Gözle İşaretten Sözle İzahata
Başlık:
Gözle İşaretten Sözle İzahata
Kaynak:
Ulus, "Günün Işığında" s. 3
Tarih:
1956-12-31
Lokasyon:
Atatürk Kitaplığı, 152/33
Metin:
GÜNÜN IŞIĞINDA
Gözle işaretten sözle izahata
Demokrat Parti iktidara geldiğinden beri Türkiye'de hükümet, dış siyaset konusunda Büyük Millet Meclisine, 28 Aralık cuma günkü kadar geniş ve açık bilgi galiba vermemişti. Dış siyaset konusunda Parlâmentoların sık sık bu kadar etraflı olarak aydınlatılması, Parlâmentosu olan her memlekette olağandır. Ama bizde böyle bir şey altı buçuk yıldır ilk defa olduğu için, gerek Başbakanın gerek Dışişleri Bakanının açıklamalarından, bazı tatsız gerçekler öğrenmiş olmakla beraber, büyük sevinç de duyduk. Hükümetin nihayet Türk milletine, dış siyaset üzerine yetkililerden açık bilgi alma hakkını tanımak lüzumunu duyduğu anlaşılıyor.Bunu, muhalefete, dış siyaset konusunda hükümeti gerektiği gibi denetleme hakkı tanınmasının da takip etmesini dileriz.
Çünkü, her ne kadar cuma günü Mecliste verilen bilgi, genişliği ve açıklığı bakımından tatmin edici sayılırsa da, bazı sözlü soruların cevaplandırılması maksadını pek çok aşan bu izahatı, Meclisteki muhalefet grupları adına da konuşmaların takip etmesi gerekirken, buna fırsat verilmemekle, Demokrat Parti iktidarı dış siyasette hükümetin denetlenmesini olağan hattâ gerekli sayacak bir demokratik anlayıştan henüz pek uzak bulunduğunu bir kere daha göstermiştir.
Ancak, hükümetin Mecliste cuma günü yaptığı mütevazi hamle bile, genel olarak iktidar çevresine hâkim olan zihniyet göz önünde tutulursa, oldukça ileri bir adım sayılmak gerekir. Nitekim, bizzat iktidar sözcüsü gazete, Meclisteki izahat üzerine yazdığı bir baş yazıda, hükümetin bu takdire değer hamlesini hazmedememiş, Meclise böyle geniş izahat vermenin gerekliliğini ve doğruluğunu kavrıyamamış olduğunu göstermekte, milletvekillerinin hükümeti bu şekilde açık konuşmağa zorlamalarını tenkid ederek,
«Ülkeler ve kıt'alar üzerinde yasa ve ferman yürütmüş koca bir milletin devamıyız! Ne istediğimizi ve nereye gittiğimizi göz işaretiyle anlıyacak kadar biliyoruz. Heveskârca Parlâmentarizm yapmaktan kaçınalım ve kendimiz kalalım!»
demektedir.
Böyle «nereye gittiğimizi ve ne istediğimizi göz işaretiyle anlıyacak kadar biliyoruz» tarzında acayip bahanelerle demokratik denetlemeyi önlemeğe kalkışmak, karşılıklı göz işaretlerinin Meclis tartışmalarını gereksiz kılabileceğini öne sürmek, herhalde, demokrasi hakkında en basit bir fikri olan kimseleri bile kandıramaz.
Başbakanla Dışişleri Bakan Vekilinin cuma günü Meclise verdikleri bilgide, sevndirici bazı kaygılarımızı dağıtıcı açıklamaların yanı sıra üzücü, şimdiye kadar bu sütunda belirtmiş bulunduğumuz bazı kaygıları doğrulayıcı açıklamalar da vardır. Başka yazılarımızda bunlara temas edeceğiz. Ama şimdilik, Hükümeti, demokrasi yolunda gözle işaretleşmeden hiç şüphesiz daha ileri bir adım sayılmak gereken sözle izahat tarzını benimseyerek, dış siyaset konusunda altı buçuk yıldır ilk defa gösterdiği açıksözlülük için tebrik etmeği de bir borç biliriz.
Bülent ECEVİT
Gözle işaretten sözle izahata
Demokrat Parti iktidara geldiğinden beri Türkiye'de hükümet, dış siyaset konusunda Büyük Millet Meclisine, 28 Aralık cuma günkü kadar geniş ve açık bilgi galiba vermemişti. Dış siyaset konusunda Parlâmentoların sık sık bu kadar etraflı olarak aydınlatılması, Parlâmentosu olan her memlekette olağandır. Ama bizde böyle bir şey altı buçuk yıldır ilk defa olduğu için, gerek Başbakanın gerek Dışişleri Bakanının açıklamalarından, bazı tatsız gerçekler öğrenmiş olmakla beraber, büyük sevinç de duyduk. Hükümetin nihayet Türk milletine, dış siyaset üzerine yetkililerden açık bilgi alma hakkını tanımak lüzumunu duyduğu anlaşılıyor.Bunu, muhalefete, dış siyaset konusunda hükümeti gerektiği gibi denetleme hakkı tanınmasının da takip etmesini dileriz.
Çünkü, her ne kadar cuma günü Mecliste verilen bilgi, genişliği ve açıklığı bakımından tatmin edici sayılırsa da, bazı sözlü soruların cevaplandırılması maksadını pek çok aşan bu izahatı, Meclisteki muhalefet grupları adına da konuşmaların takip etmesi gerekirken, buna fırsat verilmemekle, Demokrat Parti iktidarı dış siyasette hükümetin denetlenmesini olağan hattâ gerekli sayacak bir demokratik anlayıştan henüz pek uzak bulunduğunu bir kere daha göstermiştir.
Ancak, hükümetin Mecliste cuma günü yaptığı mütevazi hamle bile, genel olarak iktidar çevresine hâkim olan zihniyet göz önünde tutulursa, oldukça ileri bir adım sayılmak gerekir. Nitekim, bizzat iktidar sözcüsü gazete, Meclisteki izahat üzerine yazdığı bir baş yazıda, hükümetin bu takdire değer hamlesini hazmedememiş, Meclise böyle geniş izahat vermenin gerekliliğini ve doğruluğunu kavrıyamamış olduğunu göstermekte, milletvekillerinin hükümeti bu şekilde açık konuşmağa zorlamalarını tenkid ederek,
«Ülkeler ve kıt'alar üzerinde yasa ve ferman yürütmüş koca bir milletin devamıyız! Ne istediğimizi ve nereye gittiğimizi göz işaretiyle anlıyacak kadar biliyoruz. Heveskârca Parlâmentarizm yapmaktan kaçınalım ve kendimiz kalalım!»
demektedir.
Böyle «nereye gittiğimizi ve ne istediğimizi göz işaretiyle anlıyacak kadar biliyoruz» tarzında acayip bahanelerle demokratik denetlemeyi önlemeğe kalkışmak, karşılıklı göz işaretlerinin Meclis tartışmalarını gereksiz kılabileceğini öne sürmek, herhalde, demokrasi hakkında en basit bir fikri olan kimseleri bile kandıramaz.
Başbakanla Dışişleri Bakan Vekilinin cuma günü Meclise verdikleri bilgide, sevndirici bazı kaygılarımızı dağıtıcı açıklamaların yanı sıra üzücü, şimdiye kadar bu sütunda belirtmiş bulunduğumuz bazı kaygıları doğrulayıcı açıklamalar da vardır. Başka yazılarımızda bunlara temas edeceğiz. Ama şimdilik, Hükümeti, demokrasi yolunda gözle işaretleşmeden hiç şüphesiz daha ileri bir adım sayılmak gereken sözle izahat tarzını benimseyerek, dış siyaset konusunda altı buçuk yıldır ilk defa gösterdiği açıksözlülük için tebrik etmeği de bir borç biliriz.
Bülent ECEVİT
Dosyalar
Koleksiyon
Alıntı
“Gözle İşaretten Sözle İzahata,” Bülent Ecevit Yazıları 1950-1961, 19 Nisan 2024, https://ecevityazilari.org/items/show/759 ulaşıldı.
