Bay Menderes'e Hiç mi Sıra Gelmeyecektir?
Başlık:
Bay Menderes'e Hiç mi Sıra Gelmeyecektir?
Kaynak:
Ulus, "Günün Işığında", Sayı: 11684, s. 1
Tarih:
1955-07-01
Lokasyon:
Atatürk Kitaplığı, 152/29
Metin:
GÜNÜN Işığında
Bay Menderes'e hiç mi sıra gelmeyecektir?
1950 seçimlerinden beri Türkiye'yi bir Menderes Kabinesi idare ediyor. Fakat bu Kabinenin ilk şeklinden bugün ayakta yalnız Bay Menderes kalmıştır.
Gerçi Prof. Köprülü de hâlâ Kabinededir ama, Kabineye girmiş olduğu sırada bulunmıyan yeni bir Bakanlığa (görülen lüzum üzerine kurulduğu bildirilmekle beraber görevleri açıklanmamış olan dördüncü Devlet Bakanlığı) getirilmiş olduğu için Menderes Kabinesinin ilk şeklinden bugün ayakta yalnız Bay Menderes'in kalmış olduğunu söylemek yanlış olmaz.
Hem Bakanlar Kurulu'nun, Bakanlar Kurulu Başkanından başka üyeleri, yalnız birer defa değil, bazan birkaç defa değiştirilmişlerdir.
Hastalık, ölüm, skandal, siyasi gaf gibi şartlar bir yana normal olarak bir bakan, ya isinde başarı gösteremediği da gütmek istediği siyaset Bakanlar Kurulu üyelerinin çoğunluğunca benimsenmiş siyasete aykırı düştüğü için değişir.
Eğer Menderes Kabinesinde bugüne kadar olan değişikliklerin başlıca sebebi siyasi uyuşmazlık ise, değişmiş bakan sayısı o kadar çoktur ki, bu Bakanların, Bakanlar Kurulunda çoğunlukça benimsenmiş bir siyaseti değil, ancak Bakanlar Kurulu Başkanınca benimsenmiş bir siyaseti desteklememiş olduklarına hükmetmek zorunda kalırız. O halde, 1950 mayısından bu yana ortada Menderes Kabinesinin siyaseti diye bir şey yok, ancak Bay Menderes'in siyaseti var demektir.
Yok eğer, Kabinede bugüne kadar olan değişikliklerin başlıca sebebi Bakanların başarısızlığı ise, o zaman da Bay Menderes'in, bakan seçmekte bir başbakandan beklenen isabeti göstermediğini defalarca ortaya koymuş bulunduğuna hükmetmek zorunda kalırız.
Gene bu ihtimal kabul edilirse, bir bakanın işinde başarı gösteremedği, ancak bir başarısızlığının görülmesiyle anlaşılabileceğine göre, Menderes Kabinesi, kuruluşundan bugüne kadar, en az, değiştirdiği bakan sayısı nisbetinde başarısızlık göstermiş demektir. 5 yıl içinde değişen bakan sayısına bakılacak olursa bu nisbetin de bir kabinenin düşmesini gerektirecek kadar yüksek olduğuna hükmedilir.
Miktarı normalin pek üstünde olan bu değişikliklerde, ileri sürdüğümüz her iki âmilin de eşit ölçüde rol oynamış olduğunu kabul edelim! O zaman da şöyle bir hükme varmak zorunda kalırız:
Bay Menderes'in siyaseti en yakın mesai arkadaşlarına bile şayanı kabul görünemiyecek bir siyasettir, ya da, en çok güvenerek seçtiği mesai arkadaşları tarafından bile başarı ile tatbik edilemiyecek kadar tatbik kaabiliyetinden yoksun bir siyaset...
Netice olarak görülüyor ki şimdiye kadar Demokrat Parti iktidarının başarılı bir şekilde icrayı hükümet edebilmesi için, Kabinede ne kadar Bakanlık varsa hepsini işgal edenlerin, beş yılda birer, ikişer yahut daha çok defalar değiştirilmesi denenmiş, yalnız Başbakanlık mevkiindeki zatın değiştirilmesi henüz denenmemiştir.
Acaba bir de o denense nasıl olur?
Bülend ECEVİT
Bay Menderes'e hiç mi sıra gelmeyecektir?
1950 seçimlerinden beri Türkiye'yi bir Menderes Kabinesi idare ediyor. Fakat bu Kabinenin ilk şeklinden bugün ayakta yalnız Bay Menderes kalmıştır.
Gerçi Prof. Köprülü de hâlâ Kabinededir ama, Kabineye girmiş olduğu sırada bulunmıyan yeni bir Bakanlığa (görülen lüzum üzerine kurulduğu bildirilmekle beraber görevleri açıklanmamış olan dördüncü Devlet Bakanlığı) getirilmiş olduğu için Menderes Kabinesinin ilk şeklinden bugün ayakta yalnız Bay Menderes'in kalmış olduğunu söylemek yanlış olmaz.
Hem Bakanlar Kurulu'nun, Bakanlar Kurulu Başkanından başka üyeleri, yalnız birer defa değil, bazan birkaç defa değiştirilmişlerdir.
Hastalık, ölüm, skandal, siyasi gaf gibi şartlar bir yana normal olarak bir bakan, ya isinde başarı gösteremediği da gütmek istediği siyaset Bakanlar Kurulu üyelerinin çoğunluğunca benimsenmiş siyasete aykırı düştüğü için değişir.
Eğer Menderes Kabinesinde bugüne kadar olan değişikliklerin başlıca sebebi siyasi uyuşmazlık ise, değişmiş bakan sayısı o kadar çoktur ki, bu Bakanların, Bakanlar Kurulunda çoğunlukça benimsenmiş bir siyaseti değil, ancak Bakanlar Kurulu Başkanınca benimsenmiş bir siyaseti desteklememiş olduklarına hükmetmek zorunda kalırız. O halde, 1950 mayısından bu yana ortada Menderes Kabinesinin siyaseti diye bir şey yok, ancak Bay Menderes'in siyaseti var demektir.
Yok eğer, Kabinede bugüne kadar olan değişikliklerin başlıca sebebi Bakanların başarısızlığı ise, o zaman da Bay Menderes'in, bakan seçmekte bir başbakandan beklenen isabeti göstermediğini defalarca ortaya koymuş bulunduğuna hükmetmek zorunda kalırız.
Gene bu ihtimal kabul edilirse, bir bakanın işinde başarı gösteremedği, ancak bir başarısızlığının görülmesiyle anlaşılabileceğine göre, Menderes Kabinesi, kuruluşundan bugüne kadar, en az, değiştirdiği bakan sayısı nisbetinde başarısızlık göstermiş demektir. 5 yıl içinde değişen bakan sayısına bakılacak olursa bu nisbetin de bir kabinenin düşmesini gerektirecek kadar yüksek olduğuna hükmedilir.
Miktarı normalin pek üstünde olan bu değişikliklerde, ileri sürdüğümüz her iki âmilin de eşit ölçüde rol oynamış olduğunu kabul edelim! O zaman da şöyle bir hükme varmak zorunda kalırız:
Bay Menderes'in siyaseti en yakın mesai arkadaşlarına bile şayanı kabul görünemiyecek bir siyasettir, ya da, en çok güvenerek seçtiği mesai arkadaşları tarafından bile başarı ile tatbik edilemiyecek kadar tatbik kaabiliyetinden yoksun bir siyaset...
Netice olarak görülüyor ki şimdiye kadar Demokrat Parti iktidarının başarılı bir şekilde icrayı hükümet edebilmesi için, Kabinede ne kadar Bakanlık varsa hepsini işgal edenlerin, beş yılda birer, ikişer yahut daha çok defalar değiştirilmesi denenmiş, yalnız Başbakanlık mevkiindeki zatın değiştirilmesi henüz denenmemiştir.
Acaba bir de o denense nasıl olur?
Bülend ECEVİT
Dosyalar
Koleksiyon
Alıntı
“Bay Menderes'e Hiç mi Sıra Gelmeyecektir?,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 22 Kasım 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/404 ulaşıldı.
