Devrimcilik ve Doktrin
Başlık:
Devrimcilik ve Doktrin
Kaynak:
Ulus, "Günaydın" ss. 1, 3
Tarih:
1960-09-05
Lokasyon:
Rahşan Ecevit Arşivi
Metin:
GÜNAYDIN
BÜLENT ECEVİT
Devrimcilik ve Doktrin
İlkeler, davranışlarda, hareketlerde bağlı kalınan değişmez temel kurallardır. Devrim de süratli, temelli değişmedir. Cumhuriyet Halk Partisinin ilkelerinden biri devrimcilik olduğuna göre, C.H.P., süratli, temelli değişmeye süreklilik katıyor, yani sürekli, süratli, temelli değişmeyi, değişmez, temel kural olarak benimsiyor demektir.
Değişmenin değişmez kural sayılışı... Temelli değişmenin temel olarak alınışı... İlk bakışta belki bunda bir çelişme var gibi görünür.
Ama sürekli değişme, hayatın da bir değişmez kuralıdır. Hayatın bu değişmez kuralı ile bağdaşabilmek için hayat gibi sürekli değişebilir olmalıdır.
Denebilir ki sürekli değişmeyi değişmez kural edinince, devlete nasıl yön, topluma nasıl düzen verilir?
«Güneş her gün yenidir» demiş, Heraklitüs;
«Bir ırmağa iki kez dalamazsın, çünkü suyu hep yenilenir», demiş.
Böylece doğadaki sürekli derişmeyi belirtmiş.
Ama, «her gün yeni» olan güneşin belirli bir yürüyüş düzeni vardır; suyu hep yenilenen ırmağın belirli bir yönde akışı vardır. Çünkü, «her gün yeni» olan güneşin yürüyüşünü düzenleyen kozmik kurallar; suyu hep yenilenen ırmağın akışına yön ve hız veren fizik kural ve kuvvetler vardır.
Bunun gibi, C.H.P. nin devrimcilik ilkesi de, başka ilkelerle düzenlenir, ayarlanır, yönlendirilir.
Nasıl, suyu hep yenilerin ırmağın akış yönünü ve hızını, yatağı ile iki kıyısındaki toprağın, kayaların duruşu ve dinenci «mukavemeti» tâyin ederse, C.H.P nin devrimciliğinin de yatağını Cumhuriyetçilik, milliyetçilik, lâiklik; yönünü ise, ırmağın kıyıları yerine geçen halkçılık ve devletçilik tâyin eder.
Fakat C.H.P., canlılığını, dinamizmini, gücünü, devrimcilikten, yani belirli bir zemin üzerinde ve belirli bir yönde sürekli, süratli, temelli değişebilme yeteneğinden alır.
C.H.P., bazı çevrelerde yeni türeyen bir sosyal egzotizm'e, son günlerin modası bir aydın romantizmine kapılıp, «doktriner» bir parti haline gelmeğe kalkışmakla, davranışını ve hareketlerini doktriner ve dogmatik bir sosyalizm kalıbında dondurmakla, kendi kendini inkâr etmekten, canlılığını, dinamizmini, gücünü yitirmekten başka bir şey yapmış olmaz.
Bir yanda halkçılık, öbür yanda devletçilik ilkelerinin çizdiği yönü ile, C.H.P., dünyanın en iyiniyetli sosyalist partileri kadar insaniyetçi ve sosyal adaletçi bir ülküye yönelmiş bulunmaktadır. Ama o ülküye donmuş doktrinlerle, bir noktaya saplanıp kalan dogmalarla varmağa kalkışarak kendi kendini kısa zamanda tüketmeyi, sürekli olarak kendi kendini aşabilecek yerde bir — iki hamleden sonra zaman aşımına uğramayı, başından beri reddetmiştir.
İngiltere'de, Batı Almanya'da bile sosyalistlerin, hattâ Rusya da komünistlerin, canlı kalabilmek, dinamik ve güçlü olabilmek, kendi yaptıkları devrimlerin getirdiği yenilikler karşısında eskimiş, çağını doldurmuş birer parti durumuna düşmekten kurtulabilmek için, doktrinlerini, dogmalarını yıkmağa, hiç değilse gevşetmeğe çalıştıkları bir devrede, Cumhuriyet Halk Partisi, herhalde devrimciliğini yitirmeğe, sürekli akışını doktrin setleriyle, dogma kayaları ile çevirip durulmağa ya da dünyadaki yeni akışın tersine akmağa razı olmayacaktır.
C.H.P. devrimci kalacaktır, akıcı kalacaktır, kendi yaptığı ve yapacağı devrimlerin meydana getirdiği ve getireceği yeni durum [...] hattâ [... ] sürekli olarak kendi kendini yenileyebilecek kadar dinamik kalacaktır.
BÜLENT ECEVİT
Devrimcilik ve Doktrin
İlkeler, davranışlarda, hareketlerde bağlı kalınan değişmez temel kurallardır. Devrim de süratli, temelli değişmedir. Cumhuriyet Halk Partisinin ilkelerinden biri devrimcilik olduğuna göre, C.H.P., süratli, temelli değişmeye süreklilik katıyor, yani sürekli, süratli, temelli değişmeyi, değişmez, temel kural olarak benimsiyor demektir.
Değişmenin değişmez kural sayılışı... Temelli değişmenin temel olarak alınışı... İlk bakışta belki bunda bir çelişme var gibi görünür.
Ama sürekli değişme, hayatın da bir değişmez kuralıdır. Hayatın bu değişmez kuralı ile bağdaşabilmek için hayat gibi sürekli değişebilir olmalıdır.
Denebilir ki sürekli değişmeyi değişmez kural edinince, devlete nasıl yön, topluma nasıl düzen verilir?
«Güneş her gün yenidir» demiş, Heraklitüs;
«Bir ırmağa iki kez dalamazsın, çünkü suyu hep yenilenir», demiş.
Böylece doğadaki sürekli derişmeyi belirtmiş.
Ama, «her gün yeni» olan güneşin belirli bir yürüyüş düzeni vardır; suyu hep yenilenen ırmağın belirli bir yönde akışı vardır. Çünkü, «her gün yeni» olan güneşin yürüyüşünü düzenleyen kozmik kurallar; suyu hep yenilenen ırmağın akışına yön ve hız veren fizik kural ve kuvvetler vardır.
Bunun gibi, C.H.P. nin devrimcilik ilkesi de, başka ilkelerle düzenlenir, ayarlanır, yönlendirilir.
Nasıl, suyu hep yenilerin ırmağın akış yönünü ve hızını, yatağı ile iki kıyısındaki toprağın, kayaların duruşu ve dinenci «mukavemeti» tâyin ederse, C.H.P nin devrimciliğinin de yatağını Cumhuriyetçilik, milliyetçilik, lâiklik; yönünü ise, ırmağın kıyıları yerine geçen halkçılık ve devletçilik tâyin eder.
Fakat C.H.P., canlılığını, dinamizmini, gücünü, devrimcilikten, yani belirli bir zemin üzerinde ve belirli bir yönde sürekli, süratli, temelli değişebilme yeteneğinden alır.
C.H.P., bazı çevrelerde yeni türeyen bir sosyal egzotizm'e, son günlerin modası bir aydın romantizmine kapılıp, «doktriner» bir parti haline gelmeğe kalkışmakla, davranışını ve hareketlerini doktriner ve dogmatik bir sosyalizm kalıbında dondurmakla, kendi kendini inkâr etmekten, canlılığını, dinamizmini, gücünü yitirmekten başka bir şey yapmış olmaz.
Bir yanda halkçılık, öbür yanda devletçilik ilkelerinin çizdiği yönü ile, C.H.P., dünyanın en iyiniyetli sosyalist partileri kadar insaniyetçi ve sosyal adaletçi bir ülküye yönelmiş bulunmaktadır. Ama o ülküye donmuş doktrinlerle, bir noktaya saplanıp kalan dogmalarla varmağa kalkışarak kendi kendini kısa zamanda tüketmeyi, sürekli olarak kendi kendini aşabilecek yerde bir — iki hamleden sonra zaman aşımına uğramayı, başından beri reddetmiştir.
İngiltere'de, Batı Almanya'da bile sosyalistlerin, hattâ Rusya da komünistlerin, canlı kalabilmek, dinamik ve güçlü olabilmek, kendi yaptıkları devrimlerin getirdiği yenilikler karşısında eskimiş, çağını doldurmuş birer parti durumuna düşmekten kurtulabilmek için, doktrinlerini, dogmalarını yıkmağa, hiç değilse gevşetmeğe çalıştıkları bir devrede, Cumhuriyet Halk Partisi, herhalde devrimciliğini yitirmeğe, sürekli akışını doktrin setleriyle, dogma kayaları ile çevirip durulmağa ya da dünyadaki yeni akışın tersine akmağa razı olmayacaktır.
C.H.P. devrimci kalacaktır, akıcı kalacaktır, kendi yaptığı ve yapacağı devrimlerin meydana getirdiği ve getireceği yeni durum [...] hattâ [... ] sürekli olarak kendi kendini yenileyebilecek kadar dinamik kalacaktır.
Koleksiyon
Alıntı
“Devrimcilik ve Doktrin,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 26 Aralık 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/1233 ulaşıldı.