Hava Taarrauzuna Karşı Erken Uyarma Hatları (No. 22)

Başlık: 
Hava Taarrauzuna Karşı Erken Uyarma Hatları (No. 22) 
Kaynak: 
Ulus, "Kanada", ss. 4, 7 
Tarih: 
1955-09-18 
Lokasyon: 
Atatürk Kitaplığı, 152/29 
Metin: 
KANADA

Yazan: Bülent ECEVİT

FOTOĞRAF ALTI: Kanada'nın kuzeydeki erken uyarma hatlarından birine sevkedilecek askerî personel, uçağa binmeye hazırlanıyor.

Hava taarruzuna karşı erken uyarma hatları

Üçer bin mil uzunluğunda bu üç hatta Amerika'lılarla Kanada'lılar beraber çalışıyor - Gönüllü sivillerden kurulmuş 80.000 kişilik gözetleme teşkilatı

Tefrika No. 22

Kanada'daki «erken uyarma» ağı (1), 3 hattan meydana geliyor: En kuzeyde «Uzak Erken Uyarma» (2), en güneyde «Çamlık» (3), ikisi arasında da «Orta-Kanada» (4) hatları..

Bu hatların üçü de, Kanada'yı baştan başa kavrıyan, aşağı yukarı 3000 er mil uzunluğunda birer radar zinciridir.

Kanada'nın güneyinde ve Birleşik Amerika'nın Kuzeyinde boylu boyunca uzanan Çamlık Hattı 1950 de kurulmuştur. Radar istasyonlariyle avcı uçağı üslerinden mürekkep olan bu hat, Kanada'nın güneyinde toplanmış büyük endüstri merkezleriyle Birleşik Amerika'nın endüstri bölgelerini doğrudan doğruya korumaktadır. Masraflarının üçte ikisini Birleşik Amerika, üçte birini Kanada karşılamıştır.

Artık bölgenin güneyinde, 55 derece arz dairesi yakınından geçen Orta - Kanada Hattı, ağaçlık bölge sınırının yer yer altında yer yer üstünde kalmaktadır. Kurulmasına 1954 temmuzunda başlanmış olan bu hattın bütün masraflarını Kanada karşılamaktadır.

1954 Kasımında başlanmış ve henüz tamamlanmamış olan en kuzeydeki Uzak Erken Uyarma Hattının kurulmasını ise Birleşik Amerika tamamiyle kendi üzerine almıştır.

Ancak, Kanada bu son hattın işletilmesine istediği ölçüde katılabileceği gibi, kendi başına işletmeyi taahhüt etmek ve masraflarını ödemek şartiyle, lüzum gördüğü zaman buradaki bütün tesisleri devirde alabilecektir. Nitekim, tesislerden büyük bir kısmını birkaç yıla kadar devralmayı bugünden tasarlamaktadır. Şimdi de, Amerikalıların işlettiği tesisleri istediği zaman teftiş edebilecektir. Kanada'nın bağımsızlık hakları böylece korunmuş olmaktadır.

Kanada'daki bu 3 hattan başka, Alaska ve Grönland üzerinden yapılabilecek hava hücumlarını zamanında öğrenip önliyebilmek için Birleşik Amerika buralarda da birer erken uyarma hattı kurmuştur. Bu hatlarla Kanada'daki hatlar arasınd sıkı bir işbirliği vardır.

Kuzey savumansında bir başka önemli unsur, Kuzey Kanada'da, gene Birleşik Amerika ile Kanada'nın müştereken işlettikleri hava istasyonlarıdır. Bu istasyonlar, Kuzey Kanada ile Kutup bölgesinin tehlikeli hava yollarında uçan bütün uçakları hava şartlarından dakikası dakikasına haberdar edebilecek durumdadır.

Kanada'nın erken uyarma sisteminde siviller de aktif rol oynuyorlar. Sivillerden mürekkep «Kara Gözetleme Teşkilâtı», bütün memlekete, o arada Kutup bölgesine bile yayılmıştır. Bu teşkilâtın sayısı 80.000 e yaklaşan üyeleri gönüllü olarak çalışıyorlar. Nüfusun seyrek olduğu kuzey bölgelerinde, memurlar, atlı polisler, madenciler de bu teşkilâta dahildir. Kanada'nın muhtelif yerlerine dağılmış 5.000 kadar gözetleme postasında, Orduya bağlı olarak, bu sivil gönüllüler bulunuyor. Görevleri, yalnız yabancı uçakları değil, aynı zamanda, askerî ve sınaî tesisleri tahribetmek üzere tenha yerlere indirilebilecek paraşütçüleri de gözetlemek, ve gördüklerini, telsizle, en yakındaki Hava Savunma Kontrol merkezine bildirmektir.

Gene gözetleme işiyle görevli bir başka gönüllü teşkilâtı da orman koruyucularından kurulmuştur. Bunlar da gözetleme vazifelerini orduya bağlı olarak yapmakta ve teşkilâlı bir milis kuvveti mahiyetini taşımaktadırlar. Düşman ajanı yahut sabotajcı olduğundan şüphelendikleri herkesin hareketini askerî makamlara bildirmekle görevlidirler.

Kuzey Amerika'nın hava savunması, böylece, bir yandan Birleşik Amerika ile Kanada'nın bir yandan da Kanada ordusu ile sivil halkın işbirliği sayesinde günden güne gelişmekte, Kutup bölgesindeki ıssız ve geniş arazi düşman uçaklarının kolay kolay nüfuz edemiyecekleri bir hale getirilmektedir.

NOT:

(1) Bakınız: Tefrika No 20 ve 21.

(2) «Distant Early Warning» yahut kısaltılmışı: «DEW».

(3) «Pine Tree».

(4) «Mid-Canada». 

Dosyalar

1955.09.18_kanada.jpg
1955.09.18_kanada_B1.jpg
1955.09.18_kanada_A.jpg
1955.09.18_kanada_B2.jpg
1955.09.18_kanada_B.txt

Koleksiyon

Alıntı

“Hava Taarrauzuna Karşı Erken Uyarma Hatları (No. 22),” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 19 Nisan 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/500 ulaşıldı.