy gösterebilecekler midir? Bütün bu mahalle kabadayılıkları, seçim günü mukadder neticeyi zor kullanarak değiştirmeğe güçlerinin yetmeyeceğini bilenlerin, seçimlerden önce, boş bir umutla, göz korkutma gayretlerinden ibarettir.
Oysa, böyle mahalle kabadayılarının gösterilerinden gözü korkup insanca yaşama hakkını aramaktan yılacak bir millet, demokrasi şöyle dursun, bağımsızlığa bile lâyık olamaz.
Bağımsızlığını elinden almak isteyen yedi düvele en zayıf devresinde meydan okumuş bu millet, üstelik, yabancı işgal kuvvetlerinden Adana'yı kendi başına kurtarmış Adana halkı, böyle mahalle kabadayılıkları ile, hakkını aramaktan vaz geçirilemez.
Mahalle kabadayıları
Bülent ECEVİT
İktidar liderlerinin ve Devlet Radyosunun vatandaşları iki «cephe» ye ayırma gayreti elbette partizanlar elinde sokağa da düşecekti. Bu gayret sokağa düşünce de şehirler, kasabalar mahalle mahalle bölünecekti.
Adana'dan gelen son haber, böyle bir çığırın açıldığını gösteriyor: Ocaklarda partililerle bayramlaşmağa giden C. H. P. Milletvekillerinden bir grupun yolunu, Demokrat Partililer, bir mahallede, «Burası D. P. bölgesidir» yazılı bir dövizle ve silâh olarak kullanmak üzere hazırladıkları kazma küreklerle kesmek istemişlerdir.
Buna benzer dövizleri daha önce, bir vesile ile, İstanbul surları dışında da görmüştük. Burada da Demokrat Partililer, İnönü'nün karşısına «Bu kapıdan geçemezsin, bu kapıdan ancak Fatihler geçer» yollu dövizlerle çıkmışlardı.
Fatihler, yani İstanbul Fatihi Sultan Mehmet'le «Kıbrıs Fatihi» Adnan Menderes!..
İstanbul'u istilâdan kurtaranların başta gelenlerinden İsmet Paşa, D. P. rozetli sokak serserilerinin tuttuğu Topkapı surlarından İstanbul'a giremiyecekti de, ancak ve ancak, Bayazıt Meydanını birkaç defa harb meydanına çevirmiş ve Kıbrıs'ı «feth» etmiş «Gazi» Menderes girebilecekti!
Aslında Adnan Menderes Kıbrıs'ı fethedebilmiş değildi ama, Türkiye'nin de Kıbrıs gibi mahalle mahalle bölünmesi çığırını açabilmişti. Kıbrıs'daki Rumlarla Türkler gibi, Türkiye'de de sanki Demokrat Partililerle Cumhuriyet Halk Partililer iki ayrı unsur, iki ayrı «millet» tiler! Memleketi yabancı istilâsından kurtaranların kurdukları Cumhuriyet Halk Partisi saflarında toplananlar nedense «hıyanet cephesi» ni, kurtarılmış bir vatanda hazıra konanlar da nedense «vatan cephesi» ini teşkil ediyorlardı!
Hattâ Kıbrıs'daki bölünme bizdekinden daha medenîdir... Çünkü hiç değilse orada, hak ve hürriyetler bakımından, iki ayrı unsur arasında az çok eşitlik vardır... Türkiye'de o da yok. O bakımdan, Türkiye'deki durum, daha çok, birkaç gün önce bir başka yazıda belirttiğimiz gibi, Güney Afrika'daki durumu andırıyor: Yerlilerle sonradan gelenler ikiye bölünmüş; bütün hak ve hürriyetler sonradan gelen azınlığa tanınmış, ve bazı bölgelerde yerli çoğunluğa, sonradan gelenlerin mahallelerine girmeleri bile yasak edilmiş...
Dış dünyadaki bu örnekler bir yana! Adana'daki D.P. partizanlarının, ellerinde kazma küreklerle, «Burası D.P. bölgesidir» yazılı dövizlerle, mahalle başını tutup yol kesmelerinin, eski devir kabadayılarındaki - biraz da asayiş yetersizliğinin doğurduğu - iptidaî mahallecilik anlayışından farkı nedir?
Bir an için, iktidar organlarındaki iddia ve isnatları doğru farz edip, Adana'da D.P. kabadayılarının, C.H.P.'lilerden gelen «tahrik»ler karşısında böyle bir «tedbir» e baş vurduklarına inanalım! Fakat C.H.P.'lilerin gerçekten bir suçu vardı ise, zabıta kuvvetleri ne güne duruyordu? Demokrat Parti, zabıta kuvvetlerine de mi meydan okuyor, onları yetersiz mi buluyor, kendini zabıta kuvvetlerinin üstünde mi tutuyordu?
Ne yönden bakılırsa bakılsın, bu çirkin olay hoş gösterilemez. Gerçek odur ki, iktidar liderlerinin ve Devlet Radyosunun vatandaşlar arasına bile bile ektiği düşmanlık, şimdi sokaklarda biçilmektedir.
Fakat, şimdiden, Adana'da olduğu gibi, yer yer boylarının ölçüsünü alan o kabadayılar, bakalım seçim günü de boy gösterebilecekler midir? Bütün bu mahalle kabadayılıkları, seçim günü mukadder neticeyi zor kullanarak değiştirmeğe güçlerinin yetmeyeceğini bilenlerin, seçimlerden önce, boş bir umutla, göz korkutma gayretlerinden ibarettir.
Oysa, böyle mahalle kabadayılarının gösterilerinden gözü korkup insanca yaşama hakkını aramaktan yılacak bir millet, demokrasi şöyle dursun, bağımsızlığa bile lâyık olamaz.
Bağımsızlığını elinden almak isteyen yedi düvele en zayıf devresinde meydan okumuş bu millet, üstelik, yabancı işgal kuvvetlerinden Adana'yı kendi başına kurtarmış Adana halkı, böyle mahalle kabadayılıkları ile, hakkını aramaktan vaz geçirilemez.
Files
Collection
Citation
“Mahalle Kabadayıları,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, accessed November 22, 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/1162.
