YTP'nin Yetkisi Nedir?
Başlık:
YTP'nin Yetkisi Nedir?
Kaynak:
Ulus, "Günaydın" s. 1
Tarih:
1961-11-15
Lokasyon:
Rahşan Ecevit Arşivi, "Günaydın Yazı Dizisi 1960-61"
Metin:
GÜNAYDIN
BÜLENT ECEVİT
Y.T.P.'nin yetkisi nedir?
Hükümet kurma güçlüğüne çare bulmak için Yeni Türkiye Partisinin pek parlak düşünceleri var. Önce — bir gazetecinin «memleket kaderi yazı turaya mı kaldı» yorumuna yol açan — kur'a ile başbakanlık teklifinde bulundular. O tutmayınca, şimdi, Meclis dışından bir tarafsızın başbakanlığını öne sürüyorlar. Tarafsız bir kimse — örneğin Yüksek Seçim Kurulu Başkanı — Cumhurbaşkanı kontenjanından Senato üyesi olmalı, sonra da, Senato üyesi olarak Başbakanlığa tâyin edilmeli imiş.
Kur'a ile başbakan tâyini (neden kur'a ile de, örneğin, partiler arası bir tavla maçı ile değil?), şimdilik, halkoyunun tepkisi karşısında unutulmuşa benzer.
Fakat Yeni Türkiye Partisi, son teklifini, daha ciddî bir hava içinde, resmî bir grup bildisi ile, ortaya atmıştır.
Bu teklifi yapan bir partinin demokrasiye inandığından, ihtilâl rejiminin sona ermesini ve Türkiye'de normal demokratik rejimin bütün şartlarıyla işler hale gelmesini istediğinden şüphe etmek gerekir.
Çünkü bu teklife göre kurulacak hükümet, Millî Birlik Hükümeti sisteminin, şahıslarda bazı değişikliklerle devamından başka birşey olmayacaktır. Milletin böyle bir oyuna getirilmesini, herhalde en başta, şeref sözlerini tutmuş olmanın huzuru içinde bulunan ve şimdi memleket idaresini vatandaş oylarıyla Meclise temsilcilerini göndermiş siyasal partilere bırakan eski Millî Birlik Komitesi üyeleri tasvip etmezler.
Anayasamıza göre Başbakan Büyük Millet Meclisi içinden atanır. Cumhurbaşkanı kontenjanının bu kural dışına çıkmak için bir bahane ve vasıta olarak kullanılmasını Cumhurbaşkanı Sayın Gürsel'e teklif bile etmek yersizdir. Hele bir partinin, Cumhurbaşkanına, bu kontenjanı kullanış tarzı üzerinde akıl vermeğe kalkışması hiç yakışık almaz.
Kaldı ki, Cumhurbaşkanı, Hükümeti kurmakla İnönü'yü görevlendirmiştir. İnönü ise, daha temaslarını bitirip de müspet veya menfî bir sonuca varmış değildir.
İnönü'nün kurmak istediği huzur ve demokrasiyi yerleştirme hükümetine, Yeni Türkiye Partisi ister katılır ister katılmaz. Katılmaması da memleket için hir felâket, hükümet için bir mahrumiyet olmaz.
Durum böyle iken, seçimlerde en az oy almış bir küçük partinin, İnönü'nün hükümeti kurma gayreti nasıl olsa fayda vermez kanısı ile, ortaya başka teklifler atması, en başta Cumhurbaşkanına karşı saygısızlıktır.
İnönü, istediği gibi bir hükümet kuramazsa, elbette, görevin kendisinden alınması için Cumhurbaşkanına müracaat eder. O zaman da, hükümet kurulması için başka ne yola başvurulacağını gene Cumhurbaşkanı kararlaştırır. Bu hususta partilere akıl danışıp danışmamak Cumhurbaşkanının kendi bileceği iştir.
Hükümet kurulmak üzere usulünce verilmiş bir kararın sonucu henüz alınmadan, ve hele hiçbir partinin fikri sorulmadan, Cumhurbaşkanına ait bir yetkiye Yeni Türkiye Partisi ne karışır?
BÜLENT ECEVİT
Y.T.P.'nin yetkisi nedir?
Hükümet kurma güçlüğüne çare bulmak için Yeni Türkiye Partisinin pek parlak düşünceleri var. Önce — bir gazetecinin «memleket kaderi yazı turaya mı kaldı» yorumuna yol açan — kur'a ile başbakanlık teklifinde bulundular. O tutmayınca, şimdi, Meclis dışından bir tarafsızın başbakanlığını öne sürüyorlar. Tarafsız bir kimse — örneğin Yüksek Seçim Kurulu Başkanı — Cumhurbaşkanı kontenjanından Senato üyesi olmalı, sonra da, Senato üyesi olarak Başbakanlığa tâyin edilmeli imiş.
Kur'a ile başbakan tâyini (neden kur'a ile de, örneğin, partiler arası bir tavla maçı ile değil?), şimdilik, halkoyunun tepkisi karşısında unutulmuşa benzer.
Fakat Yeni Türkiye Partisi, son teklifini, daha ciddî bir hava içinde, resmî bir grup bildisi ile, ortaya atmıştır.
Bu teklifi yapan bir partinin demokrasiye inandığından, ihtilâl rejiminin sona ermesini ve Türkiye'de normal demokratik rejimin bütün şartlarıyla işler hale gelmesini istediğinden şüphe etmek gerekir.
Çünkü bu teklife göre kurulacak hükümet, Millî Birlik Hükümeti sisteminin, şahıslarda bazı değişikliklerle devamından başka birşey olmayacaktır. Milletin böyle bir oyuna getirilmesini, herhalde en başta, şeref sözlerini tutmuş olmanın huzuru içinde bulunan ve şimdi memleket idaresini vatandaş oylarıyla Meclise temsilcilerini göndermiş siyasal partilere bırakan eski Millî Birlik Komitesi üyeleri tasvip etmezler.
Anayasamıza göre Başbakan Büyük Millet Meclisi içinden atanır. Cumhurbaşkanı kontenjanının bu kural dışına çıkmak için bir bahane ve vasıta olarak kullanılmasını Cumhurbaşkanı Sayın Gürsel'e teklif bile etmek yersizdir. Hele bir partinin, Cumhurbaşkanına, bu kontenjanı kullanış tarzı üzerinde akıl vermeğe kalkışması hiç yakışık almaz.
Kaldı ki, Cumhurbaşkanı, Hükümeti kurmakla İnönü'yü görevlendirmiştir. İnönü ise, daha temaslarını bitirip de müspet veya menfî bir sonuca varmış değildir.
İnönü'nün kurmak istediği huzur ve demokrasiyi yerleştirme hükümetine, Yeni Türkiye Partisi ister katılır ister katılmaz. Katılmaması da memleket için hir felâket, hükümet için bir mahrumiyet olmaz.
Durum böyle iken, seçimlerde en az oy almış bir küçük partinin, İnönü'nün hükümeti kurma gayreti nasıl olsa fayda vermez kanısı ile, ortaya başka teklifler atması, en başta Cumhurbaşkanına karşı saygısızlıktır.
İnönü, istediği gibi bir hükümet kuramazsa, elbette, görevin kendisinden alınması için Cumhurbaşkanına müracaat eder. O zaman da, hükümet kurulması için başka ne yola başvurulacağını gene Cumhurbaşkanı kararlaştırır. Bu hususta partilere akıl danışıp danışmamak Cumhurbaşkanının kendi bileceği iştir.
Hükümet kurulmak üzere usulünce verilmiş bir kararın sonucu henüz alınmadan, ve hele hiçbir partinin fikri sorulmadan, Cumhurbaşkanına ait bir yetkiye Yeni Türkiye Partisi ne karışır?
Dosyalar
Koleksiyon
Alıntı
“YTP'nin Yetkisi Nedir?,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 21 Aralık 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/1391 ulaşıldı.
