Amerika'ya 1000 Yılında Ayak Basan Gemici: Leif Ericson.. (No. 5)
Başlık:
Amerika'ya 1000 Yılında Ayak Basan Gemici: Leif Ericson.. (No. 5)
Kaynak:
Ulus, "Kanada", s. 4
Tarih:
1955-09-01
Lokasyon:
Atatürk Kitaplığı, 152/29
Metin:
KANADA
Yazan : Bülent ECEVİT
Amerika'ya 1000 yılında ayak basan gemici: Leif Ericson..
Nova Scotia: Ayrı bayrağı olan bir Kanada Eyaleti-Fransız Askerî Gücünün yapamadığı işi bir kaç domuz nasıl başardı?
Tefrika No. 5
Bizi Kanada'ya götüren «Kuzey Yıldızı», Newfoundland'ın Gander hava alanında kısaca durduktan sonra Halifax'a indi. Halifax, Nova Scotia eyaletinin başkenti...
«Nova Scotia» yeni İskoçya demek ama, Amerika kıtasına daracık bir kara parçasiyle bağlı bulunan bu yarımadanın tarihi, İskoçyalı göçmenlerin gelişinden çok daha geriler ekadar uzanıyor.
1000 yılında İzlanda'dan kalkıp, Kristof Kolomb'dan yüzyıllarca önce Amerika kıyılarına varmış olan Norveçli gemici Leif Ericson, belki de buraya ayak basan ilk Avrupalı... Leif Ericson'un, 35 gemiciyle güneye doğru yaptığı bir seferde Nova Scotia'nın Kuzeyindeki Breton Burnu Adasına da çıktığı tahmin ediliyor.
Üzerinde ilk koloniyi Fransızların kurmuş olduğu Nova Scotia, 16. yüzyıl başlarından itibaren Fransızlarla İngilizler arasında birçok defalar el değiştirdikten sonra, 1713 de İngiliz idaresinde karar kılmış. Fransızlar yalnız Breton Burnun'da bir müddet daha tutunabilmişlerdir.
İskoçyalılar buraya toplu olarak ilk defa 1625 te gelmekle beraber, asıl büyük İskoç kolonisi ancak 1749 da, Halifax'ta kurulmuş.
1951 nüfus sayımına göre Nova Scotia'nın nüfusu 642.584... Yarımadanın ilk halkı olan Fransızlar bugün bu nüfusun ancak yüzde 12 si kadar tutuyor. Nüfusun yüzde 75 i İngiliz ve İskoç asıllı.
Bunlar arsında özelliklerini en çok muhafaza edebilmiş grup İskoçlar... Yarımadanın bazı yerlerinde halk hâlâ İskoçyalıların dilini konuşuyor, ekose İskoç kumaşından erkek etekliği giyiyor, İskoç dansları yapıyor.
Giydikleri ekose kumaş, açık yeşil üstüne mavi çizgili... Bu renkler Nova Scotia'nın bayrağından alınmış. Kanada'nın kendine mahsus bir bayrağı bulunan tek eyaleti burası... İskoç Kralı James IV. 1621 de buraya verdiği bayraktan, yeni İskoçyalılar hâlâ vazgeçmemişler.
AMİRAL FİSHER'İN DOMUZLARI
Bizim indiğimiz Halifax şehri, Kanada'nın Atlas Okyanusu kıyılarındaki en kullanışlı tabiî limanlardan biri.
Fakat Halifax'ı 1749 da kuran İngilizler, bu limandan ticarî maksatlarla değil, askerî maksatlarla istifade etmeyi, Fransızlara karşı kullanacakları gemileri burada üslendirmeyi düşünmüşler.
Başlangıçta askerî maksatlarla kurulan Halifax, bugün hâlâ bu maksada hizmet ediyor.
Halifax deniz üssü, iki dünya harbinde de, Müttefiklerin Kuzey Atlantik bölgesindeki üstünlüğünde büyük rol oynamış.
Kanada donanmasının kuruluşu, bu limanın 1907 de İngilizlerden devralınmasiyle başlıyor. Şimdi Kanada donanmasının Atlantik Komutanlığı amirallik binası, bugün de Kanada Atlantik Komutanlığının amirallik binası olarak kullanılıyor.
Bu bölge üzerinde Fransız - İngiliz çekişmesi devam ederken, Fransızlar, İngiliz Donanma üssünü Halifax'tan atabilmek için çok uğraşmış, fakat bir türlü muvaffak olamamışlardır.
Onların yıllarca kan dökme pahasına yapamadıklarını, sonradan birkaç domuz yapmağa muvaffak olmuş.
1819 da yeni amirallik binasına yerleşen İngiliz amirali Fisher, evinin etrafında çayırı bol bulup domuz yetiştirmeğe kalkmış. Fakat komşular buna itiraz edince o kadar içerlemiş ki, karargâhı Nova Scotia'dan kaldırıp Bermuda'ya naklettirmiş ve domuzlariyle beraber oraya göç etmiş.
Vaktiyle Amiral Fisher'in domuzlarını otlattığı geniş çayırlarda şimdi Kanada Donanmasına ve hava kuvvetlerine ait sayısız bina yükseliyor: Tersaneler, hangarlar, okul, kışla ve subay evleri...
Kanada donamasının en büyük personel yetiştirme merkezi burada kurulmuş. Bu eğitim merkezinin başlıca görevi denizaltılara karşı yapılacak savaşlar için hazırlık olduğundan hava kuvvetleriyle de işbirliği yapılıyor.
Bugün Kanada Deniz ve Hava Kuvvetlerinin Müşterek bir üssü olan Halifax, bir harb çıkarsa Kuzey Atlantik bölgesindeki konvoyların güvenliğini sağlamakta belki de başlıca rol oynıyacak.
Yazan : Bülent ECEVİT
Amerika'ya 1000 yılında ayak basan gemici: Leif Ericson..
Nova Scotia: Ayrı bayrağı olan bir Kanada Eyaleti-Fransız Askerî Gücünün yapamadığı işi bir kaç domuz nasıl başardı?
Tefrika No. 5
Bizi Kanada'ya götüren «Kuzey Yıldızı», Newfoundland'ın Gander hava alanında kısaca durduktan sonra Halifax'a indi. Halifax, Nova Scotia eyaletinin başkenti...
«Nova Scotia» yeni İskoçya demek ama, Amerika kıtasına daracık bir kara parçasiyle bağlı bulunan bu yarımadanın tarihi, İskoçyalı göçmenlerin gelişinden çok daha geriler ekadar uzanıyor.
1000 yılında İzlanda'dan kalkıp, Kristof Kolomb'dan yüzyıllarca önce Amerika kıyılarına varmış olan Norveçli gemici Leif Ericson, belki de buraya ayak basan ilk Avrupalı... Leif Ericson'un, 35 gemiciyle güneye doğru yaptığı bir seferde Nova Scotia'nın Kuzeyindeki Breton Burnu Adasına da çıktığı tahmin ediliyor.
Üzerinde ilk koloniyi Fransızların kurmuş olduğu Nova Scotia, 16. yüzyıl başlarından itibaren Fransızlarla İngilizler arasında birçok defalar el değiştirdikten sonra, 1713 de İngiliz idaresinde karar kılmış. Fransızlar yalnız Breton Burnun'da bir müddet daha tutunabilmişlerdir.
İskoçyalılar buraya toplu olarak ilk defa 1625 te gelmekle beraber, asıl büyük İskoç kolonisi ancak 1749 da, Halifax'ta kurulmuş.
1951 nüfus sayımına göre Nova Scotia'nın nüfusu 642.584... Yarımadanın ilk halkı olan Fransızlar bugün bu nüfusun ancak yüzde 12 si kadar tutuyor. Nüfusun yüzde 75 i İngiliz ve İskoç asıllı.
Bunlar arsında özelliklerini en çok muhafaza edebilmiş grup İskoçlar... Yarımadanın bazı yerlerinde halk hâlâ İskoçyalıların dilini konuşuyor, ekose İskoç kumaşından erkek etekliği giyiyor, İskoç dansları yapıyor.
Giydikleri ekose kumaş, açık yeşil üstüne mavi çizgili... Bu renkler Nova Scotia'nın bayrağından alınmış. Kanada'nın kendine mahsus bir bayrağı bulunan tek eyaleti burası... İskoç Kralı James IV. 1621 de buraya verdiği bayraktan, yeni İskoçyalılar hâlâ vazgeçmemişler.
AMİRAL FİSHER'İN DOMUZLARI
Bizim indiğimiz Halifax şehri, Kanada'nın Atlas Okyanusu kıyılarındaki en kullanışlı tabiî limanlardan biri.
Fakat Halifax'ı 1749 da kuran İngilizler, bu limandan ticarî maksatlarla değil, askerî maksatlarla istifade etmeyi, Fransızlara karşı kullanacakları gemileri burada üslendirmeyi düşünmüşler.
Başlangıçta askerî maksatlarla kurulan Halifax, bugün hâlâ bu maksada hizmet ediyor.
Halifax deniz üssü, iki dünya harbinde de, Müttefiklerin Kuzey Atlantik bölgesindeki üstünlüğünde büyük rol oynamış.
Kanada donanmasının kuruluşu, bu limanın 1907 de İngilizlerden devralınmasiyle başlıyor. Şimdi Kanada donanmasının Atlantik Komutanlığı amirallik binası, bugün de Kanada Atlantik Komutanlığının amirallik binası olarak kullanılıyor.
Bu bölge üzerinde Fransız - İngiliz çekişmesi devam ederken, Fransızlar, İngiliz Donanma üssünü Halifax'tan atabilmek için çok uğraşmış, fakat bir türlü muvaffak olamamışlardır.
Onların yıllarca kan dökme pahasına yapamadıklarını, sonradan birkaç domuz yapmağa muvaffak olmuş.
1819 da yeni amirallik binasına yerleşen İngiliz amirali Fisher, evinin etrafında çayırı bol bulup domuz yetiştirmeğe kalkmış. Fakat komşular buna itiraz edince o kadar içerlemiş ki, karargâhı Nova Scotia'dan kaldırıp Bermuda'ya naklettirmiş ve domuzlariyle beraber oraya göç etmiş.
Vaktiyle Amiral Fisher'in domuzlarını otlattığı geniş çayırlarda şimdi Kanada Donanmasına ve hava kuvvetlerine ait sayısız bina yükseliyor: Tersaneler, hangarlar, okul, kışla ve subay evleri...
Kanada donamasının en büyük personel yetiştirme merkezi burada kurulmuş. Bu eğitim merkezinin başlıca görevi denizaltılara karşı yapılacak savaşlar için hazırlık olduğundan hava kuvvetleriyle de işbirliği yapılıyor.
Bugün Kanada Deniz ve Hava Kuvvetlerinin Müşterek bir üssü olan Halifax, bir harb çıkarsa Kuzey Atlantik bölgesindeki konvoyların güvenliğini sağlamakta belki de başlıca rol oynıyacak.
Dosyalar
Koleksiyon
Alıntı
“Amerika'ya 1000 Yılında Ayak Basan Gemici: Leif Ericson.. (No. 5),” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 23 Aralık 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/466 ulaşıldı.
