Temel Görüşler'in Getirdiği Aydınlık
Başlık:
Temel Görüşler'in Getirdiği Aydınlık
Kaynak:
Ulus, "Günaydın"
Tarih:
1960-09-12
Lokasyon:
Rahşan Ecevit Arşivi
Metin:
GÜNAYDIN
BÜLENT ECEVİT
"Temel Görüşler" in getirdiği aydınlık
Millî Birlik Komitesi, «Memleket meseleleri hakkında Temel Görüşler» i ile, Hükümete «Direktif» i ile, ve bu konulardaki sözlü açıklamaları ile, duruma aydınlık, memleket esenliğini demokraside görenlere huzur getirmiştir.
Birinci devrim Hükümetince hazırlanan program üzerinde Millî Birlik Komitesi ile Hükümetin anlaşamadıkları biliniyordu. Buna, geniş ölçüde, Komite ile Hükümetin karşılıklı durumlarının, münasebetlerinin, başlangıçta iyi tespit edilememesi sebep olmuş bulunsa gerektir.
Normal rejimlerde Hükümetler, belirli bir partinin programına, temel ilke ve görüşlerine göre, o partinin tuttuğu yönde program hazırlarlar. Türkiyede ise şimdilik bir parti iktidarı bulunmadığı için, doğrudan doğruya Hükümetçe hazırlanacak bir program, temelsiz, dayanıksız ve yönsüz kalmağa, boşlukta kalmağa mahkûm idi. Bu gerçek ilk denemede kavranmış olmalıdır ki, şimdi, yeni Hükümet kurulduktan sonra, M.B.K., Hükümet programına temel ve yön sağlıyacak bir parti programı bulunmayışından doğan boşluğu doldurmak üzere, «memleket meseleleri hakkında» kendi «Temel Görüşler» ini tespit etmiş; yeni Hükümet programının bu «Temel Görüşler» e göre hazırlanmasında Hükümete yol göstermek üzere de bir «Direktif» yayınlamıştır.
Temel Görüşlerin ve Direktifin açıklandığı basın toplantısında, bir yabancı gazetecinin, demokraside programları Hükümetlerin hazırladığını hatırlatmasına karşılık, bir M.B.K. sözcüsü, içinde bulunduğumuz geçici rejimin özelliğinden doğan bu zarureti,
«Demokrasilerde iktidara gelen partilerin programları vardır. Hükümet programları buna uyularak hazırlanır. Bizim programımız da budur,
sözleriyle belirtmiştir.
Parti programları yerine geçecek olan Temel Görüşlerini ve Direktifini hazırlarken, M.B.K., kendi kendine bir parti görünümü vermekten gereği gibi kaçınmış, ancak, bu memlekete yararlı olabilmek, Cumhuriyeti ve demokrasiyi yaşatabilmek ve ekonomik kalkınmamızı sağlam esaslar üzerinde yürütebilmek için, bütün partilerin uymak zorunda bulundukları, demokrasi, devrimcilik ve sosyal adalet ilkelerine bağlı kalmıştır. Bu ilkeler ilerde, normal demokratik rejime geçtikten sonra da, parti ayrılıklarının çerçevesı, sınırı olarak kalabilmelidir! Parti ayrılıkları bu çerçeveyi aşmadıkça, Türkiye'de demokrasi, Türk toplumunun ihtiyaçlarına en uygun bir ortama kavuşmuş, Atatürk devrimlerini ve sosyal adaletten ayrılmayan bir ekonomik kalkınma çabasını demokrasiyle bağdaştırmanın bütün güçlükleri kalkmış olacaktır.
Cumhuriyet Halk Partisi, esasen, kendi ilkeleri ve programı ile bu çerçeve içinde yer aldığı için, Millî Birlik Komitesinin Temel Görüşlerinin şimdiden sağlam esaslara kavuşturulması karşısında ancak sevinç ve huzur duyabilir.
M.B.K., Temel Görüşlerinde ve Hükümete Direktifinde bu çerçeveyi kurmakla beraber, bu çerçeve içindeki uzun vâdeli teşebbüslerin gerçekleştirilmesiyle kendi kendini sorumlu tutmaktan kaçınmış, ancak, «günümüzün kısa vâdeli meselelerini halletme» yi, «uzun vâdeli meselelerin» ise «esaslarını tespit ederek imkân ve zaman nispetinde tatbikatına girişme» yi üzerine almış ve seçimin yapılacağı en geç tarihi, Devlet ve Hükümet Başkanı Sayın Gürsel'den sonra, Komitenin resmî görüş ve taahhüdü olarak açıklamıştır.
Böylece M.B.K., geçici devrenin belirli bir süreyi aşmıyacağının, normal demokratik rejimin belirli bir zamanda kurulacağının güvenilir teminatını vermiştir.
Bu durumda, türlü sebeplerle, türlü menfaat veya ihtirasların etkisi ile, geçici rejimin uzamasını, hattâ normal bir demokratik rejime hiç geçilmemesini isteyen, bunun için, M.B.K. idaresini, gerçekleştirilmesi yıllar sürecek taahhütler altına girmeğe teşvik eden kimselerin umutları suya düşmüş, seçim tarihine dair biribirini tutmaz demeçlerin yaratabileceği kararsızlık ve huzursuzluk ihtimalleri de, demokrasi aleyhdarlarının suya düşen umutları ile birlikte, önlenmiş olmaktadır.
BÜLENT ECEVİT
"Temel Görüşler" in getirdiği aydınlık
Millî Birlik Komitesi, «Memleket meseleleri hakkında Temel Görüşler» i ile, Hükümete «Direktif» i ile, ve bu konulardaki sözlü açıklamaları ile, duruma aydınlık, memleket esenliğini demokraside görenlere huzur getirmiştir.
Birinci devrim Hükümetince hazırlanan program üzerinde Millî Birlik Komitesi ile Hükümetin anlaşamadıkları biliniyordu. Buna, geniş ölçüde, Komite ile Hükümetin karşılıklı durumlarının, münasebetlerinin, başlangıçta iyi tespit edilememesi sebep olmuş bulunsa gerektir.
Normal rejimlerde Hükümetler, belirli bir partinin programına, temel ilke ve görüşlerine göre, o partinin tuttuğu yönde program hazırlarlar. Türkiyede ise şimdilik bir parti iktidarı bulunmadığı için, doğrudan doğruya Hükümetçe hazırlanacak bir program, temelsiz, dayanıksız ve yönsüz kalmağa, boşlukta kalmağa mahkûm idi. Bu gerçek ilk denemede kavranmış olmalıdır ki, şimdi, yeni Hükümet kurulduktan sonra, M.B.K., Hükümet programına temel ve yön sağlıyacak bir parti programı bulunmayışından doğan boşluğu doldurmak üzere, «memleket meseleleri hakkında» kendi «Temel Görüşler» ini tespit etmiş; yeni Hükümet programının bu «Temel Görüşler» e göre hazırlanmasında Hükümete yol göstermek üzere de bir «Direktif» yayınlamıştır.
Temel Görüşlerin ve Direktifin açıklandığı basın toplantısında, bir yabancı gazetecinin, demokraside programları Hükümetlerin hazırladığını hatırlatmasına karşılık, bir M.B.K. sözcüsü, içinde bulunduğumuz geçici rejimin özelliğinden doğan bu zarureti,
«Demokrasilerde iktidara gelen partilerin programları vardır. Hükümet programları buna uyularak hazırlanır. Bizim programımız da budur,
sözleriyle belirtmiştir.
Parti programları yerine geçecek olan Temel Görüşlerini ve Direktifini hazırlarken, M.B.K., kendi kendine bir parti görünümü vermekten gereği gibi kaçınmış, ancak, bu memlekete yararlı olabilmek, Cumhuriyeti ve demokrasiyi yaşatabilmek ve ekonomik kalkınmamızı sağlam esaslar üzerinde yürütebilmek için, bütün partilerin uymak zorunda bulundukları, demokrasi, devrimcilik ve sosyal adalet ilkelerine bağlı kalmıştır. Bu ilkeler ilerde, normal demokratik rejime geçtikten sonra da, parti ayrılıklarının çerçevesı, sınırı olarak kalabilmelidir! Parti ayrılıkları bu çerçeveyi aşmadıkça, Türkiye'de demokrasi, Türk toplumunun ihtiyaçlarına en uygun bir ortama kavuşmuş, Atatürk devrimlerini ve sosyal adaletten ayrılmayan bir ekonomik kalkınma çabasını demokrasiyle bağdaştırmanın bütün güçlükleri kalkmış olacaktır.
Cumhuriyet Halk Partisi, esasen, kendi ilkeleri ve programı ile bu çerçeve içinde yer aldığı için, Millî Birlik Komitesinin Temel Görüşlerinin şimdiden sağlam esaslara kavuşturulması karşısında ancak sevinç ve huzur duyabilir.
M.B.K., Temel Görüşlerinde ve Hükümete Direktifinde bu çerçeveyi kurmakla beraber, bu çerçeve içindeki uzun vâdeli teşebbüslerin gerçekleştirilmesiyle kendi kendini sorumlu tutmaktan kaçınmış, ancak, «günümüzün kısa vâdeli meselelerini halletme» yi, «uzun vâdeli meselelerin» ise «esaslarını tespit ederek imkân ve zaman nispetinde tatbikatına girişme» yi üzerine almış ve seçimin yapılacağı en geç tarihi, Devlet ve Hükümet Başkanı Sayın Gürsel'den sonra, Komitenin resmî görüş ve taahhüdü olarak açıklamıştır.
Böylece M.B.K., geçici devrenin belirli bir süreyi aşmıyacağının, normal demokratik rejimin belirli bir zamanda kurulacağının güvenilir teminatını vermiştir.
Bu durumda, türlü sebeplerle, türlü menfaat veya ihtirasların etkisi ile, geçici rejimin uzamasını, hattâ normal bir demokratik rejime hiç geçilmemesini isteyen, bunun için, M.B.K. idaresini, gerçekleştirilmesi yıllar sürecek taahhütler altına girmeğe teşvik eden kimselerin umutları suya düşmüş, seçim tarihine dair biribirini tutmaz demeçlerin yaratabileceği kararsızlık ve huzursuzluk ihtimalleri de, demokrasi aleyhdarlarının suya düşen umutları ile birlikte, önlenmiş olmaktadır.
Dosyalar
Koleksiyon
Alıntı
“Temel Görüşler'in Getirdiği Aydınlık,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 21 Aralık 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/1419 ulaşıldı.
