Kafka, Jung, Toynbee ve Jane Russell
Başlık:
Kafka, Jung, Toynbee ve Jane Russell
Kaynak:
Halkçı (Yeni Ulus), "Günün Işığında" s. 3
Tarih:
1954-02-18
Lokasyon:
Rahşan Ecevit Arşivi
Metin:
GÜNÜN IŞIĞINDA:
Kafka, Jung, Toynbee ve Jane Russel
Şu güzellik aşkı mahvediyor bizi! Jane Russel güzel kadın, onun için hepimiz tanıyoruz onu. Ama Kafka, Jung, Toynbee, Jane Russel gibi güzel değiller, güzel olsalar bile kadın değiller, kadın olsalar bile yıldız değiller. Onun İçin tanımıyoruz onları.
Gerçi Jane Russel Amerika'da, İngiltere’de, Fransa’da da Kafka, Jung ve Toynbee’dan daha fazla tanınır. Ama hiç değilse ötekilere, o, ne güzel, ne kadın, ne yıldız olan zavallılara da tanınma payı bırakır. Üstelik bu üç zavallı, Jane Russel kadar tanınmasalar bile, o memleketlerin hayatına, hayat görüşüne, düşünce tarzına, en az Jane Russel kadar tesir ederler.
Jane Russel’la bu üç büyük adamın adını, snobca bir esplri yapmış olmak için bir araya getirmedim. Jane Russel’ın (eğer «sarışınları tercih ederseniz» Marilyn Monroe’nun) bugünkü Batı medeniyetinde, hattâ kültüründe hiç de küçümsenemiyecek bir rol oynadığını inkâr etmek, kendi kendini aldatmak olur. Hattâ, ne kadar entellektüel olursa olsun, bir insanın Jane Russel’lı bir filme gitmemesi, biraz fazla kendini beğenmişlik, yahut biraz zevksizlik olur.
— Ben entellektüelim, ciddiyim, Jane Russel’ın filmlerine gitmem, derseniz, çağımızın büyük psikologu Jung belki de size Howard Hughes’dan (Jane Russel’ın menajeri) daha çok kızar, hattâ belki sizi tedaviye kalkışır.
Gene Jung’a,
— Ben Jane Russel’ı tanıyorum da Kafka’yı Toynbee’yi ve sizi tanımıyorum, deseniz, belki Jung o kadar kızmaz. Çünkü, Batılı olduğunuza göre, bu üç düşünürün ister istemez sizin hayatınıza tesir ettiğini zanneder.
Bilmez ki biz, çağdaş Batı medeniyetinin makinasını, ilmini, sinemasını aldığımız halde, kültürünü hâlâ yurdumuza sokmamışızdır.
Oysa ki Batı medeniyeti, içinden makinası yahut sineması çıkarıldığı zaman ne kâdar işe yaramaz, ne kadar gülünç olursa, içinden kültürü çıkarıldığı zaman da o kadar işe yaramaz, o kadar gülünç olur.
İşte, adlarını Jane Russel'la beraber yazdığım, biri romancı, biri pslkoloğ, biri de tarihçi, üç kişi, bugünün Batı kültürüne şekil veren düşünürler arasındadırlar. Fakat bizim yabancı dil bilmiyenlerimiz, hattâ yabancı dil bilenlerimizden birçoğu için, nedir bu üç ad? Olsa olsa Kafka, romanlarından biri Peyami Safa'nın yeni aylık dergisinde tefrika edilmeğe başlamış bir romancı; Jung, bir küçük eseri 1934 te Dr. H. Hayrullah bey tarafından tercüme edilmiş bir psikolog; Toynbee de, birkaç kere memleketimize gelmiş, ve Dr. Adnan Adıvar’la Prof. Hilmi Ziya Ülken’in bir-iki makalesinde bahsi geçmiş, ak saçlı bir tarihçi ...
Ne devlet, ne yayınevleri, ne de bu ikisinin yardımına muhtaç olmıyan yabancı dil bilirlerimizden birçoğu, bu üç düşünürü, yahut bugünkü Batı kültürüne onlar kadar tesir etmiş başka üç düşünürü daha iyi tanımak, ve yurdumuzda daha iyi tanıtmak için hiçbir şey yapmazlar.
Evet, Jane Russel güzeldir, kadındır, yıldızdır ama, ötekilere de hakkını vermezsek Batılı olamayız ki!
Bülend ECEVİT
Kafka, Jung, Toynbee ve Jane Russel
Şu güzellik aşkı mahvediyor bizi! Jane Russel güzel kadın, onun için hepimiz tanıyoruz onu. Ama Kafka, Jung, Toynbee, Jane Russel gibi güzel değiller, güzel olsalar bile kadın değiller, kadın olsalar bile yıldız değiller. Onun İçin tanımıyoruz onları.
Gerçi Jane Russel Amerika'da, İngiltere’de, Fransa’da da Kafka, Jung ve Toynbee’dan daha fazla tanınır. Ama hiç değilse ötekilere, o, ne güzel, ne kadın, ne yıldız olan zavallılara da tanınma payı bırakır. Üstelik bu üç zavallı, Jane Russel kadar tanınmasalar bile, o memleketlerin hayatına, hayat görüşüne, düşünce tarzına, en az Jane Russel kadar tesir ederler.
Jane Russel’la bu üç büyük adamın adını, snobca bir esplri yapmış olmak için bir araya getirmedim. Jane Russel’ın (eğer «sarışınları tercih ederseniz» Marilyn Monroe’nun) bugünkü Batı medeniyetinde, hattâ kültüründe hiç de küçümsenemiyecek bir rol oynadığını inkâr etmek, kendi kendini aldatmak olur. Hattâ, ne kadar entellektüel olursa olsun, bir insanın Jane Russel’lı bir filme gitmemesi, biraz fazla kendini beğenmişlik, yahut biraz zevksizlik olur.
— Ben entellektüelim, ciddiyim, Jane Russel’ın filmlerine gitmem, derseniz, çağımızın büyük psikologu Jung belki de size Howard Hughes’dan (Jane Russel’ın menajeri) daha çok kızar, hattâ belki sizi tedaviye kalkışır.
Gene Jung’a,
— Ben Jane Russel’ı tanıyorum da Kafka’yı Toynbee’yi ve sizi tanımıyorum, deseniz, belki Jung o kadar kızmaz. Çünkü, Batılı olduğunuza göre, bu üç düşünürün ister istemez sizin hayatınıza tesir ettiğini zanneder.
Bilmez ki biz, çağdaş Batı medeniyetinin makinasını, ilmini, sinemasını aldığımız halde, kültürünü hâlâ yurdumuza sokmamışızdır.
Oysa ki Batı medeniyeti, içinden makinası yahut sineması çıkarıldığı zaman ne kâdar işe yaramaz, ne kadar gülünç olursa, içinden kültürü çıkarıldığı zaman da o kadar işe yaramaz, o kadar gülünç olur.
İşte, adlarını Jane Russel'la beraber yazdığım, biri romancı, biri pslkoloğ, biri de tarihçi, üç kişi, bugünün Batı kültürüne şekil veren düşünürler arasındadırlar. Fakat bizim yabancı dil bilmiyenlerimiz, hattâ yabancı dil bilenlerimizden birçoğu için, nedir bu üç ad? Olsa olsa Kafka, romanlarından biri Peyami Safa'nın yeni aylık dergisinde tefrika edilmeğe başlamış bir romancı; Jung, bir küçük eseri 1934 te Dr. H. Hayrullah bey tarafından tercüme edilmiş bir psikolog; Toynbee de, birkaç kere memleketimize gelmiş, ve Dr. Adnan Adıvar’la Prof. Hilmi Ziya Ülken’in bir-iki makalesinde bahsi geçmiş, ak saçlı bir tarihçi ...
Ne devlet, ne yayınevleri, ne de bu ikisinin yardımına muhtaç olmıyan yabancı dil bilirlerimizden birçoğu, bu üç düşünürü, yahut bugünkü Batı kültürüne onlar kadar tesir etmiş başka üç düşünürü daha iyi tanımak, ve yurdumuzda daha iyi tanıtmak için hiçbir şey yapmazlar.
Evet, Jane Russel güzeldir, kadındır, yıldızdır ama, ötekilere de hakkını vermezsek Batılı olamayız ki!
Bülend ECEVİT
Dosyalar
Koleksiyon
Alıntı
“Kafka, Jung, Toynbee ve Jane Russell,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 25 Nisan 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/180 ulaşıldı.
