Zapata, Yahut, Lidersiz Demokrasi
Title:
Zapata, Yahut, Lidersiz Demokrasi
Source:
Halkçı (Yeni Ulus), "Günün Işığında" s. 3
Date:
1954-04-08
Location:
Rahşan Ecevit Arşivi
Text:
GÜNÜN IŞIĞINDA:
Zapata, yahut, lidersiz Demokrasi
Bu hafta Ankara’da «Viva Zapata» diye bir film gösteriliyor. Hollywood'un zaman zaman kendi geleneklerini bozarak ortaya getirdiği büyük filmlerden biri.
Film, yirminci yüzyıl başlarında Meksika’da, diktatörlüğe, baskıya karşı halkın ayaklanışını, ve bir halk kahramanı olan Zapata’nın bu ayaklanma sırasında mücadelesini ikonu olarak almış.
Okuyup yazma bilmeyen Zapata, halka bağlılığı, kendine güveni ve kararlarındaki azimliliği ile doğuştan bir lider. Çevresindeki insanların dertlerini benimsemesi, onu, ister istemez, bu insanların silâhlı siyasi mücadelesinde başa geçiriyor.
Zapata’nın su katılmamış, basit, ölzü bir demokrasi anlayışı var: Halkın kendisini idare edecek olanları seçmesini, hiçbir kimseye haksızlık ve baskı yapılmamasını istiyor. Bu kadarını herkes bilir. Okuması yazması olmayan Zapata’dan alınacak demokrasi dersi daha başkadır!
Her şeyden önce Zapata, demokraside lidere yer olmadığını, bir lidere ihtiyaç duyan insanlarla demokrasi kurulamıyacağını, lider olarak iktidar mevkiine geçen bir insanın halka kolaylıkla ihanet edebileceğini anlatıyor. Zapata’ya göre, insan haklarının tek garantisi, insanların kendi haklarını korumaya azimli olmaları, bir lidere ihtiyaç duymaz hâle gelmeleridir.
O kadar ki, Zapata, çevresindeki insanlara bu zihniyeti aşılayabildiğine inanç getirdikten sonra, bir lider olarak kendisini artık lüzumsuz bulmaya başlıyor, ve gözü arkada kalmasızın ölüme gidiyor.
Dört gün önce bu sütunda bağlantısız politikacıdan söz etmiştik. Zapata, çok az rastlanan bağlantısız politikacı tipine de bir örnektir. Zapata, ne nüfuz ve kudrete, ne rahatlık ve servete, ne de çok sevdiği karısına bağlıdır. Üstüne aldığı misyona bile fazla bağlı görünmüyor. Zapata, her yaptığını, sadece doğru olduğuna, yapılması lâzım olduğuna inandığı için yapmaktadır.
Onun için de Zapata’nın elinden ancak iyilik geliyor. Zapata, ister istemez, bir yol gösterici, bir kahramandır.
Her siyaset adamında Zapata’dan bir parça olabilse!
Bülend ECEVİT
Zapata, yahut, lidersiz Demokrasi
Bu hafta Ankara’da «Viva Zapata» diye bir film gösteriliyor. Hollywood'un zaman zaman kendi geleneklerini bozarak ortaya getirdiği büyük filmlerden biri.
Film, yirminci yüzyıl başlarında Meksika’da, diktatörlüğe, baskıya karşı halkın ayaklanışını, ve bir halk kahramanı olan Zapata’nın bu ayaklanma sırasında mücadelesini ikonu olarak almış.
Okuyup yazma bilmeyen Zapata, halka bağlılığı, kendine güveni ve kararlarındaki azimliliği ile doğuştan bir lider. Çevresindeki insanların dertlerini benimsemesi, onu, ister istemez, bu insanların silâhlı siyasi mücadelesinde başa geçiriyor.
Zapata’nın su katılmamış, basit, ölzü bir demokrasi anlayışı var: Halkın kendisini idare edecek olanları seçmesini, hiçbir kimseye haksızlık ve baskı yapılmamasını istiyor. Bu kadarını herkes bilir. Okuması yazması olmayan Zapata’dan alınacak demokrasi dersi daha başkadır!
Her şeyden önce Zapata, demokraside lidere yer olmadığını, bir lidere ihtiyaç duyan insanlarla demokrasi kurulamıyacağını, lider olarak iktidar mevkiine geçen bir insanın halka kolaylıkla ihanet edebileceğini anlatıyor. Zapata’ya göre, insan haklarının tek garantisi, insanların kendi haklarını korumaya azimli olmaları, bir lidere ihtiyaç duymaz hâle gelmeleridir.
O kadar ki, Zapata, çevresindeki insanlara bu zihniyeti aşılayabildiğine inanç getirdikten sonra, bir lider olarak kendisini artık lüzumsuz bulmaya başlıyor, ve gözü arkada kalmasızın ölüme gidiyor.
Dört gün önce bu sütunda bağlantısız politikacıdan söz etmiştik. Zapata, çok az rastlanan bağlantısız politikacı tipine de bir örnektir. Zapata, ne nüfuz ve kudrete, ne rahatlık ve servete, ne de çok sevdiği karısına bağlıdır. Üstüne aldığı misyona bile fazla bağlı görünmüyor. Zapata, her yaptığını, sadece doğru olduğuna, yapılması lâzım olduğuna inandığı için yapmaktadır.
Onun için de Zapata’nın elinden ancak iyilik geliyor. Zapata, ister istemez, bir yol gösterici, bir kahramandır.
Her siyaset adamında Zapata’dan bir parça olabilse!
Bülend ECEVİT
Files
Collection
Citation
“Zapata, Yahut, Lidersiz Demokrasi,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, accessed April 20, 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/208.
